Sự việc và nhân vật trong văn tự sự (trang 38 Soạn văn 6)

I. Đặc điểm chung của nhân vật và sự việc trong văn tự sự

1. Sự việc trong phương thức văn tự sự

- (1) Sự việc khởi đầu

- (3) Sự việc phát triển

- (4- 5) Sự việc cao trào

- (7) Sự việc kết thúc

b, Sáu yếu tố chính trong văn tự sự:

- Sự việc do: Sơn Tinh và Thủy Tinh làm

- Sự việc diễn ra ở thời vua Hùng Vương thứ mười tám

- Sự việc diễn ra: khi vua Hùng muốn kén rể

- Nguyên nhân: Do hai chàng trai cùng đến cầu hôn nhưng vua chỉ có một cô con gái

- Diễn biến: Sơn Tinh đến trước nên cưới được vợ, Thủy Tinh đến sau không cưới được vợ nên tức giận, dâng nước lên đánh Sơn Tinh nhưng lần nào cũng bị thua

- Kết quả: hằng năm Thủy Tinh đều dâng nước đánh Sơn Tinh, nhưng đều thất bại

- Không thể xóa địa điểm và thời gian vì truyện nhằm giải thích hiện tượng thiên tai lũ lụt và niềm khao khát chiến thắng tự nhiên của dân ta

- Lý do Thủy Tinh nổi giận: Thủy Tinh đến sau và sính lễ nhà vua yêu cầu chỉ có trên mặt đất

c, Sự việc trên đã thể hiện thiện cảm của người kể đối với vua Hùng và Sơn Tinh

- Sơn Tinh được ưu ái kể về “tài lạ” trước rồi mới đến Thủy Tinh

- Không để nhân vật Thủy Tinh chiến thắng

- Không thể bỏ qua sự việc Thủy Tinh

2. Nhân vật trong văn tự sự

a, Trong truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh:

- Sơn Tinh và Thủy Tinh là hai nhân vật chính đóng vai trò quan trọng nhất

- Sơn Tinh và Thủy Tinh được nhắc đến nhiều nhất

- Vua, Mị Nương, và các Lạc hầu là nhân vật phụ không cần thiết nhưng cũng không thể bỏ được

b, Nhân vật trong truyện được kể:

II. Luyện tập

Bài 1:

Những hành động của các nhân vật trong truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh:

- Vua Hùng: kén rể, yêu cầu sính lễ

- Mị Nương: người xinh đẹp như hoa, tính nết hiền dịu, nết na

- Sơn Tinh: vẫy tay, nổi cồn bãi, xây lũy đắp thành

- Thủy Tinh: cầu hôn, dâng nước lên đánh Sơn Tinh

a, Vai trò của các nhân vật trong truyện: cuộc giao tranh giữa Sơn Tinh và Thủy Tinh nhằm giải thích hiện tượng thiên tai bão lũ thường diễn ra hằng năm

b, Tóm tắt truyện "Sơn Tinh, Thủy Tinh":

Xưa vua Hùng Vương thứ mười tám muốn kén rể cho công chúa Mị Nương, trong số những người đến xin cầu hôn có Sơn Tinh và Thủy Tinh đều là những có nhiều tài lạ ngang nhau. Vua Hùng không biết chọn ai nên ra yêu cầu sính lễ cưới (voi chín ngà, gà chín cựa, ngựa chín hồng mao) và yêu cầu sáng sớm hôm sau ai mang sính lễ đến trước sẽ được rước Mị Nương về làm vợ. Sáng sớm hôm sau, Sơn Tinh mang sính lễ tới trước và rước Mị Nương về, Thủy Tinh đến sau không cưới được vợ nên mang lòng uất hận mang quân đánh Sơn Tinh. Sơn Tinh và Thủy Tinh đã xảy ra trận giao chiến. Cuối cùng Thủy Tinh thua trận nhưng vẫn hận nên hằng năm Thủy Tinh dâng nước đánh Sơn Tinh.

c, Truyện lấy nhan đề là Sơn Tinh, Thủy Tinh vì:

+ Theo cách đặt tên theo nhân vật chính của thể loại truyện dân gian

+ Truyện đã diễn tả mối quan hệ giữa con người và thiên tai

+ Nếu đổi thành các tên như: “ Vua Hùng Vương kén rể, Truyện Mị Nương, Sơn Tinh và Thủy Tinh, Bài ca chiến công của Sơn Tinh thì sẽ không thể diễn tả hết ý nghĩa nội dung của truyện

Bài 2:

Nhan đề của truyện: Một lần không vâng lời. Tưởng tượng và kể một câu chuyện có nội dung theo nhan đề ấy.

- Dự định kể về sự việc: Chim sẻ con vì không nghe lời mẹ, không chịu khó tập bay nên đã bị gãy cánh.

- Nhân vật: chim sẻ con

- Diễn biến: Sẻ mẹ sinh được ba chú sẻ con → Sẻ mẹ hằng ngày bay đi kiếm mồi để nuôi sẻ con khôn lớn → Sẻ mẹ dạy các con học bay để chúng sớm có thể cất cánh kiếm ăn → Sẻ con vì mải chơi, lười tập luyện → Khi đàn sẻ phải bay đi tìm nơi tránh rét, sẻ nhỏ bị vướng vào cành cây nên ngã xuống đất và bị gãy cánh.