Soạn bài: Bản tin (trang 160 SGK Ngữ văn 11 tập 1)
I. Mục Đích, Yêu Cầu Cơ Bản Của Bản Tin
Câu 1 (trang 160 SGK Ngữ văn 11 tập 1):
+ Bản tin đã cho thông báo về kết quả của đội tuyển Olympic toán Việt Nam trong cuộc thi Olympic Toán quốc tế.
+ Những thông tin đó là niềm vui mừng, niềm tự hào của ngành Giáo dục nói chung và học sinh Việt Nam nói riêng.
Câu 2 (trang 160):
Bản tin đã cho có tính chất thời sự (ở thời điểm công bố) bởi vì đó là thông tin nóng hổi, nói về sự kiện vừa mới diễn ra.
Câu 3 (trang 161):
Không cần đưa vào những thông tin chi tiết như: đoàn đi về bằng phương tiện gì, ai làm trưởng đoàn, …Bởi vì các thông tin nêu trên là không cần thiết với dạng bản tin này, chúng không phục vụ gì cho yêu cầu thông báo sự việc chủ yếu là thông báo kết quả của đội tuyển Toán Việt Nam đi thi Ô-lim-pích quốc tế.
Câu 4 (trang 161):
Việc đưa tin cụ thể, chính xác tạo ra độ tin cậy cao cho người đọc. Bởi vì đó là những thời gian, địa điểm có thực, mang tính quốc tế.
Câu 5 (trang 161):
Yêu cầu cơ bản của một bản tin là: thông báo chân thực, kịp thời thông tin có tính thời sự, ý nghĩa.
II. Cách viết bản tin
1. Khai thác và lựa chọn tin
a. Không phải sự kiện nào cũng là nguồn tin của bản tin. Để đưa vào bản tin, sự kiện đó phải có tính thời sự nóng hổi, có ý nghĩa với đời sống.
b.
+ Việc đã xảy ra: Đội tuyển Olympic Toán Việt Nam dự cuộc thi Olympic Toán quốc tế lần thứ 45.
+ Việc diễn ra ở thủ đô A-ten, Hi Lạp.
+ Việc xảy ra vào thời gian diễn ra cuộc thi Olympic Toán quốc tế lần thứ 45.
+ Người thực hiện: sáu thành viên của đội truyển Việt Nam.
+ Diễn biến sự việc: cả sáu thành viên của đội tuyển đều đoạt huy chương.
+ Kết quả: Olympic Toán Việt Nam giành vị trí thứ tư chung cuộc.
c.
+ Tiêu chuẩn lựa chọn tin: tin quan trọng, có ý nghĩa với đời sống, là tin mới.
+ Nội dung cần làm rõ của bản tin: thông tin khái quát, nguyên nhân, kết quả, chi tiết diễn ra sự kiện.
2. Viết bản tin
a. Cách đặt tiêu đề bản tin
+ Về nội dung:
- Tiêu đề của hai bản tin là thông tịn khái quát của nội dung.
- Các tiêu đề đã cho mang tính quan điểm, thể hiện sự đánh giá của người viết chứ không hàm chứa thông tin đơn thuần.
+ Về hình thức và kết cấu: Tiêu đề bản tin phải ngắn gọn, hàm súc, nội dung rõ ràng.
b. Cách mở đầu bản tin
+ Phần mở đầu trong bản tin:
- Bản tin 1: Đến ngày 17 tháng 7, Tổng công ti Hàng không Việt Nam tiếp tục bám sát thị trường hàng không để điều chỉnh kế hoạch khai thác bay đạt hiệu quả.
- Bản tin 2: Cú đánh đầu dũng mãnh của Mác-xen-lô Sô-xa ở phút thứ 25 đã đưa đội tuyển U-ru-goay vượt lên dẫn trước 1-0.
+ Các phần mở đầu thông báo thông tin khởi đầu, bắt đầu trong diễn biến sự kiện. Chúng chi tiết hóa sự kiện.
c. Triển khai chi tiết bản tin:
+ Hai bản tin triển khai chi tiết diễn biến, kết quả của sự kiện. Chúng làm rõ, nối tiếp sự kiện nêu ra ở phần mở đầu.
+ Điểm khác biệt trong triển khai:
- Bản tin 1: Nêu sự kiện trước, nêu dẫn chứng, số liệu, kết quả cụ thể sau.
- Bản tin 2: Nêu diễn biến trước, kết quả nêu sau.
Luyện tập
Câu 1 (trang 163):
Những sự kiện có thể viết bảng tin: A, B, D, E.
Câu 2 (trang 163):
Quảng cáo và phóng sự điều tra:
+ Cũng cung cấp thông tin, cũng hàm chứa những thông tin quan trọng, ý nghĩa.
+ Nhưng thông tin của chúng không mang tính thời sự bắt buộc như bản tin.
Câu 3 (trang 163):
BÁN KẾT CÚP BÓNG ĐÁ QUỐC GIA NAM MĨ
BRAZIL 5 – URUGUAY 3
Uruguay dẫn trước 1-0 ở phút thứ 25 của trận đấu do công của Mác-xen-lô Sô-xa. Tuy nhiên ở ngay những phút đầu tiên của hiệp hai, Brazil đã cân bằng tỉ số. Cuối cùng, ở loạt sút luân lưu 11m, các cầu thủ đội tuyển Brazil đã thành công trong việc bảo vệ tốt hơn khung thành của mình và ghi bàn vào lưới đối phương để dẫn đến chiến thắng 5-3 trước tuyển Uruguay.
Ý nghĩa
Bản tin là một thể loại văn bản báo chí nhằm thông tin một cách chân thực, kịp thời những sự kiện thời sự có ý nghĩa trong đời sống.
Trước khi viết tin, người viết cần khai thác, lựa chọn sự kiện có ý nghĩa cụ thể, chính xác.
Tiêu đề và phần mở đầu của bản tin thường nêu trực tiếp, chứa đựng những thông tin khái quát quan trọng nhất. Phần sau có thể chi tiết hóa, giải thích nguyên nhân hoặc kết quả, tường thuật chi tiết sự kiện.
Bài trước: Soạn bài: Thực hành về lựa chọn trật tự các bộ phận trong câu (trang 157 SGK Ngữ văn 11 tập 1) Bài tiếp: Soạn bài: Cha con nghĩa nặng (Hồ Biểu Chánh) (trang 167 SGK Ngữ văn 11 tập 1)