Soạn văn 12: Những đứa con trong gia đình (Nguyễn Thi)
Câu 1 Trang 63 Sách giáo khoa Ngữ văn 12 Tập II:
- Tác phẩm "Những đứa con trong gia đình" được tự sự phần lớn qua cái nhìn của nhân vật Việt.
- Cách kể chuyện đó có vai trò:
+ Cấu trúc chuyện: Câu chuyện vừa được thuật, kể cùng 1 lúc tính cách, thế giới nội tâm nhân vật cũng được xây dựng.
+ Hình ảnh nhân vật: Khắc họa thế giới nội tâm của nhân vật 1 cách sâu sắc qua các dòng hồi tưởng quá khứ.
Câu 2 Trang 64 Sách giáo khoa Ngữ văn 12 Tập II:
Tác phẩm kể về 1 gia đình nông dân Nam Bộ với hình ảnh những con người truyền thống yêu nước. Chính truyền thống đó đã gắn liền họ lại với nhau.
⇒ Đây đều là các con người gan góc, dũng cảm, khát vọng được chiến đấu để đánh giặc. Họ không chỉ căm thù giặc sâu sắc mà còn giàu tình nghĩa, thủy chung, son sắt với đất nước, cách mạng.
Câu 3 Trang 64 Sách giáo khoa Ngữ văn 12 Tập II:
| Nhân vật Chiến | Nhân vật Việt |
|---|---|
- Chiến có những đức tính được thừa hưởng từ mẹ: quyết tâm, dũng cảm, tháo vát. - Tính cách đa dạng: + Là con gái nên tính cách đôi khi hơi “trẻ con”. + Là người biết lễ nghĩa, chịu trách nhiệm, tháo vát. - Những điểm khác biệt so với người mẹ: + Còn trẻ, thích làm duyên và làm dáng, + Thực hiện lời thề: “Đã là thân con gái ra đi thì tao chỉ có một câu: nếu giặc còn thì tao mất”. ⇒ Chiến vừa có tính cách, vừa phù hợp với lứa tuổi và giới tính Chiến là nhân vật được nhớ đến qua nhân vật Việt nhưng lại để lại nhiều ấn tượng sâu sắc. | Có một nét độc đáo của cậu bé còn nhỏ, ngây thơ, hiếu động: thích tran giành phần nhiều với chị, thích đi câu cá, bắn chim... + Ngày trước khi lên đường: Vô tư “lăn kềnh ra ván cười khì khì”, vừa nghe vừa “chụp con đom đóm úp trong lòng tay”, rồi ngủ thiếp đi lúc nào không hay. + Cách yêu thương chị gái của Việt cũng rất trẻ con, “giấu chị như giấu của riêng” + Bị thương nằm trên chiến trường: sợ ma cụt đầu, khi gặp lại anh em thì như thằng Út ở nhà “khóc đó rồi cười đó”. - Một chiến sĩ dũng cảm, kiên cường: + Khi còn nhỏ đã dám đánh giặc đã giết gia đình của mình + Lớn lên: quyết tâm đi lính báo thù cho cha mẹ. + Khi xông pha trận mạc: anh dũng chiến đấu dũng cảm, dùng pháo bắn phá xe bọc thép của địch. + Khi bị thương nặng: giữ nguyên tư thế. Quyết tâm đánh giặc diệt giặc. => Việt là 1 thành công trong cách xây dựng nhân vật Nguyễn Thi, tuy còn ngây thơ, nhỏ bé trước người chị, đối mặt với giặc Việt nhưng Việt đã bất ngờ lớn lên và trưởng thành trong tư thế của một chiến binh. |
⇒ Chiến và Việt là khúc sông sau nên đi xa hơn trong cả con sông truyền thống.
Câu 4 Trang 64 Sách giáo khoa Ngữ văn 12 Tập II:
- Tính sử thi của thiên truyện:
+ Bối cảnh sử thi: hiện thực chiến tranh khốc liệt ở mặt trận vùng Đông Nam Bộ.
+ Chủ đề Chiến tranh giành độc lập.
+ Những nhân vật mang lí tưởng chung của dân tộc, kết tinh phẩm chất chung của dân tộc, là con người đại diện cho dân tộc, một con người mang nghĩa vụ công dân (bố, mẹ Việt, Việt, anh Tánh, chị Chiến, đồng đội Việt và chú Năm, ... Đặc biệt là Việt.
+ Chất sử thi của thiên truyện được thể hiện qua sổ gia đình với truyền thống yêu thương, căm thù giặc, chung thủy với đất nước
+ Chuyện của 1 gia đình dài như dòng sông còn nối tiếp ⇒ truyện về 1 gia đình nhưng ta lại cảm nhận được cả một Tổ quốc đang hào hùng chiến đấu bằng sức mạnh sinh ra từ những đau thương. ⇒ Tính cộng đồng.
+ Lời văn trang trọng, hào hùng.
Câu 5 Trang 64 Sách giáo khoa Ngữ văn 12 Tập II:
- Đoạn văn cảm động nhất chính là đoạn văn tả cảnh hai chị em Chiến, Việt khiêng bàn thờ sang gửi nhà chú Năm: “Chị Chiến ra đứng giữa sân…nhấc bổng một đầu bàn thơ ba má lên... ”
- Không khí tâm linh sâu thẳm, thiêng liêng, đã biến Việt thành người lớn. Lần đầu tiên Việt thấy rõ lòng mình (thương chị lạ, mối thù thằng Mĩ thì có thể rờ thấy vì nó đang đè nặng trên vai).
+ Hình ảnh có ý nghĩa tượng trưng thể hiện sự trưởng thành của hai chị em có thể gánh vác việc gia đình và viết tiếp khúc sông của mình trong dòng sông truyền thống gia đình.
⇒Thế hệ sau cứng cáp, trưởng thành và có thể đi xa hơn.
Luyện tập
Câu 1 Trang 64 Sách giáo khoa Ngữ văn 12 Tập II:
Đoạn văn miêu tả cuộc đối thoại giữa Chiến và Việt hôm trước khi lên đường là 1 đoạn văn đặc sắc thể hiện sinh động tính cách, cá tính của những nhân vật.
- Đều rất yêu mẹ, và căm thù giặc đã giết mẹ mình.
- Mỗi nhân vật đều có những nét tính cách khác nhau.
- Sự khác biệt này bị chi phối bởi giới tính, tâm lý, vị trí và vai trò của từng thành viên trong gia đình.
Câu 2 Trang 64 Sách giáo khoa Ngữ văn 12 Tập II:
Tìm đọc trọn vẹn tác phẩm
Bài trước: Soạn văn 12: Bắt sấu rừng U Minh Hạ (Sơn Nam) Bài tiếp: Soạn văn 12: Viết bài làm văn số 6: Nghị luận văn học