Soạn bài: Luyện tập xây dựng bài tự sự kể chuyện đời thường (SGK Ngữ văn 6 T1/119)
Câu 1 (SGK Ngữ văn 6 T1/119):
VD:
Đề 1: Kể về một buổi tiệc sinh nhật của em.
Đề 2: Một chuyện khiến em cảm thấy ân hận mãi.
Câu 2 (SGK Ngữ văn 6 T1/119):
- Bài làm bám sát đề vì các ý trong dàn bài được triển khai và phát triển thành đoạn văn, thành các câu cụ thể.
- Các sự việc được nêu ra xoay quanh chủ đề chính về người ông hiền từ, yêu cháu và yêu hoa.
Câu 3 (SGK Ngữ văn 6 T1/119):
Lập dàn ý cho đề bài: Kể một chuyện vui sinh hoạt.
Mở bài: Giới thiệu về một chuyện vui sinh hoạt đó (như nhận nhầm, nhát gan…) và cảm xúc của em về sự việc đó.
Thân bài:
- Hoàn cảnh xảy ra sự việc đó:
+ Thời gian: xảy ra khi nào? Lúc đó em bao nhiêu tuổi?
+ Địa điểm: Ở đâu? Không gian ở đó có đặc điểm gì?
- Kể một cách chi tiết về sự việc đó:
+ Sự việc bắt đầu.
+ Sự việc phát triển: Kể chi tiết các sự việc diễn ra và tâm trạng của em khi sự việc diễn ra.
+ Kết thúc sự việc: nói về kết quả của sự việc.
- Thái độ của tất cả mọi người trước chuyện vui sinh hoạt đó là gì?
Kết bài: Trình bày cảm nhận của em về sự việc.
Bản 2/ Soạn bài: Luyện tập xây dựng bài văn tự sự kể chuyện đời thường (siêu ngắn)1. Một vài đề cùng loại:
- Kể về 1 việc làm tốt của em
- Kể về 1 lần em phạm khuyết điểm
- Kể về 1 người bạn tốt của em.
- Kể về 1 chuyến đi chơi cùng lớp
2. Theo dõi quá trình thực hiện 1 đề văn tự sự
- Bài làm bám sát với yêu cầu của đề.
- Những sự việc đều xoay quanh chủ đề chính nói về người ông hiền từ, yêu cháu yêu hoa.
=> bài văn đã đáp ứng được các yêu cầu của đề, những sự việc bám sát với chủ đề chính.
3. Lập dàn ý cho đề văn tự sự.
a) Kể về 1 kỷ niệm đáng nhớ
Mở bài
– Giới thiệu về kỉ niệm ngày đi học đầu tiên đáng ghi nhớ.
– Cảm xúc và ấn tượng chung của bản thân
Thân bài
• Chuẩn bị đến trường
– Cảnh sắc thiên nhiên xung quanh, tâm trạng (miêu tả cảnh đan xen với miêu tả nội tâm)
– Chuẩn bị đi đến trường: Sách vơ, búi thước, các loại đồ dùng khác
– Trên đường đi đến trường: Cảnh vật, bạn bè, tâm trạng
• Tới trường
– Quang cảnh ngôi trường: Cổng trường, sân trường, các bạn học sinh, không khí đông vui, náo nức
– Lớp học: Phòng học mới, chỗ ngồi mới, cô giáo, bạn bè, đồ dùng trong lớp.
– Tâm trạng và cảm xúc của bản thân trước những điều mới lạ.
• Sự việc để lại ấn tượng
– Cô giáo, một số bạn trong lớp
– Sự việc hoặc người bạn ngồi cùng bàn đáng ghi nhớ.
– Bài học đầu tiên
Kết bài
– Ý nghĩa của trường lớp đối với ký ức tuổi thơ.
– Cảm xúc và ấn tượng sâu sắc của bản thân, lời tự hứa
b) Kể về một chuyện vui sinh hoạt.
Mở bài
- Giới thiệu chung về hoàn cảnh xảy ra câu chuyện.
Thân bài
- Kể lại các diễn biến của câu chuyện.
+ Thời gian và địa điểm xảy ra câu chuyện?
+ Tình huống đáng cười trong câu chuyện đó là gì?
+ Câu chuyện có kết thúc ra sao?
- Em đã rút ra được điều gì từ câu chuyện đó?
Kết bài: Câu chuyện đã để lại trong em ấn tượng gì?
c) Kể về 1 người bạn mới quen
Thân bài: kể về người bạn mà em mới quen
* Kể về lần gặp gỡ đầu tiên:
- Vào năm lớp học mới em và bạn ấy đã gặp nhau
- Lần đầu tiên em gặp bạn ấy đã thấy vô cùng đặc biệt: trên tay bạn ấy vừa một cầm ổ bánh mì vừa cầm một hợp sữa, bạn ấy vừa căn vừa mút
- Chúng em được cô xếp ngồi cùng bàn.
* Tả về ngoại hình của bạn ấy
- Hình dáng
- Khuôn mặt, mắt, tóc, nụ cười
- Cách ăn mặc
* Nói về tính tình và tình cảm của bạn ấy:
- Bạn ấy học Chăm chỉ.
- Học rất giỏi đặc biệt là môn toán.
- Bạn ấy luôn giúp đỡ bạn bè tận tình.
- Chịu khó học hỏi và thích tìm hiểu.
- Tự giác giúp đỡ bố mẹ công việc nhà.
- Luôn được mọi người xung quanh yêu mến.
* Mối quan hệ của bạn đấy đối với thầy cô và bạn bè.
- Hay quan tâm và giúp đỡ bạn bè
- Ngoan ngoãn lễ phép với thầy cô giáo.
