Điệp ngữ - Sách giáo khoa Ngữ Văn 7
I. Điệp ngữ và tác dụng của điệp ngữ
1. Ở khổ thơ đầu và khổ thơ cuối bài thơ Tiếng gà trưa
- Khổ thơ đầu lặp lại từ “nghe”
- Khổ cuối lặp lại từ “vì”
2. Lặp đi lặp lại từ ngữ nhằm mục đích nhấn mạnh tình cảm, tâm tư của người chiến sĩ khi nghe thấy âm thanh thân thuộc- tiếng gà. Từ đó gợi về những kỉ niệm từ thời thơ ấu.
- Lặp lại từ “vì” nhằm nhấn mạnh nguyên nhân tạo động lực để người chiến sĩ cầm súng đấu tranh.
II. Các dạng điệp ngữ
Điệp ngữ có các dạng: điệp cách quãng, điệp nối tiếp, điệp vòng.
- Khổ thơ thứ nhất sử dụng hình thức điệp cách quãng các từ “nghe”
a, Điệp nối tiếp cụm từ “thương em”
b, Điệp vòng (từ “ngàn dâu”, “thấy”)
III. Luyện tập
Bài 1 (Trang 153 Sách giáo khoa ngữ văn 7 tập 1)
- Điệp ngữ: một dân tộc đã gan góc, dân tộc đó phải được
→ Có tác dụng nhấn mạnh tinh thần đấu tranh của dân tộc vì tự do, độc lập
- Điệp ngữ đi cấy → Nhấn mạnh về sự khác biệt hành động đi cấy của mình với hành động đi cấy của người khác.
- Điệp ngữ trông
→ Nhấn mạnh những mối lo, sự quan sát của những người lao động với mong muốn vụ mùa bội thu
Bài 2 (Trang 153 Sách giáo khoa Ngữ Văn 7 Tập 1)
- Điệp “xa nhau”: cách quãng.
- Điệp “một giấc mơ”: chuyển tiếp (vòng).
Bài 3 (Trang 153 Sách giáo khoa ngữ văn 7 tập 1)
Việc lặp lại một số từ trong đoạn văn dưới không mang lại giá trị về nghệ thuật mà lại khiến cho câu trở nên rườm rà, lủng củng.
Sửa lại: Phía sau nhà em có một mảnh vườn. Trên mảnh vườn ấy, em trồng rất nhiều loại hoa: hoa cúc, hoa thược dược, hoa đồng tiền, hoa hồng và cả hoa lay ơn. Nhân ngày Quốc tế phụ nữ, em hái hoa ở vườn sau nhà để tặng cho mẹ và chị em…
Bài 4 (Trang 153 Sách giáo khoa ngữ văn 7 tập 1)
Let-xinh từng nói rằng: “ Giá trị của con người không ở chân lí người đó sở hữu hoặc cho rằng mình sở hữu, mà ở chỗ gian khó chân thành người đó nhận lãnh trong khi tìm chân lí”. Câu nói đó gợi cho chúng ta nhiều suy nghĩ về thành công và thất bại. Như vậy giá trị của con người nằm ở những nỗ lực, cố gắng mà người đó tìm kiếm trong quá trình hướng đến cái đẹp, cái thiện trong cuộc sống. Chỉ khi chúng ta biết vượt qua những khó khăn thì những phẩm chất tốt đẹp mới được bộc lộ. Đó có thể là sự siêng năng, cũng có thể là biếng nhác. Đó có thể là gan dạ, cũng có thể là hèn nhát, có thể là năng động, sáng tạo cũng có thể là bị động…Vì thế, khẳng định giá trị của bản thân chính là việc kiên trì tìm ra chân lý bằng những nỗ lực, cố gắng.