Trang chủ > Lớp 9 > Soạn Văn 9 (siêu ngắn) > Soạn bài: Đồng chí (trang 130 Ngữ Văn lớp 9 Tập 1)

Soạn bài: Đồng chí (trang 130 Ngữ Văn lớp 9 Tập 1)

Bố cục của bài gồm 3 phần:

- Phần 1 (6 câu đầu): Những cơ sở của tình đồng chí

- Phần 2 (11 câu tiếp): Những biểu hiện và sức mạnh của tình đồng chí

- Phần 3 (3 câu cuối): Hình ảnh người lính trong đêm canh gác

Hướng dẫn soạn bài

Câu 1 (trang 130 Ngữ Văn lớp 9 Tập 1):

- Câu thơ thứ 7 có điều đặc biệt đó là: Nó chỉ có 2 chữ, một dấu chấm than.

- Mạch cảm xúc của bài thơ bắt đầu từ việc dẫn dắt hoàn cảnh của người lính ở khắp mọi miền tổ quốc với những hoàn cảnh khác nhau, ngày hôm nay họ gặp nhau. Họ là đồng chí. Câu thơ như một phát hiện, một lời khẳng định chắc nịch đó là dù mọi người đến từ đâu, hoàn cảnh sống như thế nào thì họ vẫn là đồng chí của nhau.

Câu 2 (trang 130): Cơ sở để hình thành tình đồng chí được thể hiện qua 6 dòng đầu bài thơ như sau:

- Sự tương đồng về hoàn cảnh xuất thân: Đều sinh ra ở làng quê nghèo, đất đai đầy sỏi đá

- Cùng chung chí hướng: Chiến đấu chống giặc ngoại xâm để giành lại độc lập tự do cho dân tộc

- Cùng vào sinh ra tử: súng bên súng đầu sát bên đầu, đêm rét chung chăn

Câu 3 (trang 130): Những chi tiết, hình ảnh biểu hiện tình đồng chí, đồng đội làm nên sức mạnh tinh thần của những người lính cách mạng đó là:

- Sự giúp đỡ, chia sẻ những gánh nặng, nỗi lo toan: Ruộng nương anh gửi bạn thân cày

- Cùng đồng cam cộng khổ vượt qua những ngày tháng gian lao, khó khăn, thiếu thốn, bệnh tật: “Tôi với anh biết từng cơn ớn lạnh.... chân không giày”.

- Tình yêu thương, đùm bọc lẫn nhau: Thương nhau tay nắm lấy bàn tay

- Qua đó thể hiện tình cảm đoàn kết, gắn bó keo sơn cùng chung một lòng của những người đồng chí

Câu 4 (trang 130):

Những câu thơ:

"Đêm nay rừng hoang sương muối

Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới

Đầu súng trăng treo"

Những câu thơ trên cho thấy hoàn cảnh mà những người lính đang phải sống và chiến đấu đầy khó khăn, gian khổ và thiếu thốn. Nhưng không vì thế họ nản lòng mà những người đồng chí ấy vẫn đoàn kết vẫn sát cánh bên nhau. Trong cái giá lạnh của sương muối lại ấm lên ngọn lửa hồng của tấm lòng, của lí tưởng cách mạng.

Hình ảnh “đầu súng trăng treo” là hình hành vừa tả thực vừa gợi tình. Gợi lên cái hoàn cảnh lênh đênh, ở vị trí cao vời vợi của người lính. Lại nói lên cái cảnh tình của những người đồng chí.

Câu 5 (trang 130):

Nhà thơ lại đặt tên cho bài thơ về tình đồng đội của những người lính là "Đồng chí" bởi từ “Đồng chí” không chỉ một con người cụ thể mà chỉ nhiều con người cùng chung một lý tưởng, cùng đồng cam cộng khổ với nhau để thực hiện được lí tưởng hoài bão đó. "Đồng chí" ở đây không chỉ là danh từ mà nó còn thể hiện tình cảm gắn bó keo sơn của những người lính, là điểm tựa, là cầu nối những người lính với nhau.

Câu 6 (trang 130):

Qua bài thơ, em thấy hình ảnh người lính trong cuộc kháng chiến chống Pháp là những con người có lí tưởng hoài bão lớn lao, sẵn sàng hi sinh bản thân mình vì đôc lập dân tộc. Hoài bão lớn bên trong những con người bình dị. Họ ung dung, lạc quan đón nhận những khó khăn gian khổ. Họ luôn biết cách yêu thương, đùm bọc, chia sẻ lẫn nhau. Đặc biệt họ là những con người vô cùng anh dũng và quả cảm.

Luyện tập

Câu 1 (trang 131): Các em học sinh học thuộc lòng bài thơ.

Câu 2 (trang 131): Đoạn văn trình bày cảm nhận của em về đoạn cuối bài thơ Đồng Chí ("Đêm nay... trăng treo") như sau:

Ba câu thơ cuối bài thơ là bức tranh đậm chất lãng mạn về hình ảnh của những người lính trong kháng chiến chống Pháp và tình đồng chí keo sơn. Cái giá lạnh và đêm tối nơi núi rừng thử thách tinh thần chiến đấu của những người lính. Giữa bức tranh chiến trường ấy, hình ảnh những người lính hiện lên càng đẹp đẽ. Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới: "chờ giặc tới" thể hiện tư thế sẵn sàng, chủ động của những người lính trong mọi hoàn cảnh chiến đấu. Hình ảnh "đứng cạnh bên nhau" là hình ảnh thực về những người lính đang truyền cho nhau hơi ấm để vượt qua cái giá lạnh của sương muối. Nhưng đồng thời hình đó cũng là hình ảnh biểu tượng cho tinh thần đoàn kết một lòng, cùng chung một chí hướng chiến đấu. Chỉ có tinh thần đoàn kết, tình đồng chí mới có thể tạo thêm sức mạnh cho họ vượt qua khó khăn từ thiên nhiên, từ kẻ thù.

Câu thơ cuối khép lại bài thơ với một hình ảnh đẹp và vô cùng độc đáo "đầu súng trăng treo". Khẩu súng được đeo trên vai những người lính như chạm vào cả ánh trăng trên bầu trời đêm. Súng là biểu tượng của tinh thần chiến đấu kiên cường, bất khuất còn ánh trăng là biểu tượng của tâm hồn bay bổng, lãng mạn. Những người lính không chỉ đẹp vẻ đẹp của tinh thần chiến đấu ngoan cường mà ở họ còn toát lên vẻ đẹp tâm hồn lãng mạn.