Soạn bài: Mẹ tôi (trang 12 Ngữ Văn 7 Tập 1)
Bố cục của văn bản gồm 2 phần:
- Phần 1 (từ đầu đến xúc động vô cùng): lời tự bộc lộ của đứa con
- Phần 2 (Còn lại. ): Tình cảm và thái độ của người cha khi thấy con mắc lỗi và nhắc cho con nhớ tình mẫu tử vô cùng thiêng liêng.
Tóm tắt nội dung chính của bài:
En-ri- cô đã có hành động thiếu lễ độ với mẹ. Người bố biết chuyện đã viết thư cho En-ri-cô với lời lẽ vừa tức giận vừa yêu thương. Trong thư bố đã nói về tình cảm thiêng liêng và sự hi sinh to lớn mà mẹ đã dành cho En-ri-cô. Những điều này đã khiến En-ri-cô vô cùng ân hận.
Hướng dẫn soạn bài
Câu 1 (trang 12 Ngữ Văn 7 Tập 1):
- Văn bản là một thư của người bố gửi cho con, nhưng tác giả lại lấy nhan đề là “Mẹ tôi” bởi vì nội dung thư nói lên những công lao to lớn, sụ vất vả, hi sinh và tình cảm của người mẹ đối với người con.
Câu 2 (trang 12):
- Thái độ của người bố đối với cậu bé En-ri-cô qua bức thư vừa nghiêm khắc vùa buồn bã
- Dựa vào lời lẽ trong bức thư em có thể nhận ra được điều đó. Cụ thể như sau:
+ ".... như một nhát dao đâm vào tim bố vậy"
+ "...... bố không thể nén được cơn tức giận đối với con"
+ "Thật đáng xấu hổ và nhục nhã cho kẻ nào chà đạp lên tình yêu thương đó"
+ "..... thà bố không có con còn hơn là thấy con bội bạc với mẹ"
+ ".... bố sẽ không thể vui lòng đáp lại cái hôn của con được"
- Lý do khiến ông có thái độ ấy là vì ông để ý là sáng nay, lúc cô giáo đến thăm En – ri-cô có nhỡ thốt ra một lời thiếu lễ độ với mẹ.
Câu 3 (trang 12):
- Trong truyện có những chi tiết và hình ảnh nói về người mẹ của En-ri-cô:
+ Mẹ thức suốt đêm chăm sóc, lo lắng khi con bị bệnh
+ Mẹ có thể hi sinh mọi thứ vì con, thậm chí hi sinh cả tính mạng của mình để cứu sống con
- Qua đó có thể thấy, mẹ của En-ri-cô là người mẹ yêu thương con nhất trên đời.
Câu 4 (trang 12):
- Các lí do khiến En-ri-cô xúc động vô cùng khi đọc thư của bố:
+ vì bố gợi lại những kỉ niệm giữa mẹ và En-ri-cô
+ vì những lời nói chân tình và sâu sắc của bố
+ vì thái độ kiên quyết và nghiêm khắc của bố
+ vì En-ri-cô thấy hối hận
+ vì tình yêu mẹ đang trào dâng trong En-ri-cô
Câu 5 (trang 12):
- Người bố không nói trực tiếp với En-ri-cô mà lại viết thư bởi:
+ Tình cảm sâu sắc thường tế nhị và kín đáo nhiều khi không nói trực tiếp được bằng lời
+ Nói những vấn đề này qua thư khiến người con đỡ xấu hổ tự ái, không mất đi lòng tự trọng trước mặt cha mình
+ Viết thư như vậy, người cha muốn con mình có dịp đọc đi đọc lại để suy ngẫm thấm thía những điều trong thư
+ Cũng có thể hai cha con không có điều kiện gặp nhau nhiều
Luyện tập
Câu 1 (trang 12):
Đoạn văn tham khảo:
Dù có khôn lớn khỏe mạnh thế nào đi chăng nữa, con sẽ vẫn tự thấy mình chỉ là một đứa trẻ tội nghiệp yếu ớt và không được chở che. Con sẽ cay đắng nhớ lại những lúc làm cho mẹ đau lòng...... Lương tâm con sẽ không một phút nào yên tĩnh.... Con hãy nhớ rằng tình yêu thương kính trọng cha mẹ là tình cảm thiêng liêng hơn cả. Thật đáng xấu hổ và nhục nhã cho kẻ nào chà đạp lên tình yêu thương đó.
Câu 2 (trang 12):
Đoạn văn tham khảo:
Trong cuộc đời của mỗi con người ai ai cũng đã từng phạm sai lầm. Em cũng vậy, em cũng đã từng làm cho cha mẹ lo lắng. Nhớ hôm đấy, do nhận lời mời đi chơi với Mai, em đã nói dối mẹ là đi học. Bước ra khỏi nhà em đã rất vui mừng chạy ngay đến nhà Mai. Do mải chơi em đã quên mất giờ về, đến lúc nhận ra thì đã 12 giờ trưa. Em vội vã chào tạm biệt Mai và ra về, dọc đường đi về em gặp mẹ đang lo lắng đi tìm em. Mẹ hỏi em rõ nguyên do em đã thú thật với mẹ. Em nghĩ mẹ sẽ mắng và đánh em. Nhưng mẹ chỉ ân cần khuyên bảo em nhẹ nhàng. Từ lần đó trở đi em tự hứa sẽ luôn thành thật và không bao giờ làm cho mẹ đau lòng và lo lắng về mình nữa.
Bài trước: Soạn bài: Cổng trường mở ra (trang 8 SGK Ngữ văn 7 tập 1) Bài tiếp: Soạn bài: Từ ghép (trang 15 Ngữ Văn 7 Tập 1)