Trang chủ > Lớp 6 > Soạn Văn 6 (cực ngắn) > Soạn bài: Lời văn, đoạn văn tự sự (SGK Ngữ văn 6 T1/59)

Soạn bài: Lời văn, đoạn văn tự sự (SGK Ngữ văn 6 T1/59)

- Những câu văn đã giới thiệu về nhân vật một cách rõ ràng, chi tiết: họ tên, lai lịch, quan hệ, tính cách, tài năng, ý nghĩa của các nhân vật.

- Những câu văn thường sử dụng từ “là”, “có”, câu văn kể ngôi thứ 3. “Người ta gọi chàng là... ”

2. Lời văn kể sự việc (SGK Ngữ văn 6 T1/59)

- Đoạn văn sử dụng động từ miêu tả hành động của nhân vật đuổi theo, hô mưa, gọi gió, dâng nước.

- Các hành động được kể theo trình tự trước sau và có sự nối tiếp nhau

- Kết quả: lũ lụt lớn, thành Phong Châu nổi lềnh bềnh trên biển nước.

- Lời kể trùng điệp giúp người đọc người nghe hình dung sức mạnh tàn phá kinh khủng khiếp của lũ lụt

3. Đoạn văn (SGK Ngữ văn 6 T1/59)

- Ý chính và câu chủ đề:

+ Đoạn 1: (câu 2): Hùng Vương muốn kén chồng cho con gái Mị Nương

+ Đoạn 2: (câu 6) Hai thần cùng đến cầu hôn

+ Đoạn 3 (câu 1) Thủy Tinh đuổi đánh Sơn Tinh

=> Gọi là câu chủ đề vì câu đó đã diễn đạt 1 ý chính

- Sự dẫn dắt từ ý phụ cho đến ý chính trong mỗi đoạn

+ Đoạn 1: muốn kén rể thì cần phải nói vua có một người con gái đẹp, hiền lành, nết na và có ý kén rể giỏi.

+ Đoạn 2: trước hết cần phải giới thiệu từng người.

+ Đoạn 3: phải kể từ nguyên nhân --> đến diễn biến--> kết quả.

- Đoạn văn Thánh Gióng cưỡi ngựa sắt phun lửa tiêu diệt quân giặc Ân.

Giặc đến, ngay lập tức Thánh Gióng đứng dậy vươn vai biến thành tráng sĩ, mặc giáp sắt, cưỡi ngựa sắt, cầm roi sắt xông ra chiến trường. Chàng ra sức đánh đuổi giặc Ân để giữ yên bình cho đất nước. Khi roi sắt gãy, chàng nhổ tre bên đường quật giặc. Chẳng mấy chốc, Thánh Gióng cưỡi ngựa sắt phun lửa bụi tre ven đường quật vào quân giặc.

II. Luyện tập

Câu 1 (SGK Ngữ văn 6 T1 /60):

* Đoạn a) kể về việc Sọ Dừa đi chăn bò cho nhà Phú Ông.

- Câu chủ đề “Cậu chăn bò rất giỏi”.

- Thứ tự:

+ Câu 1: hành động bắt đầu.

+ Câu 2: nhận xét bao quát về hành động.

+ Câu 3,4: hành động cụ thể.

+ Câu 5: kết quả và ảnh hưởng của hành động.

* Đoạn b) nêu thái độ của các cô con gái của Phú Ông với Sọ Dừa.

+ Câu chủ đề: câu 2.

+ Quan hệ giữa hai câu: hành động nối tiếp và ngày một cụ thể hơn.

* Đoạn c) kể về tính nết của cô Dần.

- Câu chủ đề: câu 2.

- Mạch lạc của cả đoạn:

+ Câu 1 - 2 có quan hệ nối tiếp.

+ Câu 3 - 4 có quan hệ đối xứng.

+ Câu 2 và câu 3,4 có quan hệ giải thích.

+ Câu 4 - 5 có quan hệ đối xứng.

Câu 2 (SGK Ngữ văn 6 T1 /60):

- Câu (b) đúng vì đúng trình bày mạch lạc

- Câu (a) sai vì sai mạch lạc (lộn xộn).

Câu 3 (SGK Ngữ văn 6 T1 /60):

+ Thánh Gióng là một vị anh hùng tiêu diệt thắng giặc ngoại xâm đầu tiên trong lịch sử dân tộc ta.

+ Lạc Long Quân - vua Rồng, chồng của Âu Cơ, từng diệt Ngư Tinh, Hồ Tinh giúp nhân dân an cư lạc nghiệp.

+ Âu Cơ là một vị thần xinh đẹp thuộc dòng dõi thần nông

+ Tuệ Tĩnh là một vị danh y hết lòng vì người bệnh

Câu 4 (SGK Ngữ văn 6 T1 /60):

- Thánh Gióng cưỡi ngựa sắt xông ra trận

Giặc đến, ngay lập tức Thánh Gióng đứng dậy vươn vai biến thành tráng sĩ, mặc áo giáp sắt, tay cầm roi sắt, nhảy lên lưng ngựa sắt ra chiến trường. Chàng càng ra sức đánh đuổi giặc để giữ yên bình cho bờ cõi. Ngựa phun lửa, tráng sĩ thúc ngựa xông thẳng đến nơi có giặc, đón đầu chúng rồi đánh giết hết lớp này đến lớp khác, quân giặc chết như rạ.

- Khi roi sắt bị gãy, Thánh Gióng đã nhổ tre đằng ngà tiếp tục đánh giặc.

