Soạn bài: Người kể trong văn bản tự sự (trang 192 Ngữ Văn lớp 9 Tập 1)
Câu 1 (trang 192 Ngữ Văn lớp 9 Tập 1): Đọc đoạn trích
Câu 2 (trang 192): Trả lời các câu hỏi cụ thể như sau:
a, Đoạn trích kể về cuộc chia tay giữa ba người: người họa sĩ, anh thanh niên và cô kĩ sư
b, Người kể chuyện giấu mình. Nếu là một trong ba nhân vật thì truyện sẽ được kể ở ngôi thứ nhất, người kể chuyện xưng “tôi”. Nhưng ở đây truyện được kể theo ngôi thứ 3, người kể chuyện toàn tri, kể chi tiết trạng thái của cả 3 nhân vật
c, Những câu “giọng cười nhưng đầy tiếc rẻ”; “những người con gái sắp xa ta, biết không bao giờ gặp ta nữa, hay nhìn ta như vậy”, … là nhận xét của người kể chuyện về anh thanh niên. Người kể chuyện đã hóa thân vào nhân vật anh thanh niên để nói ra tâm trạng, suy nghĩ của anh.
d, Những căn cứ để có thể nhận xét: Người kể chuyện ở đây dường như thấy hết và biết tất mọi việc, mọi hành động, tâm tư, tình cảm của các nhân vật bởi:
+ Người kể chuyện không xuất hiện trong đoạn văn nghĩa là đứng ở bên ngoài quan sát, miêu tả, tưởng tượng, hóa thân vào nhân vật.
+ Các đối tượng được miêu tả một cách khách quan
+ Người kể chuyện am hiểu tất cả sự việc, hành động.
Luyện tập
Câu 1 (trang 193): Học sinh đọc đoạn trích
Câu 2 (trang 194): Trả lời câu hỏi
a, So với đoạn trích ở mục I (trong Lặng lẽ Sa Pa), cách kể ở Đoạn trích là người kể chuyện chính là nhân vật “tôi” (chú bé) - kể lại cuộc gặp gỡ cảm động với mẹ của mình sau những năm xa cách.
Những ưu điểm và hạn chế so với ngôi kể ở đoạn trên là:
- Ưu điểm của ngôi kể: Giống như một lời tự thuật, miêu tả được những diễn biến tâm lí sâu sắc, phức tạp, tình cảm tâm lí của nhân vật tôi.
- Hạn chế: Không miêu tả được diễn biến tâm lí của người mẹ, tính khái quát không cao
b, Chọn người kể chuyện là cô kĩ sư
Nghe tiếng chàng trai kêu to “trời ơi chỉ còn 5 phút nữa” và sau đó là một giọng đầy tiếc rẻ, tôi cũng cảm thấy giật mình, bâng khuâng. Cuộc chia tay của chúng tôi đã đến rồi đấy ư? Tôi và chàng trai kia đã nói gì được với nhau đâu? Và cả nhà họa sĩ đáng kính kia nữa.
Khi tôi đứng lên thì anh thanh niên bỗng kêu lên:
- Ô! Cô còn quên chiếc mùi soa đây này!
Tôi nhẹ nhàng quay lại, cầm lấy chiếc khăn tay. Tôi thực sự bối rối, mặt nóng bừng, quay vội đi. Nhà họa sĩ già đã bước tới bậu cửa, bỗng quay lại chụp lấy tay chàng thanh niên, lắc mạnh:
- Chào anh! Chắc chắn rồi tôi sẽ trở lại! Tôi ở với anh ít hôm được chứ?
Tôi cũng lặng lẽ bước đến chỗ chàng thanh niên, chìa bàn tay ra cho anh nắm. Anh nắm lấy bàn tay tôi, bóp nhẹ. Hình như anh hơi run thì phải? Tôi nhìn thẳng vào mắt anh không nói. Anh cũng im lặng nhìn tôi. Nhưng dường như chúng tôi đã nói với nhau tất cả. Tôi khẽ nói:
- Chào anh!
Bài tiếp: Soạn bài: Chiếc lược ngà (trang 202 Ngữ Văn lớp 9 Tập 1)