Soạn bài: Đặc điểm loại hình của tiếng Việt (trang 58 sgk Ngữ Văn 11 Tập 2)
I. Loại hình ngôn ngữ
- Loại hình ngôn ngữ là một kiểu cấu tạo ngôn ngữ, trong đó bao gồm một hệ thống những đặc điểm có liên quan với nhau, chi phối lẫn nhau.
- Tiếng Việt thuộc loại hình ngôn ngữ đơn lập.
II. Đặc điểm loại hình của Tiếng Việt.
- Tiếng là đơn vị cơ sở của ngôn ngữ, tiếng trong Tiếng Việt trùng với âm tiết có thể là từ
+ Âm tiết có kết cấu chặt chẽ, ranh giới rõ ràng, ở dạng đầy đủ, gồm phụ âm đầu, vần, thanh điệu
- Từ không biến đổi hình thái
- Trong các ngôn ngữ thuộc loại ngôn ngữ đơn lập, biện pháp chủ yếu để biểu thị ý nghĩa ngữ pháp sắp đặt từ theo hình thức trước sau, sử dụng hư từ, thay đổi trật tự sắp xếp của từ, nghĩa của từ
Luyện tập
Câu 1 (trang 58 sgk Ngữ Văn 11 Tập 2):
* Chứng minh tiếng Việt thuộc loại hình ngôn ngữ đơn lập. Cụ thể:
a)Nụ tầm xuân (1): Bổ ngữ
- Nụ tầm xuân (2): Chủ ngữ.
b) Bến (1): Bổ ngữ.
- Bến (2): Chủ ngữ
c) Trẻ (1): Bổ ngữ /Trẻ (2): Chủ ngữ
- Già (1): Bổ ngữ/Già (2): Chủ ngữ.
d) Bống (1): Định ngữ.
- Bống (2)(3)(4): Bổ ngữ.
- Bống (5)+ (6): Chủ ngữ.
Câu 2 (trang 58):
VD:
Câu tiếng Anh: I go to shopping with my friend.
Tiếng Việt: Tôi đi mua sắm cùng với bạn của tôi.
- Tiếng Anh: I (chủ ngữ), my (Bổ ngữ).
→ Chức năng ngữ pháp, ngữ âm và chữ viết khác nhau.
- Tiếng Việt: Tôi 1 (chủ ngữ), Tôi 2 (bổ ngữ).
→ Chức năng ngữ pháp khác nhau, còn ngữ âm và chữ viết giống nhau
- Tiếng Việt không biến đổi hình thái khi biểu thị những ý nghĩa ngữ pháp khác nhau ⇒ Loại hình ngôn ngữ đơn lập.
- Tiếng Anh biến đổi hình thái khi biểu thị những ý nghĩa ngữ pháp khác nhau. ⇒ Loại hình ngôn ngữ hòa kết.
Câu 3 (trang 58):
- Các hư từ được sử dụng trong đoạn văn đã cho đó là:
+ Đã: chỉ hoạt động xảy ra trước một thời điểm được nói đến.
+ Các: chỉ số nhiều của sự vật (các xiềng xích là các thế lực bị áp bức).
+ Để: chỉ mục đích.
+ Lại: chỉ hoạt động tái diễn (vừa đánh đổ đế quốc, vừa đánh đổ giai cấp phong kiến).
+ Mà: chỉ mục đích (lập nân Dân chủ Cộng Hòa).
- Các hư từ đã cho có tác dụng: nhấn mạnh sức mạnh, chiến thắng của dân tộc, bộc lộ niềm vui tự hào về nhân dân mình.
Bài trước: Soạn bài: Tiểu sử tóm tắt (trang 55 sgk Ngữ Văn 11 Tập 2) Bài tiếp: Soạn bài: Tôi yêu em (Pu-Skin) (trang 60 sgk Ngữ Văn 11 Tập 2)