Xa ngắm thác núi Lư (trang 111 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1)
* Bố cục bài thơ gồm 2 phần:
- Phần 1 (Câu đầu): Tả núi Hương Lô
- Phần 2 (3 câu sau): Tả thác nước núi Lư
Câu 1 (trang 111 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1): Căn cứ vào đầu đề bài thơ và câu thứ hai, xác định vị trí ngắm thác nước của tác giả. Vị trí đó có lợi thế như thế nào trong việc phát hiện những đặc điểm của thác nước?
Trả lời:
Dựa vào câu đầu và câu thứ hai của bài thơ, ta thấy tác giả đứng ngắm thác nước từ xa. Vị trí đó có thể giúp quan sát toàn cảnh dễ dàng và có cái nhìn tổng thể về vẻ đẹp của thác nước.
Câu 2 (trang 111): Câu thứ nhất tả cái gì và tả như thế nào? Hình ảnh được miêu tả trong câu này đã tạo nền cho việc miêu tả ở ba câu sau như thế nào?
Trả lời:
- Câu thơ thứ nhất miêu tả thác nước khi được mặt trời chiếu rọi ánh nắng sinh ra những khói tía huyền ảo. Theo tên gọi đỉnh núi – Hương Lô – luôn có mây mù bao phủ nhưng khi nắng chiếu càng làm cảnh vật lộng lẫy.
- Hình ảnh được miêu tả tạo ra một phông nền cho hình ảnh trung tâm là thác nước.
Câu 3 (trang 111): Nêu những vẻ đẹp khác nhau của thác nước đã được Lí Bạch phát hiện và miêu tả trong ba câu thơ tiếp.
Trả lời:
Những vẻ đẹp khác nhau của thác được miêu tả trong ba câu tiếp:
- Câu thơ thứ hai: Từ “quải” (treo) được sử dụng biến cái động thành cái tĩnh (Nhìn xa thấy dòng thác như treo trên dòng sông phía trước). Ở đây bản dịch thơ đã làm mất đi cái tĩnh của từ “quải”.
- Câu thơ thứ ba: miêu tả thác nước chảy mạnh, cao ngút và dốc thẳng, khung cảnh trở nên hùng vĩ
- Câu thơ cuối: lối nói phóng đại nhưng vẫn tạo nên một hình ảnh chân thực, dòng nước cao, đổ mạnh, sự so sánh lột tả hết sức mạnh nên thơ, hoa lệ nhưng vẫn rất chân thật lạ thường.
Câu 4 (trang 112): Qua đặc điểm cảnh vật được miêu tả, ta có thể thấy những nét gì trong tâm hồn và tính cách nhà thơ?
Trả lời:
Qua đặc điểm cảnh vật được miêu tả, ta có thể thấy những nét trong tâm hồn và tính cách nhà thơ Lí Bạch đó là một tâm hồn mạnh mẽ, phóng khoáng, bay bổng, yêu thích sự hùng vĩ, phi thường, yêu và say đắm vẻ đẹp thiên nhiên.
Câu 5* (trang 112): Về hai cách hiểu câu thứ hai (cách hiểu ở bản dịch nghĩa và cách hiếu trong chú thích) em thích cách hiểu nào hơn? Tại sao?
Trả lời:
Theo em mỗi cách hiểu đều có nét hay riêng nhưng em thấy cách hiểu trong chú thích (2) rõ ràng hơn và thể hiện rõ được tâm trạng cũng như cảm xúc của tác giả.
Bài trước: Viết bài tập làm văn số 2 - Văn biểu cảm (trang 108 SGK Ngữ văn 7 tập 1) Bài tiếp: Từ đồng nghĩa (trang 113 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1)