Trang chủ > Lớp 12 > Soạn Văn 12 (cực ngắn) > Soạn văn 12: Diễn đạt trong văn nghị luận (tiếp theo)

Soạn văn 12: Diễn đạt trong văn nghị luận (tiếp theo)

Câu 1 Trang 155 - 156 Sách giáo khoa Ngữ văn 12 Tập II:

a. Giọng văn của lời văn trong 2 đoạn trích có nét tương đồng: mạnh mẽ, sôi nổi, nhiệt tình, có sức biểu cảm lớn.

Điểm đặc trưng, riêng biệt:

Đoạn văn 1Đoạn văn 2

Có sự đanh thép, cứng rắn, hùng hồn trước lời tố cáo kẻ thù, nhưng cũng có nỗi xót xa khi đối mặt với tội ác mà nhân dân ta phải chịu đựng.

Giọng điệu trầm lặng, chân thành bày tỏ tình cảm với nhà thơ.

b. Cơ sở chính tạo ra sự khác nhau về giọng điệu ca từ trong các đoạn trích trên là kiểu câu, lối diễn đạt, phép tu từ cú pháp…

Đoạn văn 2Đoạn văn 2

“Chúng ràng buộc dư luận, thi hành chính sách ngu dân... ”; “ Chúng dùng thuốc phiện, rượu cồn để làm cho nòi giống ta suy nhược”.

“các lời thơ, ý thơ của Hàn Mặc Tử, những bài thơ mà anh thích gọi là “thơ điên, thơ loạn”, thực ra không hề điên chút nào! Các bài thơ đọc nghe như là “kinh dị” thực ra không kinh dị chút nào”.

c.

Đoạn văn 1Đoạn văn 2

Vận dụng biện pháp lặp cú pháp với cấu trúc “Chúng... ”, vận dụng hình ảnh tu từ “tắm các cuộc khởi nghĩa”, quan hệ từ “thế mà…”

Biện pháp cấu trúc câu “... thực ra... ”, dùng những kiểu câu lập luận “... thực ra.. ”, sử dụng kết hợp những kiểu câu.

Câu 2 Trang 156 - 157 Sách giáo khoa Ngữ văn 12 Tập II:

Đoạn văn 1 Đoặn văn 2

a. Giọng điệu, từ ngữ

- Giọng văn thể hiện sự hào hùng, rạo rực, đầy nhiệt huyết.

- Tác giả sử dụng câu khẳng định và dứt khoát, kết hợp các kiểu câu ngắn và dài 1 cách hợp lý.

- Giọng văn dịu dàng bộc lộ sự da diết.

- Tác giả vận dụng những từ ngữ gợi cảm xúc, bút pháp liệt kê.

b. Cơ sở tạo nên sự khác biệt của giọng điệu

Sự lặp lại cụm từ “chúng ta” kết hợp câu với quan hệ từ “nhưng” chỉ sự trái ngược và câu đặc biệt “Không”, mạnh mẽ, dứt khoát, sôi nổi tạo cho câu văn một giọng điệu hùng hồn và mạnh mẽ.

Vận dụng nhiều từ ngữ, tính từ, ẩn dụ, giọng điệu linh hoạt, uyển chuyển, hình ảnh sinh động và gợi cảm.

Sử dụng nhiều cụm động từ, tính từ, phép ẩn dụ, giọng văn uyển chuyển, tha thiết, hình ảnh sinh động, gợi cảm.

Câu 3 Trang 157 Sách giáo khoa Ngữ văn 12 Tập II:

Đặc điểm quan trọng nhất trong giọng điệu của văn nghị luận:

- Giọng điệu chính trong văn nghị luận là trang trọng và nghiêm túc.

- Các phần của văn bản thay đổi giọng điệu cho phù hợp.

IV. Luyện tập

Câu 1 Trang 157 - 158 Sách giáo khoa Ngữ văn 12 Tập II:

Đoạn văn 1 Đoạn văn 2 Đoạn văn 3

Vận dụng ngôn từ tinh tế, sử dụng biện pháp ẩn dụ, sử dụng câu lập luận “Sự thật là… không phải…”, giọng điệu hùng hồn và đanh thép, có sức thuyết phục mạnh mẽ.


Vận dụng từ ngữ giàu sức biểu cảm, giàu cảm xúc, sự nghiêm túc của bạn đọc, đồng cảm với tác giả Tú Xương.

Sử dụng câu ghép và biện pháp lặp cú pháp, giọng văn nhịp nhàng, các cặp từ trái nghĩa “yếu đuối – hùng mạnh, tủi nhục – vinh quang”...

Câu 2 Trang 158 Sách giáo khoa Ngữ văn 12 Tập II:

Gợi ý:

a. Chọn nghề là 1 công việc quan trọng, ảnh hưởng đến tương lai của con người.

- Trên thực tế, đã có những người lựa chọn sai và phải trả giá, nhưng cũng có rất nhiều người lựa chọn đúng, đã phát huy được năng lực và đóng góp nhiều cho gia đình và cho xã hội.

- Lựa chọn nghề nghiệp cần phải suy nghĩ kỹ càng, vì vậy phải dựa vào năng lực của bản thân, tránh bị đối tượng khác chi phối quá nhiều, tránh viển vông ngoài khả năng của mình, v. v.

b. Con người cần phải biết sống cho mình, nhưng cá nhân hóa quá nhiều sẽ dẫn đến sự ích kỷ. Có trách nhiệm với bản thân hoàn toàn trái ngược với ích kỷ.

- Ích kỷ có nghĩa là chỉ quan tâm đến bản thân, đến lợi ích của bản thân mà không phụ thuộc vào bất kỳ hành động nào, kể cả khi hành động này có ảnh hưởng xấu đến người khác.

- Có trách nhiệm với chính bản thân có nghĩa là biết làm việc gì có lợi cho sự phát triển của bản thân: sức khoẻ, đạo đức. Có trách nhiệm cá nhân bộc lộ phẩm giá của mỗi người.

c. Con người luôn khao khát nhận thức về bản thân và thế giới, vì vậy trong suốt cuộc đời của mình, con người luôn khao khát nhận lại những giá trị cao đẹp của cuộc sống.

- Nếu con người hài lòng với giá trị của chính mình, nghĩa là con người đã dừng việc nghiên cứu của mình, thì con người đã thất bại.

- Phải biết không ngừng vượt qua khó khăn trên con đường gian khổ, tìm kiếm nét đẹp của cuộc sống để tiếp tục nhận ra những vẻ đẹp và chân lý mới của cuộc đời.