Trang chủ > Lớp 6 > Soạn Văn 6 (hay nhất) > Từ nhiều nghĩa và hiện tượng chuyển nghĩa của từ (trang 56 Soạn văn 6)

Từ nhiều nghĩa và hiện tượng chuyển nghĩa của từ (trang 56 Soạn văn 6)

Soạn bài: Từ nhiều nghĩa và hiện tượng chuyển nghĩa của từ

I. Từ nhiều nghĩa

1. Đọc đoạn thơ

2. Nghĩa của từ chân

- Chỉ một bộ phận trên cơ thể con người hay con vật, dùng để nâng đỡ cơ thể

- Bộ phận bên dưới cùng của cây cối

- Địa vị, chức vị của con người

3. Những từ khác cũng có nhiều nghĩa giống từ chân

- Từ “mũi”

+ Một bộ phận trên gương mặt của người hay động vật, là bộ phận có chức năng hô hấp

+ Phần đất liền nhô ra và giáp biển: mũi đất

+ Phần nhọn của đồ vật: mũi kéo, mũi dao, mũi thuyền

4. Những từ chỉ có một nghĩa:

Cây, vui, buồn, nhà…

II. Hiện tượng chuyển nghĩa của từ

1. Mối liên hệ giữa các từ chân:

- Các từ đều có chung nét nghĩa: dùng để chống đỡ cơ thể và để di chuyển

2. Một từ thường được sử dụng với 2 nghĩa: nghĩa đen và nghĩa chuyển

3. Trong bài "Những cái chân", từ chân được sử dụng với nghĩa gốc và nghĩa chuyển.

III. LUYỆN TẬP

Bài 1:

Ba từ chỉ bộ phận cơ thể của con người và sự chuyển nghĩa của chúng:

- Từ mắt: mắt dứa, mắt na, mắt cây, mắt võng, mắt lưới….

- Từ mũi: mũi đất, mũi thuyền, mũi dao, mũi quân

- Từ tay: tay ghế, tay lái

- Từ cổ: cổ lọ, cổ chai, cổ áo

Bài 2:

Một số từ ngữ sử dụng để chỉ bộ phận của cây cối được chuyển nghĩa thành từ ngữ chỉ bộ phận của thân thể người:

- Lá: lá lách, lá phổi, lá gan

- Quả: quả thận, quả tim

Bài 3:

a, Chuyển từ chỉ sự vật sang nghĩa chỉ hành động

- Cái cuốc- cuốc ruộng

- Cái bào- bào gỗ

- Hạt muối- muối cà

b, Chỉ hành động chuyển nghĩa thành chỉ sự vật:

- Bó cỏ- hai bó cỏ

- Nắm cơm- ba nắm cơm

- Bơm xe- cái bơm

Bài 4:

a, Tác giả đã nêu lên hai nghĩa khác nhau của từ bụng.

- Là bộ phận trên cơ thể của người hay động vật chứa nội tạng

- Biểu tượng của ý nghĩ kín đáo, không muốn bộc lộ đối với người khác, với việc nói chung

→ Cùng một từ ngữ nhưng có nhiều ý nghĩa khác nhau: nghĩa gốc và nghĩa chuyển

b, Nghĩa của từ bụng trong những kết hợp sau:

- Ăn cho ấm bụng (bụng: bộ phận của cơ thể người, động vật chứa dạ dày và ruột)

- Anh ấy rất tốt bụng (bụng: biểu tượng cho ý nghĩ, tình cảm sâu kín của người đối với người

- Chạy nhiều bụng chân sẽ săn chắc (bụng có ý chỉ phần phình to ra ở một số động vật)