Đột nhiên, roi sắt bị gãy, Thánh Gióng không hề nao núng tinh thần. Chàng nhổ bụi tre bên đường rồi quật vào giặc. Dưới tay Gióng, cây cỏ bình dị nhất của quê hương cũng trở thành một vũ khí đánh giặc. Giặc bị đánh chạy toán loạn, chàng tiếp tục đuổi theo giặc Ân đến tận núi Sóc rồi mới bay về trời.

Bản 2/ Soạn bài: Lời văn, đoạn văn tự sự (siêu ngắn)
I. Lời văn, đoạn văn tự sự

1. Lời văn giới thiệu nhân vật.

- Những câu văn đã giới thiệu nhân vật một cách rõ ràng và cụ thể: họ tên, lai lịch, quan hệ, tính cách, tài năng, ý nghĩa của các nhân vật.

⇒ những câu văn giới thiệu rất chặt chẽ và cũng rất hợp lý.

2. Lời văn kể sự việc.

- Đoạn văn trên đã sử dụng các từ kể hành động của nhân vật: Đuổi, dâng, đánh, cướp, hô, gọi → dùng động từ.

- Những hành động được kể theo trình tự: Nguyên nhân → diễn biến → kết quả.

- Cách kể trùng điệp tạo nên sự kịch tính, dồn dập, sự căng thẳng trong câu chuyện.

3. Đoạn văn

- Ý chính của các đoạn văn:

Đoạn văn Ý chính của đoạn Câu văn thể hiện ý chính
1 Giới thiệu về Mị Nương và việc kén chồng cho con gái của Vua Hùng. Hùng Vương thứ 18... tính nết hiền dịu
2 Giới thiệu 2 chàng trai cùng đến cầu hôn Một hôn... cầu hôn
3 Miêu tả về trận đánh của Sơn Tinh và Thủy Tinh Thủy Tinh đến sau... đòi cướp Mị Nương.

Kết luận: Câu văn thể hiện được ý chính còn được gọi là câu Chủ đề. Gọi là câu chủ đề vì nó diễn đạt một cách khái quát ý chính của đoạn văn thành 1 câu hoàn chỉnh.

- Để dẫn dắt ý chính người kể đã kể từng bước những ý phụ phù hợp với ý chính theo thứ tự trước sau. Những ý phụ có tác dụng bổ sung làm nổi bật cho ý chính.

- Đoạn văn Thánh Gióng cưỡi ngựa sắt, ngựa sắt phun lửa xông ra trận giết chết giặc Ân.

Giặc đến, đất nước đang trong tình cảnh nguy nan. Thánh Gióng cưỡi ngựa sắt phun lửa xông ra trận giết chết giặc Ân. Tráng sĩ mặc áo giáp sắt, cầm roi sắt, nhảy lên lưng ngựa. Ngựa phun lửa, tráng sĩ thúc ngựa xông thẳng đến nơi có giặc và đón đầu chúng đánh giết hết lớp này tới lớp khác, giặc chết như rạ.

II. Luyện tập

Bài 1 (trang 60 Ngữ Văn 6 Tập 1):

Đoạn văn Nội dung chính Câu chủ đề Thứ tự triển khai ý của câu chủ đề.
a Sọ Dừa chăn bò rất giỏi Cậu chăn bò rất giỏi Cái gì xảy ra trước được kể trước, cái gì xảy ra sau được kể sau.
b TÌnh hình của cô út và hai cô chị Hai cô chị... tử tế
c Tính tình của cô hàng nước tên Dần Tính tình của cô còn trẻ lắm Câu trước có ý bao quát, câu sau giải thích và cụ thể hóa

Bài 2 (trang 60 Ngữ Văn 6 Tập 1):

- Câu (b) đúng. Vì kể hành động của người gác rừng theo trình tự trước sau thích hợp với diễn biến của câu chuyện.

- Câu (b) sai. Vì kể hành động của người gác rừng nhưng không rõ ràng không phù hợp với hiện thực.

Bài 3 (trang 60 Ngữ Văn 6 Tập 1):

- Đời Hùng Vương thứ 6 có một tráng sĩ tên là Gióng đã dẹp tan giặc Ân cứu nước nên được vua phong danh hiệu là Phù Đổng Thiên Vương.

- Lạc Long Quân là một vị thần, có nòi rồng sống ở miền đất Lạc Việt.

- Ngày xưa ở một vùng núi cao phía Bắc có 1 vị thần thuộc dòng tiên vô cùng xinh đẹp tên là Âu Cơ.

- Tuệ Tĩnh là một người thầy thuốc hết lòng vì bệnh nhân, cứu chữa người bệnh mà không phân biệt địa vị sang hèn.

Bài 4 (trang 60 Ngữ Văn 6 Tập 1):

- Thánh Gióng cưỡi ngựa sắt phun lửa xông ra trận.

Giặc đến, nước đang trong tình cảnh nguy nan. Thánh Gióng nhảy lên lưng ngựa sắt xông ra trận giết chết giặc Ân. Tráng sĩ mặc cầm roi sắt, áo giáp sắt, nhảy lên lưng ngựa. Ngựa phun lửa, tráng sĩ thúc ngựa xông thẳng tới nơi có giặc, đón đầu chúng rồi đánh giết hết lớp này tới lớp khác, giặc chết như rạ.

- Thánh Gióng nhổ tre đằng ngà rồi tiếp tục đánh giặc.

Đang đánh giặc, roi sắt bị gẫy. Tráng sĩ Gióng bèn nhổ những bụi tre ven đường quật vào giặc. Giặc tan tháo chạy tán loạn. Đám tàn quân giẫm đạp lên nhau mà chạy trốn, tráng sĩ đuổi theo giặc đến tận múi Sóc Sơn.