Tìm hiểu chung về văn tự sự (trang 27 Soạn văn 6)

I. Đặc điểm chung và ý nghĩa của phương thức tự sự

Câu 1:

a, Gặp các trường hợp trên người nghe thường muốn được người kể:

- Kể lại nội dung truyện cổ tích

- Lý do An bỏ học,

- Các thông tin về ngoại hình, sở thích, thành tích trong học tập…

- Một câu chuyện hay và ý nghĩa

b, Nếu muốn để cho người khác biết Lan là một người bạn tốt, bạn cần phải kể về Lan:

+ Học tập chăm chỉ và đạt thành tích tốt trong học tập

+ Thường xuyên giúp đỡ các bạn trong học tập, lao động và trong sinh hoạt hằng ngày

- Vì: những điều này đã chứng tỏ Lan là một người bạn tốt

- Nếu kể câu chuyện về An mà không có nội dung liên quan đến việc thôi học thì câu chuyện đó không còn ý nghĩa, vì nó không thể giải đáp được câu hỏi của người hỏi.

Câu 2:

Truyện "Thánh Gióng" là một văn bản tự sự, vì:

- Truyện có nội dung kể về cuộc đấu tranh chống lại giặc ngoại xâm của nhân vật Gióng

- Thời gian: dưới thời Hùng Vương thứ sáu

- Diễn biến: cậu bé Gióng đã 3 tuổi mà vẫn chưa biết nói, lớn nhanh như thổi, cưỡi ngựa sắt, mặc áo giáp sắt, cầm roi đánh giặc xông pha đánh giắc→ Gióng nhổ tre để giết giặc → giặc ngoại xâm thua trận, Gióng cưỡi ngựa bay về trời.

- Ý nghĩa: tấm lòng yêu nước, lòng dũng cảm chống giặc của Gióng

- Sở dĩ nói truyện "Thánh Gióng" nhằm ca ngợi công đức của nhân vật anh hùng làng Gióng:

+ Câu chuyện đã kể về sự ra đời, lớn lên và trưởng thành, chiến công trong việc chống giặc ngoại xâm của vị anh hùng đầu tiên của dân tộc Việt Nam.

- Có thể sắp xếp trình tự sự việc:

+ Gióng chào đời

+ Gióng biết nói và nhận lời đi đánh giặc của sứ giả

+ Gióng lớn nhanh như thổi, cưỡi ngựa xông pha đánh giặc

+ Giặc tan, Gióng cưỡi ngựa bay về trời

+ Vua lập đền thờ Gióng để tưởng nhớ công ơn

II. Luyện tập

Bài 1:

- Câu chuyện Ông già và Thần Chết được trình bày theo phương thức văn bản tự sự:

+ Nhân vật: Ông già và Thần Chết

+ Sự kiện: Ông già vác củi nặng nhọc nên than thở, Thần Chết xuất hiện thì ông già đã nhanh trí chuyển sang chủ đề khác

- Ý nghĩa: Ca ngợi sự thông minh, nhanh trí và lòng dũng cảm của con người

Bài 2:

Bài thơ "Sa bẫy" là văn bản được diễn đạt theo phương thức tự sự, vì có nội dung truyện và nhân vật.

- Tóm tắt: Bé Mây rủ mèo con dùng cá rán để đánh bẫy chuột nhắt. Cả hai cùng háo hức chờ đợi xem cảnh lũ chuột sa vào bẫy, nhưng kết cục là chuột chưa kịp tới thì mèo con đã sa bẫy.

Bài 3:

Hai văn bản Huế: Người Âu Lạc đánh tan quân Tần xâm lược và Khai mạc trại điêu khắc quốc tế lần thứ ba là văn bản theo phương thức tự sự vì:

+ Đều có nhân vật, sự kiện, nội dung cốt truyện được trình bày theo chuỗi sự việc.

- Tự sự có vai trò kể lại các sự việc một cách chi tiết, mạch lạc và hấp dẫn

Bài 4:

Người Việt tự xưng là Con Rồng cháu Tiên vì:

- Lạc Long Quân thuộc nòi rồng kết hôn với Âu Cơ là con cháu dòng dõi tiên sinh ra được bọc trăm trứng, nở ra một trăm người con. Những người con của Âu Cơ và Lạc Long Quân đã trở thành các vị vua cai quản và trị vì đất nước.

Bài 5:

Để thuyết phục các bạn trong lớp cần phải:

- Làm lớp trưởng, bạn Minh rất chăm chỉ học tập, học giỏi và thường giúp đỡ bạn bè trong lớp

- Kể vắn tắt một só thành tích học tập tiêu biểu của Minh thì sẽ càng tăng độ thuyết phục các bạn trong lớp.