Ôn tập văn miêu tả (trang 120 sgk Ngữ văn 6 tập 2)
Câu 1: : Điều làm nên cái hay và độc đáo của đoạn văn của nhà văn Nguyễn Tuân là:
Đoạn văn miêu tả có cái hay và cái độc đáo nằm ở:
- Chọn cảnh miêu tả độc đáo: cảnh bình minh trên biển.
- Sử dụng các hình ảnh gần gũi nhưng đặc sắc: chân trời, ngấn bể sạch như tấm kính đã lau sạch hết mây bụi, mặt trời tròn trĩnh phúc hậu như lòng đỏ của quả trứng thiên nhiên; chân trời có màu ngọc trai.
- Cách so sánh độc đáo: mặt trời - trứng, chân trời - ngấn bể sạch- tấm kính lau cạch hết mây bụi, cảnh bình minh - mâm lễ phẩm tiến ra từ bình minh.
=> Tài quan sát tỉ mỉ, cảm nhận tinh tế và cách viết văn linh hoạt của tác giả.
Câu 2: Tả cảnh đầm sen đang mùa nở hoa
Dàn bài tả cảnh đầm sen đang mùa nở hoa.
Mở bài
Nêu địa điểm ngắm hồ sen, thời gian hoa sen nở (từ tháng 5- 6).
Thân bài:
- Tả chung về hình ảnh đầm sen.
+ Quang cảnh xung quanh đầm sen như: hai bên bờ, hàng cây, mặt nước, không khí của đầm sen.
- Tả chi tiết.
+ Hình dáng của lá sen: lá tròn, bản rộng, phủ kín mặt nước, giống như những chiếc áo phao để nâng đỡ những búp hoa.
+ Hoa: cánh có màu hồng nhạt/ trắng muốt, cánh hoa xếp đều quanh đài hoa và xòe rộng, mỗi cánh hoa giống như một chiếc thuyền nan thu nhỏ.
+ Đài hoa: như chiếc nón rộng lòng, xanh ngắt, trên đài hoa lấm tấm những hạt ngọc vàng.
+ Cuống hoa mọc thẳng, dài, thân mềm, xung quanh thân có nhiều gai nhỏ, sần sùi.
+ Búp hoa (khi hoa chưa nở): giống như đôi bàn tay đang khum khum úp lại với nhau, có màu xanh thẫm/xanh nhạt.
- Tả hồ sen ở nhiều thời điểm khác nhau như: buổi sáng sớm, giữa trưa nắng, lúc hoàng hôn buông xuống.
- Có thể tả các hoạt động của con người khi thăm hồ hồ sen: ướp trà, hái hoa, chụp ảnh với hoa.
Kết bài
Cảm nhận về vẻ đẹp của đầm sen lúc hoa đang nở rộ.
Câu 3: Miêu tả về một em bé ngây thơ, bụ bẫm đang tập đi
- Tả hình dáng của em bé:
+ Gương mặt
+ Chiều cao
+ Nước da
+ Ánh mắt.
- Tả em bé đang tập đi:
+ Bước đi chập chững
+ Vịn tay vào tường, vào tay mẹ, vào xe tập đi
+ Cười thích thú khi được mẹ cổ vũ và khen ngợi
- Tả hoạt động tập nói của em bé
+ Nói bi bô từng từ
+ Thích học nói theo người lớn
Câu 4:
| Bài học đường đời đầu tiên | Buổi học cuối cùng | |
| Đoạn văn miêu tả | Cái chàng Dế Choắt... nhiều ngách như hang của tôi. | Tôi bước qua chiếc ghế dài... thanh tra hoặc phân phát phần thưởng. |
| Đoạn văn tự sự | Tôi chui tọt vào trong hang... không chui nổi vào tổ của tao đâu! | Khi đi qua trước trụ sở xã... chuyện gì xảy ra nữa đây? ” |
| Liên tưởng, ví von, so sánh độc đáo | - Những ngọn cỏ gẫy rạp, y như có nhát kiếm vừa lia qua. - Hai cái răng đen nhánh... | - Những tờ mẫu... như những lá cờ nhỏ... |
Dấu hiệu nhận biết đoạn văn tự sự và miêu tả:
- Đoạn văn miêu tả: tạo ra sự hình dung đến ngoại hình, có sử dụng khả năng quan sát, tưởng tượng và ví von.
- Đoạn văn tự sự: sự kể lại chuyện, tái hiện lại câu chuyện qua lời kể của chính tác giả hoặc nhân vật.
Bài trước: Câu trần thuật đơn không có từ LÀ (trang 120 sgk Ngữ văn 6 tập 2) Bài tiếp: Viết bài tập làm văn số 7 - Văn miêu tả sáng tạo (trang 123 sgk Ngữ văn 6 tập 2)