Soạn bài: Phép phân tích và tổng hợp (trang 10 Ngữ Văn lớp 9 Tập 2)
I. Tìm hiểu phép lập luận phân tích và tổng hợp
a, - Ở đoạn mở đầu, tác giả nêu ra một loạt dẫn chứng về cách ăn mặc để rút ra nhận xét, nhằm gợi ra vấn đề về tính chỉnh tề, đồng bộ, thích hợp trong sử dụng trang phục.
- Hai luận điểm chính trong văn bản là:
+ Ăn mặc phải phù hợp với hoàn cảnh và công việc
+ Ăn mặc phải phù hợp với đạo đức, giản dị, hoà mình với cộng đồng.
- Tác giả đã dùng phép lập luận phân tích để rút ra hai luận điểm đó.
b, Sau khi đã nêu một số biểu hiện của “những quy tắc ngầm” về trang phục, bài viết đã dùng phép lập luận tổng hợp để “chốt” lại vấn đề
- Phần lập luận tổng hợp này thường được đặt ở cuối đoạn hoặc cuối bài.
II, Luyện tập
Câu 1 (trang 10 Ngữ Văn lớp 9 Tập 2):
Tác giả đã lần lượt triển khai, phân tích các ý cụ thể như sau để làm sáng tỏ luận điểm: “Học vấn không chỉ là chuyện đọc sách, nhưng đọc sách vẫn là một con đường quan trọng của học vấn”:
- Học vấn là thành quả tích lũy của nhân loại, được lưu giữ truyền cho đời sau.
- Muốn tiến lên thì phải nắm vững những học vấn đã được lưu truyền trong sách
- Đọc sách là hưởng thụ thành quả về tri thức kinh nghiệm của hàng nghìn năm của nhân loại, đó là tiền đề cho sự phát triển của mỗi người.
Câu 2 (trang 10): Tác giả đã phân tích những lí do phải lựa chọn để sách đọc theo các ý sau:
- Số lượng sách nhiều, chất lượng lại khác nhau;
- Phải chọn cuốn sách cơ bản, đích thực để đọc không chọn sách vô thưởng vô phạt
- Có sách chuyên môn, có sách thường thức; giữa tri thức chuyên môn và tri thức thường thức lại có quan hệ với nhau.
Câu 3 (trang 10): Tác giả đã đưa ra tầm quan trọng của cách đọc sách như sau:
- Đọc sách thì mới có điểm xuất phát cao;
- Muốn tiếp cận tri thức một cách nhanh nhất thì phải đọc sách.
- Đọc ít mà đọc kĩ thì sẽ tập thành nếp suy nghĩ sâu xa, tưởng tượng tự do đến mức làm thay đổi khí chất.
-Có hai loại sách cần đọc là sách về kiến thức phổ thông và sách về kiến thức chuyên ngành
Câu 4 (trang 10): Qua bài đọc em hiểu phân tích có vai trò vô cùng quan trọng trong lập luận bởi vì:
-Phân tích là một thao tác bắt buộc mà tính tất yêu trong văn bản nghị luận
- Phép phân tích giúp chúng ta hiểu sâu sắc, cụ thể các đặc điểm của đối tượng mà chúng ta đang quan tâm. Từ đó đưa ra kết luận đúng đắn.
- Phân tích tổng hợp giúp cho người đọc, người nghe nhân thức đúng và hiểu đúng vấn đề.
Bài trước: Soạn bài: Khởi ngữ (trang 7 Ngữ Văn lớp 9 Tập 2) Bài tiếp: Soạn bài: Luyện tập phân tích và tổng hợp (trang 11 Ngữ Văn lớp 9 Tập 2)