Soạn bài: Trợ từ, thán từ (trang 69 Ngữ văn 8)
I. Trợ từ
Câu 1:
- Nó ăn 2 bát cơm: thông báo về số lượng bát cơm nó ăn
- Nó ăn những 2 bát cơm: thông báo số lượng bát cơm nó đã ăn, nhấn mạnh vào việc nó ăn 2 bát cơm là nhiều hơn so với bình thường.
- Nó ăn có 2 bát cơm: thông báo số lượng bát cơm nó đã ăn, nhấn mạnh ăn 2 bát cơm là ít so với mức bình thường
Câu 2:
Các từ "những" và "có" trong những câu trên có đi kèm với từ ngữ "2 bát cơm"ở trong câu và thể hiện thái độ đánh giá, nhận xét sự việc được nói tới trong câu.
II. Thán từ
Câu 1:
a. - Này: thu hút sự chú ý đối với người đối thoại
- A! : thể hiện thái độ tức giận
b. - Này! : dùng để gọi đáp
- Vâng! : thể hiện thái độ lễ phép.
Câu 2:
a. Những từ đó có thể tạo thành một câu độc lập
d. Các từ ấy có thể kết hợp cùng các từ khác đệ tạo thành một câu và thường đứng đầu câu
Luyện tập
Câu 1:
Trong các câu đã cho, câu có các từ in đậm là trợ từ là:
a. Chính thầy hiệu trưởng đã tặng tôi cuốn tiểu thuyết này.
c. Ngay chính tôi cũng không hề biết đến việc này.
g. Cô ấy xinh ơi là xinh.
i. Tôi nhắc chị những ba bốn lần mà chị vẫn cứ quên.
Câu 2:
a. Trợ từ "lấy": nhấn mạnh vào mức độ tối thiểu, không cần hơn.
b. - Trợ từ "nguyên": nhấn mạnh vào duy chỉ có một thứ
- Trợ từ "đến": nhấn mạnh vào mức độ quá cao, khiến người khác cảm thấy vô lí.
c. Trợ từ "cả": nhấn mạnh vào mức độ cao
d. Trợ từ "cứ": sắc thái khẳng định, nhấn mạnh vào việc lặp đi lặp lại.
Câu 3:
a. này, à
b. ấy
c. vâng
d. chao ôi
e. hỡi ơi
Câu 4:
a. - Ha ha: thể hiện sự sung sướng, sảng khoái và đắc chí
- Ái ái: tỏ ý sợ hãi, van xin
b. Than ôi: tỏ ý tiếc nuối và đau buồn
Câu 5:
- Trời ơi, bạn đã làm gì với cuốn sách của mình thế này?
- Vâng, chiều em sẽ qua nhà anh ạ.
- Ô hay, tôi đã bảo là tôi không đi làm mà.
- Ôi, chiếc áo mới thật đẹp làm sao.
- Này, cậu có thời gian rảnh thì qua nhà mình chơi nhé.
Câu 6:
Giải thích ý nghĩa của câu tục ngữ "Gọi dạ bảo vâng": Câu tục ngữ khuyên bảo người bậc dưới phải có thái độ, cách nói năng và ứng xử lễ phép, ngoan ngoãn, kính trọng với người bậc trên khi giao tiếp.
Bài trước: Soạn bài: Cô bé bán diêm (trang 68 Ngữ văn 8) Bài tiếp: Soạn bài: Miêu tả và biểu cảm trong văn bản tự sự (trang 73 Ngữ văn 8)