Soạn bài: Mạch lạc trong văn bản (trang 32 SGK Ngữ văn 7 tập 1)
I, Mạch lạc và những yêu cầu về mạch lạc trong văn bản
1. Mạch lạc trong văn bản
a. Mạch lạc trong văn bản có các tính chất:
- Tuần tự đi qua khắp các phần, các đoạn trong văn bản
- Thông suốt liên tục, không đứt đoạn
b. Trong văn bản, mạch lạc là sự tiếp nối của các câu, các ý theo một trình tự hợp lí. Em có tán thành ý kiến đó vì các câu, các ý đều thống nhất xoay quanh một ý chung.
2. Các điều kiện để có một văn bản mạch lạc
a. Toàn bộ sự việc trong văn bản xoay quanh sự việc chính đó là sự chia tay và những con búp bê, còn Thành và Thủy là nhân vật chính.
b. Các sự việc nêu trong câu hỏi đã liên kết xoay quanh một chủ đề thống nhất, đó là sự mạch lạc của văn bản.
c. Trong văn bản Cuộc chia tay của những con búp bê có đọan kể hiện tại, có đoạn kể quá khứ... các đoạn ấy nối với nhau theo liên hệ thời gian.
II. Luyện tập
Bài 1 (trang 32 Ngữ Văn 7 Tập 1):
* Tìm hiểu sự mạch lạc của các văn bản:
a. Văn bản Mẹ tôi
- Chủ đề xuyên suốt là sự ca ngợi lòng thương yêu, đức hi sinh của mẹ dành cho con
- Trình tự văn bản xoay quanh thể hiện chủ đề một cách liên tục, rất mạch lạc:
+ bố đau lòng vì người con thiếu lễ độ với mẹ
+ bố nói về mẹ
+ bố khuyên con xin lỗi mẹ một cách thành khẩn
b. Văn bản Lão nông và các con
- Chủ đề chính là ca ngợi tinh thần lao động
- Bố cục ba phần nhất quán, rõ ràng, hợp lí khiến văn bản mạch lạc, hấp dẫn.
+ mở bài là lời khuyên cần cù lao động
+ thân bài kể lại câu chuyện Lão nông để lại vàng cho các con
+ kết bài là cách khuyên con cái cần cù lao động một cách rất khôn ngoan
Bài 2 (trang 34):
- Trong tác phẩm Cuộc chia tay của những con búp bê tác giả không kể lại tỉ mỉ nguyên nhân chia tay của người lớn. Điều này là rất hợp lí vì nội dung chính của truyện là cuộc chia tay của hai đứa trẻ và những con búp bê. Việc đi kể nguyên nhân sẽ kiến nội dung chính bị loãng, văn bản dài dòng mất đi tính mạch lạc.
Bài trước: Soạn bài: Bố cục trong văn bản (trang 30 Ngữ Văn 7 Tập 1) Bài tiếp: Soạn bài: Ca dao, dân ca những câu hát về tình cảm gia đình (trang 36 Ngữ Văn 7 Tập 1)