Soạn bài: Ôn tập về dấu câu (SGK Ngữ văn 6 tập 2 trang 149)
Câu 1 (SGK Ngữ văn 6 tập 2 trang 149):
a. Câu cảm thán (!)
b. Câu nghi vấn (?)
c. Câu cầu khiến (!)
d. Câu trần thuật (.)
Câu 2 (SGK Ngữ văn 6 tập 2 trang 149):
a. “Được, chú mày cứ nói thẳng thừng ra nào.... Thôi im ngay cái điệu hát mưa dầm sụt sùi ấy ngay đi. ” => Đây là cách sử dụng dấu câu đặc biệt vì dấu chấm được đặt cuối câu cầu khiến.
b. (! ?) Đây là cách sử dụng dấu câu đặc biệt vì dấu chấm than và dấu chấm hỏi được đặt trong dấu ngoặc đơn.
II. Chữa một số lỗi thường gặpCâu 1 (SGK Ngữ văn 6 tập 2 trang 150):
a. Sử dụng dấu câu sau từ "Quảng Bình" là thích hợp.
Sử dụng dấu phẩy sau từ "Quảng Bình" là không thích hợp vì: Sẽ làm câu 2 trở thành câu ghép có 2 vế nhưng ý nghĩa của 2 vế này lại rời rạc và không có sự liên quan chặt chẽ với nhau.
b. Sử dụng dấu chấm sau từ bí hiểm là không thích hợp vì: Tách Vị ngữ 2 khỏi Chủ ngữ cắt đôi cặp quan hệ từ vừa... vừa...
=> sử dụng dấu chấm phẩy là hợp lí
Câu 2 (SGK Ngữ văn 6 tập 2 trang 151):
a. - Tôi không tìm thấy ở tôi một năng khiếu gì?
=> Đặt dấu câu không thích hợp. Phải sử dụng dấu chấm vì đây là kiểu câu trần thuật, không phải là loại câu nghi vấn.
- Và chẳng hiểu tại sao tôi không thể thân thiết với Mèo được như trước đây?
=> Đặt dấu câudùng bị sai. Phải sử dụng dấu chấm vì: chẳng hiểu tại sao... chỉ là bộ phận nằm trong câu trần thuật)
b. Chỉ cần 1 lỗi nhỏ đã khiến tôi gắt um lên!
=> Đặt dấu câu bị sai. Đây là kiểu câu trần thuật nên đặt dấu chấm than ở cuối câu này là không thích hợp, nên sử dụng dấu chấm.
III. Luyện tậpBài 1 (SGK Ngữ văn 6 tập 2 trang 151):
- Tuy rét mướt vẫn kéo dài,.... sông Lương.
- Mùa xuân... đen xám.
- Trên các bãi đất phù sa... đang trổ hoa.
- [... ] Mùa xuân đã đến.
- Những buổi chiều... toả khói.
- Những ngày mưa phùn... trắng xoá.
Bài 2 (SGK Ngữ văn 6 tập 2 trang 151):
- Bạn đã tới thăm động Phong Nha chưa? (Đ)
- Chưa? ( S) (Đây không phải kiểu câu nghi vấn)
- Thế còn bạn đã đến chưa? (Đ)
- Mình đến rồi........ như vậy? (S) (Đây không phải kiểu câu nghi vấn)
----Bài 3 (SGK Ngữ văn 6 tập 2 trang 152):
Câu (1) sử dụng dấu chấm than, câu (2) cũng có thể sử dụng dấu chấm hoặc dấu chấm than.
Bài 4 (SGK Ngữ văn 6 tập 2 trang 152):
- Sử dụng dấu thích hợp lần lượt: (? ) - (!)- (.) - (?) - (!)- (!) - (.)
