Trang chủ > Lớp 7 > Soạn Văn 7 (siêu ngắn) > Soạn bài: Những trò lố hay là Va-ren và Phan Bội Châu (trang 94 Ngữ Văn 7 Tập 2)

Soạn bài: Những trò lố hay là Va-ren và Phan Bội Châu (trang 94 Ngữ Văn 7 Tập 2)

Bố cục của tác phẩm gồm 3 phần:

- Phần 1 (Do sức ép của công luận ở Pháp...... Phan Bội Châu vẫn bị giam trong tù): Lời hứa của Va-ren với Phan Bội Châu

- Phần 2 (Nhưng chúng ta hãy theo dõi..... không hiểu Phan Bội Châu): Cuộc gặp gỡ giữa Va-ren và Phan Bội Châu

- Phần 3 (Phần còn lại): Thái độ của Phan Bội Châu qua lời các nhân chứng.

Tóm tắt nội dung chính của tác phẩm.

Va-ren là đảng viên Đảng xã hội Pháp nhưng đã phản bội lý tưởng, lại sắp sang nhận chức toàn quyền Đông Dương. Lúc bấy giờ ở nước ta đang dấy lên phong trào đòi trả tự do cho Phan Bội Châu. Trước sức ép của công luận, Va-ren hứa sẽ chăm sóc vụ việc ấy. Nhưng thực chất đó chỉ là một lời hứa dối trá, nhằm trấn an công luận, trấn an nhân dân Việt Nam đang đấu tranh đòi thả Phan Bội Châu. Ra Hà Nội, hắn vào xà lim dụ dỗ Phan Bội Châu từ bỏ lý tưởng để hợp tác với Pháp. Suốt buổi gặp gỡ, Phan Bội Châu chỉ im lăng dửng dưng, khinh bỉ sự đê hèn của Va-ren. Sự im lặng, dửng dưng của Phan Bội Châu thể hiện một thái độ khinh bỉ cực độ, đồng thời cũng cho thấy bản lĩnh kiên cường của nhà cách mạng trước kẻ thù của dân tộc. Anh lính dõng thì quả quyết rằng có thấy đôi ngọn râu mép cụ Phan nhếch lên một chút. Nhân chứng thứ hai lại khẳng định Phan Bội Châu đã nhổ vào mặt Va-ren.

Hướng dẫn soạn bài

Câu 1 (trang 94 Ngữ Văn 7 Tập 2):

- Theo em, đây là một tác phẩm tưởng tượng hư cấu

- Biết được điều đó em căn cứ vào nội dung của truyện: Tác phẩm ra đời từ một sự kiện lịch sử, nội dung truyện là sự tưởng tượng bố trí theo trình tự cuộc hành trình của Va-ren từ Pháp sang Việt Nam, bắt đầu đến Sài Gòn, rồi qua kinh đô Huế và đến Hà Nội để gặp Phan Bội Châu, tác phẩm phơi bày bản chất gian trá, lố bịch của Va-ren và chuyến đi bỉ ổi của y.

Câu 2 (trang 94):

a, Trong đoạn đầu tác phẩm từ "Do sức ép của công luận" đến "Phan Bội Châu vẫn bị giam trong tù". Va-ren đã hứa là chăm sóc tới vụ Phan Bội Châu.

b, Thực chất lời hứa đó là sự bịp bợm vì thực tế Phan Bội Châu vẫn bị giam trong tù.

- Cụm từ "nửa chính thức hứa” và câu hỏi của nhà văn giả sử cứ cho rằng... sẽ chăm sóc vụ ấy vào lúc nào và ra làm sao là cách viết thâm thúy trong việc bộc lộ thực chất lời hứa của Va-ren.

Câu 3 (trang 94):

a. Số lượng lời văn dành cho việc khắc họa tính cách của từng nhân vật như sau:

- Phần lớn từ ngữ khắc họa tính cách Va-ren.

