Mẹ tôi (trang 11 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1)
* Bố cụ bài “Mẹ tôi” gồm 3 đoạn:
- Đoạn 1 (Từ đầu … đến “sẽ có ngày mất con”): Tình yêu thương của người mẹ dành cho En-ri-cô.
- Đoạn 2 (Tiếp theo … đến “yêu thương đó”): Tâm trạng của người bố trước lỗi lầm của người con
- Đoạn 3 (Đoạn còn lại): Lời nhắn nhủ của người bố.
Câu 1 (trang 11 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1): Văn bản là một thư của người bố gửi cho con, nhưng tại sao tác giả lại lấy nhan đề là "Mẹ tôi"?
Trả lời:
Đây là bức thư người bố gửi cho con nhưng tác giả lại lấy nhan đề là “Mẹ tôi” bởi vì nội dung chủ yếu của tác phẩm là viết về người mẹ, mục đích của bức thư là nhắc nhở, giáo dục con cần lễ độ và kính yêu mẹ.
Câu 2 (trang 12): Thái độ của người bố đối với En-ri-cô qua bức thư là thái độ như thế nào? Dựa vào đâu mà em biết được? Lí do gì khiến ông có thái độ ấy?
Trả lời:
- Thái độ của người bố với En-ri-cô qua bức thư là: buồn bã, giận dữ và nghiêm khắc.
- Thái độ đó được thể hiện qua giọng văn, câu từ, hình ảnh "thà rằng bố không có con, bố không nén được cơn tức giận, …"
- Lí do khiến ông có thái độ ấy là bởi vì En-ri-cô đã thiếu lễ độ với mẹ khi cô giáo đến thăm.
Câu 3 (trang 12): Trong truyện có những hình ảnh những chi tiết nào nói về người mẹ En-ri-cô qua đó em hiểu mẹ của En-ri-cô là người như thế nào?
Trả lời:
- Những hình ảnh, những chi tiết nói về người mẹ của En-ri-cô đó là: "mẹ phải thức suốt đêm … nghĩ rằng có thể mất con; sẵn sàng bỏ hết một năm hạnh phúc … để cứu sống con; …"
- Qua những chi tiết trên em hiểu mẹ của En-ri-cô là một người mẹ thương con sâu sắc, mãnh liệt; giàu đức hi sinh, hết lòng tận tụy vì con; dịu dàn và hiền hậu
Câu 4 (trang 12): Theo em điều gì đã khiến En-ri-cô "xúc động vô cùng" khi đọc thư bố?
Trả lời:
* Điều đã khiến En-ri-cô "xúc động vô cùng" khi đọc thư bố đó là:
- Vì bố gợi lại những kỉ niệm giữa mẹ và En-ri-cô.
- Vì những lời nói rất chân tình và sâu sắc của bố.
- Vì thái độ kiên quyết và nghiêm khắc của bố. và còn bởi En-ri-cô là một cậu bé ngoan biết hối lỗi, vì sự kính trọng cha mẹ là tình cảm thiêng liêng hơn cả.
Câu 5* (trang 12): Theo em vì sao người bố không nói trực tiếp với En-ri-cô mà lại viết thư?
Trả lời:
Người bố không nói trực tiếp với En-ri-cô mà lại viết thư bởi vì: khi viết thư sẽ bày tỏ được thái độ nghiêm khắc, tình phụ tử sâu sắc, lại là một cách giáo dục kín đáo tinh tế mà không làm ảnh hưởng đến lòng tự trọng của En-ri-cô.
Luyện tập
Câu 1 (trang 12): Em hãy chọn một đoạn trong thư của bố En-ri-cô có nội dung thể hiện vai trò vô cùng lớn lao của người mẹ đối với con và học thuộc đoạn đó.
Trả lời:
“Khi đã khôn lớn trưởng thành, khi các cuộc đấu tranh đã tôi luyện con thành người dũng cảm, có thể có lúc con sẽ mong ước thiết tha được nghe lời nói của mẹ, được mẹ dang tay ra đón vào lòng. Dù có lớn khôn, khỏe mạnh thế nào đi chăng nữa, con sẽ vẫn tự thấy mình chỉ là một đứa trẻ tội nghiệp, yểu đuối và không được che chở. Con sẽ cay đắng khi nhớ lại những lúc đã làm mẹ đau lòng... Con sẽ không thể sống thanh thản, nếu đã làm cho mẹ buồn phiền. Dù có hối hận, có cầu xin linh hồn mẹ tha thứ, tất cả cũng chỉ vô ích mà thôi. Lương tâm con sẽ không một phút nào yên tĩnh. Hình ảnh dịu dàng và hiền hậu của mẹ sẽ làm tâm hồn con như bị khổ hình. En-ri-cô này! Con hãy nhớ rằng, tình yêu thương, kính trọng cha mẹ là tình cảm thiêng liêng hơn cả. Thật đáng xấu hổ và nhục nhã cho kẻ nào chà đạp lên tình thương đó".
Câu 2 (trang 12): Hãy kể lại một sự việc lỡ gây khiến bố mẹ buồn phiền.
Trả lời:
* Gợi ý: Kể lại sự việc em lỡ gây ra làm bố, mẹ buồn phiền:
- Hoàn cảnh mắc lỗi.
- Quá trình, diễn biến của sự việc.
- Sự ăn năn của em.
- Thái độ của bố, mẹ.
- Hành động em làm để sửa chữa lỗi lầm.
Bài trước: Cổng trường mở ra (trang 8 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1) Bài tiếp: Từ ghép (trang 13 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1)