Bài 5 (SGK Ngữ văn 6 tập 2 trang 152):
Luyện viết chính tả
Bản 2/ Soạn bài: Ôn tập về dấu câu (siêu ngắn)I. Công dụng
Câu 1 (trang 149 Ngữ Văn 6 Tập 2):
Đặt dấu
a. Ôi thôi, chú mày ơi! (thể hiện thái độ trịch trượng)
b. Con có nhận ra không? (để hỏi)
c. Cá ơi, giúp tôi với! Thương tôi với! (bộc lộ thái độ cầu cứu)
d. Trời chớm hè. Cây cối đã um tùm. Cả làng thơm. (có mục đích trần thuật tả)
Câu 2 (trang 149 Ngữ Văn 6 Tập 2):
Điểm đặc biệt
a. Đáng lẽ lời Dế Mèn phải dùng hai dấu than để thể hiện thái độ hách dịch nhưng ở đây sử dụng dấu chấm ý nói đó là tính cách thường ngày của Dế Mèn
b. Dấu (!? ) thể hiện thái độ nghi ngờ châm biếm
II. Chữa một số lỗi thường gặpCâu 1 (trang 150 Ngữ Văn 6 Tập 2):
So sánh cách sử dụng câu
a. - Câu 1: với 2 dấu chấm trần thuật khiến cho 2 câu văn tạo thành 2 thông báo rõ ràng: địa điểm và cách đến địa điểm
-câu 2: câu cầu khiến dài không có ý rõ ràng
b. Dấu chấm phẩy ở câu thứ hai được sử dụng tinh tế bởi 2 thông tin vừa độc lập lại vừa có sự liên hệ với nhau, tạo nên nhịp cảm xúc tăng tiến
Câu 2 (trang 151 Ngữ Văn 6 Tập 2):
a, 2 dấu hỏi chấm sử dụng sai vì đây là kiểu câu trần thuật
→ sửa: thay thế dấu hỏi chấm bằng dấu chấm
b. Sai ở việc dùng dấu chấm than vì đây là kiểu câu trần thuật không phải cầu khiến hay câu cảm thán
→ sửa thay thế dấu chấm than bằng dấu chấm
III. Luyện tậpCâu 1 (trang 151 Ngữ Văn 6 Tập 2):
Tuy trời rét kéo dài, mùa xuân đã về đến bên bờ sông Hương. Mùa xuân đã tô điểm cho những chùm hoa gạo đỏ mọng trên những cành cây gạo cao chót vót giữa lưng trời và trải màu lúa non xanh dịu lên khắp mặt đất mới cách ít ngày trước vẫn còn trần trụi đen xám. Trên những bãi đất phù sa mịn hồng những vòm cây quanh năm xanh um đang dần chuyển sang màu lốm đốm, như được phủ lên lớp bụi phấn màu hung vàng: các vườn vải, vườn nhãn đang đến mùa trổ hoa [... ] Mùa xuân đã về đến những buổi chiều hửng ấm, từng đàn chim én bay về từ dãy núi biếc đằng xa, bay vòng quanh trên những bến đò, đuổi nhau xập xè trên các mái nhà đang tỏa khói. Vào những ngày mưa phùn, người ta nhìn thấy trên những bãi soi dài nổi lên đây đó ở giữa sông, những con sếu, con giang cao gần bằng người, không biết từ đâu bay về từng bầy theo nhau lững thững bước thấp thoáng trong mưa bụi trắng xóa. Có những ngày, cả một quãng sông phía gần chân núi có hàng nghìn đôi cánh của những đàn sâm cầm xà xuống, chẳng khác nào những đám mây rụng xuống, tan biến trong những đầm bãi rậm rạp lau sậy.
Câu 2 (trang 151 Ngữ Văn 6 Tập 2):
Sai ở các câu
- Chưa? vì đây không phải là câu hỏi mà là câu trả lời
- Nếu đến đó..... như vậy? Thể hiện cảm xúc thích thú không thể sử dụng dấu hỏi mà phải sử dụng chấm than
Câu 3 (trang 152 Ngữ Văn 6 Tập 2):
- Động Phong Nha thật không hổ danh là Đệ nhất kì quan của nước ta!
- Chúng tôi xin mời các bạn hãy ghé thăm quan động Phong Nha quê tôi!
- Động Phong Nha còn cất giữ rất nhiều điều thú vị, hấp dẫn, huyền bí mà con người chưa biết hết.
Câu 4 (trang 152 Ngữ Văn 6 Tập 2):
Chị Cốc liền quát lớn:
- Mày nói gì hả?
- Lạy chị em nói gì đâu!
Rồi Dế Choắt lủi vào hang
- Chối hả? Chối này! Chối này!
Mỗi câu Chối này chị Cốc lại giáng một mỏ xuống.
Bài trước: Soạn bài: Động Phong Nha (SGK Ngữ văn 6 tập 2 trang 148) Bài tiếp: Soạn bài: Trả bài tập làm văn số 7