Kết bài:
- Nêu cảm nghĩ của bản thân về người bạn ấy
- Em rất quý mến bạn
- Em sẽ giữ gìn tình bạn tốt đẹp này.
d) Kể về 1 cuộc gặp gỡ
Mở bài: giới thiệu chung về cuộc gặp gỡ đó
Thân bài: kể chi tiết về cuộc gặp gỡ
* Cuộc gặp đó diễn ra như thế nào?
- Tụi em đi thành một nhóm thẳng hàng vào bên trong doanh trại quân đội
- Chúng em đến thăm từng nơi của quân khu
- Khi đi đến thao trường, em quan sát thấy các chú bộ đội đang tập luyện
- Em đặc biệt ấn tượng với chú đang cầm cây sung đứng yên canh gác mà không hề động đậy
- Em rất tò mò và ngạc nhiên đứng nhìn một lúc
- Bỗng chú bộ đội đi đến bên em và hỏi em đang nhìn gì.
* Diễn biến cuộc gặp:
- Em và chú bộ đội nói chuyện với nhau
- Chú hỏi tên em và bố mẹ em
- Em và chú nói chuyện rất lâu và cả hai đều rất vui
- Chú kể về các công việc của chú cho em nghe
- Em và chú nói chuyện mà không biết rằng đã đến giờ em phải về
* Kết thúc cuộc gặp gỡ:
- Em chào chú và ra về
- Chú xoa đầu em và động viên em cố gắng học và nghe lời ba mẹ
- Chú hứa sẽ tới thăm em vào một ngày gần nhất
* Ấn tượng đặc biệt về người gặp:
- Chú rất oai phong và đẹp trai
- Chú rất thân thiện và vui tính
- Những lời nói và cử chỉ của chú rất ân cần
Kết bài: cảm nghĩ của bản thân em về cuộc gặp gỡ
- Đây là một cuộc gặp rất gỡ thú vị
- Cuộc gặp gỡ đó đã cho em biết nhiều điều về những điều mà em chưa biết
đ) Kể về những đổi mới ở quê em
Mở bài: Giới thiệu chung về quê em: Ở đâu? (nông thôn? tỉnh? thành thị? vùng đồng bằng? miền núi? miền biển? )
- Trong 1 năm qua quê em đã có nhiều đổi mới.
Thân bài:
* Trước đổi mới:
- Cơ sở vật chất (đường xá, nhà cửa,.... )
+ Nhà: lụp xụp, nhỏ thấp,....
+ Đường: mưa thì lầy lội, nắng thì bụi bặm.....
+ Chợ: hàng hóa chưa đa dạng, chưa có nhiều hàng quán...
+ Trường học: nhỏ, ít phòng học, tối tăm...
- Đời sống của người dân
+ Chủ yếu là làm nghề.... rất vất vả....
+ Thu nhập (tiền kiếm được đó các bé) thấp
+ Cuộc sống còn gặp nhiều khó khăn: trẻ em chưa được đi học đến nơi đến chốn, hoặc chưa chú ý đến việc học hành, điều kiện khám chữa bênh chưa tốt.
* Hiện nay
- Cơ sở vật chất
+ Nhà cửa đã làm mới và khang trang (tức là to đẹp hơn), có nhiều nhà cao tầng rất đẹp...
+ Đường xa đã được sửa chữa, xây dựng lại mới... đi lại thuận tiện....
+ Chợ: đông vui, nhộn nhịp, nhiều loại hàng hóa.... (miêu tả thêm)
+ Trường học: trường học cũ đã được sửa sang lại nhiều, nhiều trường mới được xây dựng khang trang... , phòng học có lắp đèn sáng, có quạt... (miêu tả một số thứ mới trong trường mình)
+ Các ngân hàng, bệnh viện, công viên.... cũng mọc lên rất nhiều
- Đời sống của người dân:
+ Đời sống nâng cao hơn: thu nhập cao hơn do đã biết áp dụng khoa học kĩ thuật vào sản xuất và tăng năng suất....
+ Trong gia đình có trang bị đầy đủ tiện nghi như: tủ lạnh, điều hòa, ti vi, xe máy...
+ Việc học hành của trẻ em được quan tâm hơn....
+ Người dân đã có nơi khám chữa bệnh tốt hơn...
(Xen thêm miêu tả và nói về cảm xúc của mình)
Kết bài:
- Quê em đã có những thay đổi tích cực
- Yêu mến quê hương
- Quyết tâm học thật tốt để xây dựng quê hương......
e) Kể về thầy cô giáo
Mở bài
– Giới thiệu đôi nét về thầy/ cô giáo mà em dự định kể.
– Kể lại những ấn tượng của em về người thầy/cô giáo mà em quý mến.
Thân bài
– Hãy tả vài nét về thầy/cô giáo như về hình dáng, tính cách, hành động, cử chỉ, nếu một số ấn tượng của em về thầy/ cô giáo.
– Kể một số kỉ niệm sâu sắc nhất giữa em và thầy/cô giáo đó.
– Em đã trở thành một học sinh lớp 6, nêu cảm nhận của em về thầy cô giáo cũ của mình.
Kết bài
– Cảm nghĩ của bản thên về thầy/cô giáo đó, bảy tỏ sự kính trọng và tiếc nuối khi không còn được học với thầy/cô giáo cũ.
– Nêu lên sự quyết tâm và phấn đấu học tập để không phụ lòng thầy/cô của mình.
Bài trước: Soạn bài: Trả bài tập làm văn số 2 (SGK Ngữ văn 6 T1/117) Bài tiếp: Soạn bài: Treo biển (SGK Ngữ văn 6 tập 1/125)