Ca Huế trên sông Hương (trang 103 sgk Ngữ Văn 7 Tập 2)
* Bố cục của bài bao gồm 2 đoạn:
- Đoạn 1 (từ đầu … lý hoài nam): Giới thiệu sơ lược một số điệu ca Huế.
- Đoạn 2 (còn lại): đêm ca Huế trên sông Hương.
Câu 1 (trang 103 sgk Ngữ Văn 7 Tập 2):
- Huế từng là kinh đô nhà Nguyễn, hiện tại là cố đô đẹp và cổ kính bên bờ sông Hương
- Một vài đặc điểm tiêu biểu của xứ Huế mà em biết đó là: Đây là vùng có nhiều cảnh sắc đẹp như sông Hương, chùa Thiên Mụ, … và nền văn hóa phong phú, độc đáo, đậm bản sắc dân tộc: nhã nhạc cung đình Huế, các điệu ca, điệu hò.
Câu 2 (trang 103):
Bài văn có nhắc đến:
a. Các làn điệu dân ca Huế:
- Chèo cạn, bài thai, hò đưa linh hồn (buồn bã).
- Hò giã gạo, ru em, giã vôi, giã điệp, bài chòi, bài tiệm, nàng vung (náo nức, nồng hậu tình người).
- Hò lơ, hò ô, xay lúa, hò nện (gần gũi dân ca Nghệ Tĩnh), hò Huế (khao khát).
- Lí con sáo, lí hoài xuân, lí hoài nam.
- Nam ai, nam bình, quả phụ, nam xuân, tương tư khúc, hành vân (buồn, bi ai).
b. Những dụng cụ âm nhạc được sử dụng trong bài như: đàn tranh, đàn nguyệt, tì bà, nhị, đàn tam, đàn bầu, sáo, cặp sanh.
Câu 3 (trang 103):
Sau khi đọc xong bài văn này em có thêm được những hiểu biết:
- Một số cảnh đẹp, di tích, địa danh ở Huế.
- Trang phục, con người.
- Các điệu dân ca với nguồn gốc, cái hay, cái đẹp riêng.
Câu 4 (trang 104):
a. Ca Huế được hình thành từ dòng ca nhạc dân gian và nhã nhạc cung đình.
b. Các điệu ca Huế được nhắc tới trong bài văn vừa sôi nổi, tươi vui, vừa trang trọng, uy nghi bởi nó hình thành từ hai dòng nhạc: dân gian (sôi nổ, tươi vui) và nhã nhạc cung đình (trang trọng, uy nghi).
c*. Có thể nói nghe ca Huế là một thú tao nhã bởi từ nội dung đến hình thức, ca công đến nhạc công, … đều mang sự thanh cao, nhã nhặn, sang trọng, duyên dáng. Kết hợp thưởng thức trên thuyền rồng, giữa dòng sông Hương thơ mộng rất độc đáo.
Luyện tập
Địa phương em đang sinh sống có những làn điệu dân ca như: các điệu hò, điệu lí, hát ví, hát dặm, quan họ Bắc Ninh, hát ru, hát đồng dao, hát xoan, ….
Bài trước: Luyện nói: Bài văn giải thích một số vấn đề (trang 98 SGK Ngữ văn 7 tập 2) Bài tiếp: Liệt kê (trang 104 sgk Ngữ Văn 7 Tập 2)