Trang chủ > Lớp 7 > Soạn Văn 7 (ngắn nhất) > Mạch lạc trong văn bản (trang 31 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1)

Mạch lạc trong văn bản (trang 31 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1)

Phần I. Mạch lạc và những yêu cầu về mạch lạc trong văn bản

Câu 1. Mạch lạc trong văn bản

a. Mạch lạc trong văn bản có những tính chất gì?

b. Trong văn bản, mạch lạc là sự tiếp nối của các câu, các ý theo một trình tự hợp lí. Em có tán thành ý kiến đó không? Vì sao?

Trả lời:

a. Mạch lạc trong văn bản có tính chất.

- Tuần tự đi qua khắp các phần, các đoạn trong văn bản

- Thông suốt, liên tục, không đứt đoạn.

b. Trong văn bản, mạch lạc là sự tiếp nối của các câu, các ý theo một trình tự hợp lí. Em hoàn toàn tán thành với ý kiến đó. Bởi nó phản ánh chính xác đặc điểm cơ bản của tính mạch lạc.

Câu 2. Các điều kiện để một văn bản có tính mạch lạc

a. Hãy cho biết toàn bộ sự việc trong văn bản xoay quanh sự việc chính nào. Sự chia tay và những con búp bê đóng vai trò gì trong truyện? Hai anh em Thành và Thủy có vai trò gì trong truyện?

b. Theo em, đó có phải chủ đề liên kết các sự việc nêu trên thành một thể thống nhất không? Đó có thể xem là mạch lạc của văn bản không/.

c. Những mối liên hệ giữa các đoạn ấy có tự nhiên, hợp lí không?

Trả lời:

a. Sự việc chính đó là: hai anh em phải xa nhau nhưng tình cảm vẫn luôn còn mãi. "Sự chia tay" và "những con búp bê" là sự kiện, đối tượng chính của truyện. Hai anh em Thành và Thủy là nhân vật chính trong truyện.

b. Các sự việc được liên kết xoay quanh một chủ đề thống nhất. Đó là sự mạch lạc của văn bản.

c. Các đoạn được nối với nhau bởi cả 4 mối liên hệ được nêu.

- Đoạn kể về quá khứ với đoạn kể về hiện tại ⟶ liên hệ tâm lí.

- Đoạn kể về việc ở nhà với đoạn kể về việc ở trường ⟶ liên hệ không gian.

- Đoạn kể chuyện hôm qua với đoạn kể về chuyện sáng nay ⟶ liên hệ thời gian.

- Đoạn kể về tâm trạng của hai an hem với đoạn kể về cảnh vật bên ngoài ⟶ liên hệ tương phản.

- Cảnh chia đồ chơi với cảnh chia tay của hai an hem ⟶ liên hệ tương đồng.

Mối liên hệ này rất tự nhiên và hợp lí.

Phần II. Luyện tập

Câu 1 (trang 32 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1):

a. Tính mạch lạc của văn bản Mẹ tôi được trình bày theo các ý như sau:

- (1): Lí do người bố viết thư.

- (2): Vai trò to lớn của mẹ trong cuộc đời người con.

- (3): Vì thế con cần nhận thấy sai và sửa đổi.

→ (2) giải thích (1), dẫn dắt đến (3); liên kết mạch lạc.

b.

* Văn bản (1) Lão nông và các con :

- 2 câu đầu: giá trị lao động

- 14 câu tiếp: hành trình lao động

- 4 câu cuối: lời kết khẳng định "lao động là vàng"

→ Cả ba phần đều xoay quanh làm nổi bật chủ đề "lao động là vàng" → có tính mạch lạc.

* Văn bản (2):

- Ý chủ đạo của đoạn văn là: cái màu vàng của đồng quê.

- Câu đầu giới thiệu bao quát sắc vàng (thời điểm và địa điểm sắc vàng xuất hiện). Các câu sau biểu hiện sự phong phú của sắc vàng. Hai câu cuối nhận xét chung về sắc vàng đó.

→ Các phần tập trung thể hiện chủ đề "sắc vàng làng quê ngày mùa" → có sự liên kết các câu, tạo sự mạch lạc cả nội dung và hình thức.

Câu 2 (trang 34 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1): Trong truyện Cuộc chia tay của những con búp bê, tác giả không thuật lại tỉ mỉ nguyên nhân dẫn đến sự chia tay của hai người lớn. Theo em như vậy có làm cho tác phẩm thiếu mạch lạc không?

Trả lời:

Trong truyện "Cuộc chia tay của những con búp bê", tác giả không thuật lại tỉ mỉ nguyên nhân dẫn đến sự chia tay của hai người lớn. Như vậy cũng không ảnh hưởng đến sự mạch lạc của văn bản. Nếu thuật lại sự chia tay của người lớn, chủ đề "cuộc chia tay của hai anh em và hai con búp bê" sẽ bị phân tán, mất tính mạch lạc.