Soạn bài: Cụm động từ (SGK Ngữ văn 6 T1/147)
Câu 1 (SGK Ngữ văn 6 T1/147):
- Từ “đã”, “nhiều nơi” có tác dụng bổ sung ý nghĩa cho từ “đi”
- Từ “cũng” và cụm từ “các câu đố oái oăm để hỏi mọi người” có tác dụng bổ sung ý nghĩa cho từ “ra”
Câu 2 (SGK Ngữ văn 6 T1/147):
- Khi lược bớt đi các từ in đậm, câu văn sẽ trở nên tối nghĩa
Câu 3 (SGK Ngữ văn 6 T1/147):
+ Đang xem phim / xem.
+ Tôi đang xem phim. / Tôi xem.
Nhận xét: Cụm động từ hoạt động trong câu giống như 1 động từ
II. Cấu tạo của cụm động từCâu 1 (SGK Ngữ văn 6 T1/148):
| Phần trước | Phần trung tâm | Phần sau |
Đã Cũng Để | đi ra hỏi | nhiều nơi các câu đố oái oăm mọi người |
Câu 2 (SGK Ngữ văn 6 T1/148):
- Những phụ ngữ trước bổ sung cho động từ trung tâm mang ý nghĩa chỉ:
+ Quan hệ thời gian: đang, đã, sẽ, …
+ Tiếp diễn tương tự: còn, vẫn, cứ, …
+ Ngăn cản hoặc khuyến khích hoạt động: chớ, hãy, đừng, nên,..
+ Phủ định hoặc khẳng định hoạt động: không, …
- Những phụ ngữ sau bổ sung nghĩa cho động từ trung tâm ý nghĩa chỉ:
+ Đối tượng, địa điểm, hướng: lên, này, xuống, …
+ Thời gian, nguyên nhân, mục đích
+ Phương tiện và cách thức hành động
III. Luyện tậpCâu 1 (SGK Ngữ văn 6 T1/148):
a. Còn đang đùa nghịch ở sân sau.
b. Yêu thương Mị Nương hết mực.
- Muốn kén cho con gái một người.... xứng đáng.
c. Đành tìm cách..... thông minh nọ.
- Có thì giờ đi xin ý kiến em..... nọ.
- Đi hỏi ý kiến cậu bé thông minh nọ.
Câu 2 (SGK Ngữ văn 6 T1/149):
| Phần trước | Phần trung tâm | Phần sau |
| còn đang | đùa nghịch | ở sân sau |
| yêu thương | Mị Nương hết mực | |
| muốn | kén | cho con gái một người chồng thật xứng đáng |
Câu 3 (SGK Ngữ văn 6 T1/149):
-"Không” và "chưa" đều mang ý nghĩa phủ định.
+ “Chưa” là có nghĩa phủ định tương đối
+ “Không” là có nghĩa phủ định tuyệt đối
- Cách sử dụng 2 từ này đều cho thấy sự thông minh và nhanh trí của em bé
Câu 4 (SGK Ngữ văn 6 T1/149):
Truyện tạo nên tiếng cười có ý nghĩa phê phán những người sống thiếu chủ kiến khi làm việc, không suy xét kĩ khi nghe các ý kiến của người khác.
Bản 2/ Soạn bài: Cụm động từ (siêu ngắn)I. Cụm động từ là gì?
1.
| Từ in đậm | Từ được bổ sung nghĩa |
| Đã, nhiều nơi | đi |
| Cũng, các câu đố oái oăm để hỏi mọi người | ra |
2. Khi lược bớt đi các từ ngữ in đâm thì câu văn trở nên khó hiểu, có ý nghĩa của từ cũng bị khuyết thiếu=> những từ in đậm có tác dụng bổ sung nghĩa cho động từ và khiến cho động từ có thể biểu đạt ý trọn vẹn nhất.
3. Cụm động từ: Đang giặt quần áo.
- Đặt câu: Chị em đang giặt quần áo → cụm động từ giữ chức vị vị ngữ trong câu.
II. Cấu tạo của cụm động từ1. Mô hình cụm động từ
| Phần trước | Phần trung tâm | Phần sau |
| đã | đi | Nhiều nơi |
| cũng | ra | Các câu đố oái oăm để hỏi mọi người |
2. Những từ ngữ có thể được làm phụ ngữ phần trước và phần sau:
- Phụ ngữ phần trước: Đã, sẽ, chớ, cũng, chưa, chẳng, đang, hãy, đừng, cũng vẫn cứ còn
- Những phụ ngữ ở phần sau: ra, vào, những từ chỉ mục đích, địa điểm, nguyên nhân….
III. Luyện tậpBài 1-2 (trang 148 - 149 Ngữ Văn 6 Tập 1):
| Câu | Phần trước | Phần trung tâm | Phần sau |
| a | Còn đang | Đùa nghịch | ở sân sau |
| b | Yêu thương | Mị Nương hết mực | |
| kén | cho | Con gái một người chồng thật xứng đáng | |
| c | Đành tìm cách | Giữ | Sứ thần ở công quán |
| Để | có | Thì giờ | |
| đi | Hỏi | Ý kiến của em bé thông minh nọ |
Bài 3 (trang 149 Ngữ Văn 6 Tập 1):
- Chưa: hành động/sự việc chưa từng diễn ra.
- Không: hành động không xảy ra.
=> cách sử dụng 2 từ này cho thấy sự thông minh và nhanh trí của em bé.
Bài 4 (trang 149 Ngữ Văn 6 Tập 1):
Treo biển là một truyện cười tạo nên tiếng cười vui vẻ, có ý nghĩa cười chê một cách nhẹ nhàng những người làm việc mà thiếu chủ kiến, không suy xét kỹ khi tiếp thu các ý kiến đóng góp.
Cụm động từ: tạo nên tiếng cười vui vẻ; những người làm việc không có suy xét kỹ
Bài trước: Soạn bài: Động từ (SGK Ngữ văn 6 T1/145) Bài tiếp: Soạn bài: Trả bài tập làm văn số 3 (SGK Ngữ văn 6 T1/149)