Soạn bài: Ôn tập phần Tiếng Việt (tiếp theo) - Kì 2 (trang 144 SGK Ngữ văn 7 tập 2)
3. Các phép biến đổi câu đã học được trình bày như sau:
| Phép biến đổi câu | Kiến thức cần nhớ | Ví dụ |
| Rút gọn câu |
- Là lược bỏ một số thành phần của câu * Mục đích chính: - Làm cho câu văn gọn hơn, vừa thông tin được nhanh, vừa tránh lặp những từ ngữ đã xuất hiện trong câu đứng trước. - Ngụ ý hành động, đặc điểm nói trong câu là của chung mọi người (lược bỏ chủ ngữ) |
- Cháu đã ăn cơm chưa? - Dạ chưa. |
| Thêm trạng ngữ cho câu |
* Đặc điểm: - Về ý nghĩa: Trạng ngữ được thêm vào câu để xác định thời gian, nơi chốn, nội dung, mục đích, phương tiện, cách thức diễn ra sự việc nêu trong câu. - Về hình thức: + Trạng ngữ có thể đứng đầu câu, cuối câu hay giữa câu. + Giữa trạng ngữ với CN – VN thường có 1 quãng nghỉ khi nói và dấu phẩy khi viết. - Công dụng: + Xác định hoàn cảnh, điều kiện diễn ra sự việc nêu trong câu, góp phần làn cho nội dung của câu được đầy đủ, chính xác. + Nối kết các đoạn văn, các câu với nhau → bài văn được mạch lạc. |
- Vào 1 đêm cuối xuân, năm 1947, khoảng 2 giờ sáng trên đường đi công tác, Bác Hồ nghỉ chân ở một nhà nghỉ bên đường. |
| - Dùng cụm C- V để mở rộng câu |
- Dùng cụm C-V làm chủ ngữ, vị ngữ hay các phụ ngữ (trong câu và trong cụm danh từ, cụm động từ, cụm tính từ trong câu) |
- Những đám mây sà xuống tạo nên 1 cảm giác bồng bềnh, huyền ảo. |
| Chuyển đổi câu chủ động sang câu bị động: |
- Câu chủ động: + Có CN là chủ thể của hành động nêu ở VN + Không chứa từ “bị” hay “được” trước VN - Câu bị động: + Có VN là đối tượng của hành động + Thường dùng từ “bị” hay “được” (có thể không dùng) ở bộ phận VN. |
- những đám mây trắng nhỏ đang bồng bềnh trôi. - Quân ta bao vây quân Ngô cả 3 mặt. - Quân Ngô bị bao vây cả 3 mặt. |
4. Các phép tu từ cú pháp đã học đó là: điệp ngữ và liệt kê.
| Các phép tu từ | Kiến thức cần nhớ |
| Điệp ngữ |
- Là phép lặp lại từ ngữ, câu để nhấn mạnh ý và gây cảm xúc mạnh - Có 3 dạng điệp ngữ: ĐN cách quảng, ĐN nối tiếp, ĐN chuyển tiếp |
| Liệt kê | -Là phép sắp xếp nối tiếp hàng loạt từ, cụm từ, nhằm diễn đạt đầy đủ và sinh động những nội dung khác nhau trong thực tế và trong cảm xúc. |