Phó từ (trang 12 sgk Ngữ văn 6 tập 2)
I. Phó từ là gì?
Câu 1:
| Phụ trước | Thành tố trung tâm | Phụ sau | |
|---|---|---|---|
| Động từ | Tính từ | ||
| Đã | Đi | nhiều nơi | |
| Cũng | Ra | những câu đố | |
| vẫn chưa | thấy | ||
| thật | lỗi lạc | ||
| soi | gương (được) | ||
| rất | ưa nhìn | ||
| to | ra | ||
| rất | bướng | ||
Câu 2:
Các từ in đậm nằm ở vị trí phần phụ trước của cụm tính từ, và cụm động từ. Phó từ là hư từ, nó không thể gọi tên sự vật hay hiện tượng như danh từ, động từ hay tính từ.
II. Các loại phó từ
Câu 1: :
Các phó từ dùng để bổ sung ý nghĩa cho các động từ và tính từ in đậm
a, Phó từ “lắm” dùng để bổ sung nghĩa cho tính từ “chóng”
b, Phó từ "vào", “đừng” dùng để bổ sung nghĩa cho động từ “trêu”
c, Phó từ “ đã” và " không " dùng để bổ sung nghĩa cho động từ “trông thấy”, phó từ “đang” dùng để bổ sung ý nghĩa cho động từ “loay hoay”
Câu 2:
| Phó từ đứng trước | Phó từ đứng sau | |
|---|---|---|
| Dùng để chỉ quan hệ về thời gian | Đã, đang | |
| Dùng để chỉ mức độ | Rất, thật | Lắm |
| Dùng để chỉ sự tiếp diễn, tương tự | Vẫn, cũng | |
| Dùng để chỉ sự phủ định | Không, chưa | |
| Dùng để chỉ sự cầu khiến | Đừng, | |
| Dùng để chỉ hướng và kết quả | vào, ra | |
| Dùng để chỉ khả năng | được |
Câu 3:
- Phó từ dùng để bổ sung ý nghĩa thời gian: sẽ, sắp
- Phó từ dùng để bổ sung ý nghĩa khả năng: có thể
- Phó từ dùng để bổ sung ý nghĩa tần số: thỉnh thoảng, thường, luôn luôn…
III. LUYỆN TẬP
Bài 1:
a, Phó từ “đã” có tác dụng bổ sung quan hệ thời gian cho các động từ “cởi bỏ”, “đến”, “về”
Phó từ “không còn” có tác dụng bổ sung ý nghĩa phủ định tiếp diễn, tương tự cho động từ “ngửi”
Phó từ “đương” có tác dụng bổ sung quan hệ thời gian cho động từ “trổ”
Phó từ “đều” có tác dụng bổ sung nghĩa quan hệ tiếp diễn tương tự cho tính từ “lấm tấm”
Phó từ “sắp”, " lại " “ra” bổ sung ý nghĩa lần lượt về sự tiếp diễn tương tự, quan hệ thời gian, kết quả và điều hướng cho động từ “buông tỏa”.
Phó từ “sắp”, “cũng” bổ sung ý nghĩa về sự tiếp diễn tương tự và quan hệ về thời gian cho các động từ “có”, “về”.
b, Phó từ “được” có tác dụng bổ sung quan hệ kết quả cho động từ “xâu”
Phó từ “đã” có tác dụng bổ sung ý nghĩa quan hệ thời gian cho động từ “xâu”
Bài 2:
Dế Mèn trông thấy chị Cốc đang chăm chỉ mò cua bắt ốc ở bãi lầy ven sông liền nghĩ trò trêu chọc, bèn cất tiếng hát véo von. Chị Cốc thấy vô cùng tức giận nên đi lò dò về phía tổ Dế Mèn. Dế Mèn liền chui tọt vào tổ. Chị Cốc đến nơi thấy Dế Choắt liền nghĩ rằng Dế Choắt vừa trêu mình nên đã dùng cái mỏ nhọn hoắt mổ chết Dế Choắt.
- Phó từ “đã” bổ sung ý nghĩa về mặt thời gian cho động từ “dùng”
Bài 3:
Nghe viết chính tả "Bài học đường đời đầu tiên" (từ "Những gã xốc nổi" đến những cử chỉ ngu dại của mình thôi").