Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động (tiếp theo) (trang 64 sgk Ngữ Văn 7 Tập 2)
Câu 1 (trang 64 sgk Ngữ Văn 7 Tập 2):
Sự giống và khác nhau giữa hai câu văn trên cụ thể như sau:
- Giống nhau: cùng nội dung miêu tả, cùng thiếu chủ thể hành động.
- Khác: câu (a) sử dụng từ “được” còn câu (b) thì không.
Câu 2 (trang 64):
* Quy tắc chuyển đổi câu chủ động sang bị động:
Có hai cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động:
- Chuyển từ (hoặc cụm từ) chỉ đối tượng của hoạt động lên đầu câu và thêm các từ bị hay được vào sau từ (cụm từ) ấy.
- Chuyển từ (cụm từ) chỉ đối tượng của hoạt động lên đầu câu, đồng thời lược bỏ hoặc biến từ (cụm từ) chỉ chủ thể của hoạt động thành một bộ phận không bắt buộc trong câu.
Câu 3 (trang 64):
- Cả hai câu trên đều không phải câu bị động. Bởi vì chủ ngữ trong câu không phải là đối tượng được hoạt động khác hướng vào.
- Một cách phân biệt khác là hai câu này đều không có câu chủ động tương ứng.
Luyện tập
Câu 1 (trang 65):
* Chuyển đổi mỗi câu chủ động thành hai câu bị động theo hai kiểu khác nhau như sau:
Câu | Cách 1 | Cách 2 |
a. | Ngôi chùa ấy đã được một nhà sư vô danh xây từ thế kỷ XIII. | Ngôi chùa ấy xây từ thế kỷ XIII. |
b. | Tất cả cánh cửa chùa được người ta làm bằng gỗ lim. | Tất cả cánh cửa chùa làm bằng gỗ lim. |
c. | Con ngựa bạch được chàng kị sĩ buộc bên gốc đào. | Con ngựa bạch buộc bên gốc đào. |
d. | Một lá cờ đại được người ta dựng ở giữa sân. | Một lá cờ đại dựng ở giữa sân. |
Câu 2 (trang 65):
* Chuyển đổi các câu bị động như sau:
a. Em bị/được thầy giáo phê bình.
b. Ngôi nhà ấy đã bị/được người ta phá.
c. Sự khác biệt giữa thành thị với nông thôn đã bị/được trào lưu đô thị hóa thu hẹp.
* Sắc thái nghĩa của câu dùng từ được với câu dùng từ bị có điểm khác nhau như sau:
- Câu bị động có từ “được” mang sắc thái ý nghĩa tích cực (biết ơn, hài lòng, vui mừng), ngược lại câu bị động có từ “bị” mang sắc thái tiêu cực (buồn, nuối tiếc).
Câu 3 (trang 65):
Sách là nguồn tri thức dẫn tâm hồn con người đồng điệu với văn học. Những chân trời mới được sách khám phá. Văn học là ngọn nguồn của sách, nó dẫn ta phiêu lưu trên miền đất sa mạc nóng bức, hay đi trên đường băng vùng Bắc lạnh lẽo, … Thật thú vị biết bao khi đôi tay ta lướt trên những trang sách rộng mở đầy màu sắc ấy. Văn học là cảm hứng. Tình yêu văn học của em đã khơi gợi từ những tưởng tượng.
Bài trước: Ý nghĩa của văn chương (trang 62 sgk Ngữ Văn 7 Tập 2) Bài tiếp: Luyện tập viết đoạn văn chứng minh (trang 65 SGK Ngữ văn 7 tập 2)