Chữa lỗi về quan hệ từ (trang 107 SGK Ngữ văn 7 tập 1)
I. Các lỗi thường gặp về quan hệ từ:
1. Thiếu quan hệ từ
Hai câu sau đây thiếu quan hệ từ ở chỗ nào? Hãy chữa lại cho đúng.
- Đừng nên nhìn hình thức đánh giá kẻ khác.
- Câu tục ngữ này chỉ đúng xã hội xưa, còn ngày nay thì không đúng.
- Cả hai câu trên đều thiếu quan hệ từ
- Chữa lại như sau:
+ Đừng nên nhìn hình thức mà đánh giá kẻ khác.
+ Câu tục ngữ này chỉ đúng với xã hội xưa, còn ngày nay thì không đúng.
2. Dùng quan hệ từ không thích hợp về nghĩa
Các quan hệ từ và, để trong hai ví dụ sau có diễn đạt đúng quan hệ ý nghĩa giữa các bộ phận trong câu không? Nên thay và, để ở đây bằng quan hệ từ gì?
- Nhà em ở xa trường và bao giờ em cũng đến trường đúng giờ.
- Chim sâu rất có ích cho nông dân để nó diệt sâu phá hoại mùa màng.
Trả lời:
- Các quan hệ từ và, để trong hai ví dụ trên sử dụng quan hệ từ không đúng nghĩa.
- Nên sửa như sau: Từ và → nhưng; để → vì như thế câu văn mới thoát nghĩa cần diễn đạt
3. Thừa quan hệ từ
Vì sao các câu sau thiếu chủ ngữ? Hãy chữa lại cho câu văn được hoàn chỉnh?
- Qua câu ca dao “Công cha như núi Thái Sơn, Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra” cho ta thấy công lao to lớn của cha mẹ đối với con cái.
- Về hình thức có thể làm gia tăng giá trị nội dung đồng thời hình thức có thể làm thấp giá trị nội dung.
- Các câu trên thiếu chủ ngữ vì các quan hệ từ Qua và Về đã khiến chủ ngữ của câu trở thành trạng ngữ.
- Chữa lại câu văn chỉ cần bỏ quan hệ từ thừa Qua, Về là được.
4. Dùng quan hệ từ mà không có tác dụng liên kết
Các câu in đậm dưới đây sai ở đâu? Hãy chữa lại cho đúng.
- Nam là một học sinh giỏi toàn diện. Không những giỏi về môn Toán, không những giỏi về môn Văn. Thầy giáo rất khen Nam.
- Nó thích tâm sự với mẹ, không thích với chị.
Trả lời:
- Các câu (in đậm) trên sai ở lỗi sử dụng quan hệ từ, các quan hệ từ được sử dụng nhưng không có tác dụng liên kết.
- Chữa lại như sau:
+ Nam là một học sinh giỏi toàn diện. Không những giỏi về môn toán mà còn giỏi về môn Văn. Thầy giáo rất khen Nam.
+ Nó thích tâm sự với mẹ, nhưng không thích tâm sự với chị.
Luyện tập
Câu 1 (trang 107): Thêm quan hệ từ thích hợp để hoàn chỉnh các câu sau.
- Nó chăm chú nghe kể chuyện đầu đến cuối.
- Con xin báo một tin vui cha mẹ mừng.
Trả lời:
Thêm quan hệ từ như sau:
- Nó chăm chú nghe kể chuyện từ đầu đến cuối.
- Con xin báo một tin vui để cha mẹ mừng.
Câu 2 (trang 108):
Trả lời:
Thay thế các quan hệ từ như sau:
(1) với → như; (2) Tuy → Dù; (3) bằng → về, (4) bằng → về
Câu 3 (trang 108): Chữa lại câu văn cho hoàn chỉnh.
(1)- Đối với bản thân em còn nhiều thiếu sót, em hứa sẽ tích cực sửa chữa.
(2)- Với câu tục ngữ “Lá lành đùm lá rách” cho em hiểu đạo lí làm người là phải giúp đã người khác.
(3)- Qua bài thơ này đã nói lên tình cảm của Bác Hồ đối với thiếu nhi.
Trả lời;
Chữa bằng cách: Bỏ các quan hệ từ: (1) Đối với; (2) Với ; (3) Qua là được.
Câu 4 (trang 108): Nhận xét cách dùng của quan hệ từ như sau:
- Câu đúng: a, b, d, h
- Câu sai và sửa lại: c, e, g, i. Sửa lại như sau:
c. Bỏ quan hệ từ cho
e. quyền lợi bản thân của mình → quyền lợi của bản thân mình
g. Bỏ từ của
i. Giá thay bằng Nếu
Câu 5 (trang 108): Học sinh tự đọc và nhận xét bài của nhau.
Bài trước: Bạn đến chơi nhà (trang 105 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1) Bài tiếp: Viết bài tập làm văn số 2 - Văn biểu cảm (trang 108 SGK Ngữ văn 7 tập 1)