Từ hán việt (tiếp theo) - Sách giáo khoa Ngữ Văn 7

a, Các từ phụ nữ, từ trần, an táng, tử thi đều là các từ ngữ diễn tả sự trang trọng, tôn kính, tao nhã

Đặc biệt ở câu thứ ba nếu thay thế từ tử thi bằng từ xác chết sẽ tạo ra cảm giác ghê sợ, thô tục

b, Các từ Hán Việt như: kinh đô, yết kiến, trẫm, bệ hạ, thần có tác dụng giúp tạo nên không khí cổ xưa, phù hợp với ngữ cảnh.

Trong ví dụ (1) và (2) người viết đã lạm dụng từ Hán Việt. Sắc thái biểu cảm của từ Hán Việt trong câu không phù hợp, đối với những câu không mang sắc thái nghĩa trọng nếu sử dụng từ Hán Việt sẽ gây cảm giác khiên cưỡng, cứng nhắc.

- Công cha như núi Thái Sơn

Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra.

Nhà máy dệt kim Vinh mang tên Hoàng Thị Lan - phụ mẫu Chủ tịch Hồ Chí Minh.

- Tham gia buổi thiết đãi có ngài đại sứ và phu nhân

- Thuận vợ thuận chồng tát bể Đông cũng cạn

- Con chim sắp chết thì kêu tiếng thương

Con người sắp chết thì lời nói phải

- Lúc lâm chung ông cụ còn căn dặn con cháu phải thương yêu nhau.

- Mọi cán bộ đều phải thực hiện theo lời giáo huấn của Chủ tịch Hồ Chí Minh: Cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư

- Con cái cần phải nghe lời bảo ban của cha mẹ.

Người Việt Nam thích sử dụng từ Hán Việt để đặt tên người, địa lý

- Từ Hán Việt thường mang sắc thái trang trọng và giàu ý nghĩa

- Do thói quen sử dụng từ Hán Việt đã có từ lâu đời trong nhân dân.

a, Đặt tên con: Trần Mạnh Trường, Vũ Tuệ Minh, Nguyễn Minh Nhật…

b, Tên địa lý: Trường Sơn, Cửu Long

Các từ Hán Việt góp phần tạo nên sắc thái cổ xưa:

- Dùng binh, giảng hòa, cầu thân, kết tình hòa hiếu, dung nhan tuyệt trần

Từ “bảo vệ” có sắc thái trang trọng, trong hoàn cảnh một lời căn dặn mang tính thân mật, gần gũi, đời thường này chưa phù hợp

- Nên thay bằng từ giữ/ gìn giữ

Từ mĩ lệ dùng sai vì từ này thường dùng để chỉ phong cảnh đẹp mà không dùng để chỉ vật đẹp

- Thay thế bằng từ đẹp/ đẹp đẽ