- Còn khắc họa Phan Bội Châu chỉ lấy sự im lặng làm phương thức đối lập do đó khối lượng từ ngữ ít, hầu như không có.

→ Cách viết vừa tả, vừa gợi sinh động thâm úy trong việc khắc họa tính cách nhân vật.

b. Qua những lời lẽ có tính chất độc thoại của Va-ren trước Phan Bội Châu động cơ, tính cách bản chất của Va-ren được bộc lộ đó là: sự vuốt ve dụ dỗ bịp bợm một cách liến thoắng và trắng trợn.

c. Qua sự im lặng của Phan Bội Châu cho chúng ta thấy khí phách, tư thế của ông hiện lên trước Va-ren: phớt lờ, thái độ khinh bỉ, bất hợp tác và kiên định với lập trường yêu nước của mình.

Câu 4 (trang 94):

- Trong truyện "Những trò lố hay là Va-ren và Phan Bội Châu" dừng lại ở câu: "... chỉ là vì Phan Bội Châu không hiểu Va-ren cũng như Va-ren không hiểu (Phan) Bội Châu" thì không được. Bởi nếu kết thúc ở câu đó thì thế truyện sẽ kém thú vị, hấp dẫn khi không có lời bình sắc sảo của tác giả.

- Giá trị câu chuyện được nâng cao bởi đã tiếp tục nâng cấp tính cách của Phan Bội Châu:

+ Chữ không hiểu được giải thích một nửa (không phải vì không hiểu tiếng nói của nhau vì đã có thông ngôn), bỏ ngỏ để độc giả tự ngẫm.

+ Phan Bội Châu vẫn giữ im lặng thể hiện thái độ khinh bỉ trước sự ba hoa, khoác lác, bỉ ổi của Va-ren.

+ Sự im lặng của Phan Bội Châu cho thấy bản lĩnh kiên cường trước tên Toàn quyền Đông Dương.

Câu 5 (trang 95):

- Giá trị của lời tái bút (T. B) đó là: Khiến câu chuyện hóm hỉnh làm tăng ý nghĩa vấn đề.

- Điều thú vị trong sự phối hợp giữ lời kết và lời T. B: nếu như với lời kết ở trên thái độ khinh bỉ của Phan Bội Châu được thể hiện bằng hình thức im lặng dửng dưng thì ở lời tái bút lại là hành động chống trả quyết liệt: nhổ vào mặt Va-ren → kẻ thù bỉ ổi ta cần thể hiện nhiều thái độ khác nhau càng ngày càng khinh bỉ miệt thị.

Câu 6 (trang 95): Sau những phân tích trên em thấy tính cách hai nhân vật cụ thể như sau:

- Nhân vật Va-ren thì gian trá, lố bịch, bỉ ổi đại diện cho bản chất xâm lược của Pháp

- Nhân vật Phan Bội Châu thì kiên cường, bất khuất xứng đáng là bậc anh hùng, vị thiên sứ, đấng xả thân vì độc lập -> tiêu biểu cho khí phách dân tộc.

Luyện tập

Bài 1 (trang 95):

- Trong truyện, thái độ của nhà văn đối với Phan Bộ Châu là: yêu mến, cảm phục vị anh hùng kiên cường, bất khuất của dân tộc.

- Căn cứ vào biện pháp tương phản, đối lập làm nổi bật tư chất kiên định và lòng yêu nước của Phan Bội Châu để biết được điều đó.

Bài 2 (trang 95):

- Cụm từ "Những trò lố" trong nhan đề tác phẩm có ý nghĩa cụ thể như sau:

+ Trò: có ý mỉa mai, châm biếm

+ Lố: lố bịch, giả tạo đến kệch cỡm

→ Những trò lố: Những trò bịp bợm của Va-ren diễn trong cuộc đối thoại với Phan Bội Châu chỉ chuốc lấy sự thất bại và sự khinh bỉ của người tù cách mạng mà thôi.