Phò giá về kinh - Sách giáo khoa Ngữ Văn 7
* Bố cục: gồm 2 phần:
- Hai câu đầu: Hào khí chiến thắng
- Hai câu cuối: Khát vọng hoà bình cho đất nước.
Đọc hiểu văn bản
Câu 1 (Trang 68 Sách giáo khoa ngữ văn 7 tập 1)
Thể thơ Ngũ ngôn tứ tuyệt:
- Cả bài gồm có 4 câu thơ
- Mỗi câu có 5 từ
- Hiệp vần: Các chữ cuối cùng của câu 2 và câu 4 hiệp vần với nhau
Câu 2 (Trang 68 Sách giáo khoa Ngữ Văn 7 Tập 1)
Hai câu thơ đầu: Nói về hào khí chiến thắng của dân tộc trong cuộc chiến chống quân Mông- Nguyên xâm lược
+ Hai câu thơ đầu nói về chiến thắng quan trọng để giải phóng kinh thành Thăng Long mang tính thời sự còn nóng hổi, mà tác giả đã góp một phần công sức
+ Hai chiến thắng có sự đóng góp của tác giả: chiến thắng Chương Dương và chiến thắng Hàm Tử.
+ Động từ mạnh “đoạt”, “cầm” để diễn tả sức mạnh hào hùng của nhân dân ta trong công cuộc chiến đấu chống giặc ngoại xâm.
- Hai câu thơ sau: Thể hiện khát vọng muôn đời thái bình, độc lập
+ Lời cổ vũ xây dựng, phát triển đất nước trong cảnh thái bình
+ Khẳng định sự vững bền, thịnh trị của đất nước
+ Không chỉ là khát vọng của một người mà là khát vọng, quyết tâm của cả dân tộc.
⇒ Bài thơ mang tới cảm hứng hào sảng, tự hào, kiêu hãnh trước những chiến công lừng lẫy, vang dội trước kẻ thù. Đồng thời thể hiện niềm tin, khát vọng dân tộc về đất nước thái bình, thịnh trị. Bài thơ là khúc khải hoàn ca hùng tráng, cao đẹp của dân tộc.
Câu 3 (Trang 68 Sách giáo khoa Ngữ Văn 7 Tập 1)
Điểm giống nhau:
+ Cả hai bài thơ đều thể hiện tiếng nói đầy hào khí của dân tộc
+ Khẳng định lòng tự tôn dân tộc và chủ quyền độc lập của đất nước
+ Giọng điệu đanh thép, hào hùng
- Khác nhau:
+ Nam Quốc sơn hà: được viết theo thể thơ thất ngôn tứ tuyệt
+ Phò giá về kinh: được viết theo thể thơ ngũ ngôn tứ tuyệt
Luyện tập
Cách nói giản dị, cô đúc của bài thơ có tác dụng:
- Bài thơ diễn tả hào khí Đông A của quân dân thời Trần