Trang chủ > Lớp 8 > Soạn Văn 8 (siêu ngắn) > Soạn bài: Hành động nói (Tiếp theo) (trang 70 Ngữ văn 8 tập 2)

Soạn bài: Hành động nói (Tiếp theo) (trang 70 Ngữ văn 8 tập 2)

I. Cách thực hiện hành động nói

Câu 1: Đánh dấu thích hợp (-), (+) vào bảng.

Mục đích 1 2 3 4 5
Hỏi - - - - -
Trình bày + + + - -
Điều khiển - - - + +
Hứa hẹn - - - - -
Bộc lộ cảm xúc - - - - -

2. Bảng trình bày mối quan hệ giữa các kiểu câu cầu khiến, cảm thán, trần thuật, nghi vấn với một số kiểu hành động nói:

Tóm tắt

Kiểu câu Kiểu hành động Ví dụ
Trần thuật Trình bày, hứa hẹn

1. Mình vừa làm xong bài tập.

2. Mình sẽ làm xong bài tập.

Nghi vấn Hỏi Mình nên làm bài tập hay đi chơi nhỉ?
Cầu khiến Điều khiển Bạn hãy làm xong bài tập rồi hẵng đi chơi.
Cảm thán Bộc lộ cảm xúc Ôi, vui quá, mình làm xong hết bài tập rồi!

II. Luyện tập

Câu 1:

- "Từ xưa các bậc … không có? "

Mục đích: Hỏi nhằm khẳng định. Câu này có mục đích khẳng định đời xưa lúc nào cũng có các bậc trung thần nghĩa sĩ vì nước.

- “Lúc bấy giờ … muốn vui vẻ … không? "

Mục đích: Hỏi với mục đích phủ định. Câu hỏi có giá trị thức tỉnh tinh thần tiêu diệt quân giặc còn bị ngủ quên trong các tướng sĩ.

- "Lúc bấy giờ … không muốn vui vẻ… không? "

Mục đích: Hỏi với mục đích khẳng định. Ông đã chỉ ra những việc đúng cần làm và viễn cảnh được cả riêng và chung nếu ta giành thắng lợi. Lúc đó có không muốn vui cũng không thể được, đấy là điều chắc chắn cần phải nhấn mạnh và khẳng định.

- "Vì sao vậy? "

Mục đích: Hỏi với mục đích giải thích. Sau câu hỏi này là câu trả lời tại sao cần phải chuyên tâm vào đọc sách "Binh thư yếu lược", phải nghe những lời răn của tác giả.

- Nếu vậy, rồi đây sau khi giặc giã dẹp yên … trời đất nữa?

Mục đích: Hỏi với mục đích khẳng định. Khẳng định nỗi nhục nhã đớn hèn, xấu xa của những kẻ không biết đớn hèn, không biết rửa nhục, không lo luyện tập.

Câu 2:

Các câu trần thuật có mục đích cầu khiến của Hồ Chí Minh:

a, Đoạn 1

- Hễ còn một tên xâm lược trên đất nước ta, thì ta vẫn còn phải tiếp tục chiến đấu, quét sạch nó đi.

- Quân và dân miền Bắc quyết tâm ra sức thi đua yêu nước, xây dựng chủ nghĩa xã hội và làm trong nghĩa vụ của mình đối với đồng bào miền Nam ruột thịt.

Mục đích: là lời động viên, cổ vũ đồng bào cả nước cùng đứng lên đấu tranh chống lại giặc ngoại xâm.

b, Đoạn 2

- Điều mong muốn cuối cùng của tôi… cách mạng thế giới.

Biểu hiện sự mong mỏi của Bác Hồ mong muốn Đảng và nhân dân cùng phấn đấu để xây dựng và phát triển đất nước. Khích lệ, cổ vũ tinh thần của nhân dân ta.

Câu 3:

- Những câu có mục đích cầu khiến trong đoạn là:

+ Được, chú mình cứ nói thẳng thừng ra xem nào.

+ Anh đã nghĩ thương thân em như thế này thì hay là anh đào giúp em một cái ngách thông sang bên nhà anh. , phòng khi tắt lửa tối đèn có đứa nào đến bắt nạt thì em chạy sang…

+ Thôi, im ngay cái điệu hát mưa dầm sùi sụt ấy đi. Đào tổ nông thì cho mày chết!

- Những câu trên đã bộc lộ khá rõ tính cách của các nhân vật: Dế Choắt lịch sự, yếu đuối, khiêm nhường; Dế Mèn trịch thượng, huênh hoang.

Câu 4:

Trong những câu hỏi đường, nên sử dụng những cách: a, b, e.

Câu 5:

Trong các hành động đó, người nghe cần chọn hành động: