Quá trình tạo lập văn bản - Sách giáo khoa Ngữ Văn 7
I. Các bước tạo lập văn bản
1. Trong đời sống, mỗi khi cần trình bày ý kiến, ước muốn, bàn luận… thì người ta có nhu cầu tạo lập văn bản
2. Để tạo dựng một văn bản, như viết thư cần phải xác định:
- Viết cho ai?
- Viết để làm gì?
- Viết về cái gì?
- Viết như thế nào?
3. Sau khi xác định được đủ 4 yếu tố, cần phải sắp xếp ý: ý nào cần thể hiện trước, ý nào cần thể hiện sau… thể hiện sao cho lo-gic và hiệu quả nhất.
4. Chỉ có ý và dàn bài mà chưa viết thành bài văn thì chưa được gọi là tạo lập văn bản
Muốn viết thành văn cần:
- Viết đúng chính tả, ngữ pháp
- Dùng từ chuẩn xác
- Sát với bố cục
- Có tính liên kết
- Có mạch lạc
- Lời văn trong sáng
→ Đối với văn tự sự cần đạt được yêu cầu về lời kể chuyện có sức hấp dẫn.
5. Muốn kiểm tra chất lượng của văn bản, cần dựa trên các tiêu chuẩn đã nêu ra ở trên
II. Luyện tập
Bài 1 (Trang 46 Sách giáo khoa ngữ văn 7 tập 1)
- Em thường lập dàn ý trước khi làm văn. Theo em, khi xác lập bố cục trước bài văn sẽ có trình tự hợp lý, rõ ràng, rành mạch giữa các phần
- Sau khi làm văn em thường dành ra 10 phút để đọc và kiểm tra lại, điều này giúp em hạn chế những lỗi sai, thiếu ý trong quá trình làm bài
Bài 2 (Trang 46 Sách giáo khoa Ngữ Văn 7 Tập 1)
Báo cáo kinh nghiệm bạn đó đã trình bày không hợp lý. Cần điều chỉnh theo:
- Có thể đan xen với việc kể công việc học tập, cần rút kinh nghiệm để bạn khác tham khảo
- Hướng đối tượng tiếp nhận của bạn là các bạn học sinh khác chứ không phải hướng đến thầy cô giáo
Bài 3 (Trang 47 Sách giáo khoa Ngữ Văn 7 Tập 1)
Muốn tạo lập một văn bản trước hết cần phải soạn văn bản dưới dạng một dàn bài:
- Dàn bài chưa phải một văn bản hoàn chỉnh, cần bổ sung thêm các ý, không nhất thiết những câu trọn vẹn đúng ngữ pháp luôn liên kết chặt chẽ với nhau
- Muốn phân biệt được các mục lớn nhỏ cần sử dụng các ký hiệu để đánh dấu như I, II, III… hoặc a, b, c… hoặc có thể sử dụng gạch đầu dòng (-) và (+)
→ Hệ thống các kí hiệu này giúp cho việc kiểm soát các mục đó đầy đủ, được sắp xếp rõ ràng, mạch lạc, logic, hợp lý
Bài 4 (Trang 47 Sách giáo khoa ngữ văn 7 tập 1)
Thay mặt En-ri-cô viết bài cần phải thực hiện:
- Định hướng văn bản:
+ Viết thư gửi cho bố
+ Nội dung: nói về sự hối hận của mình
+ Mục đích: mong được bố tha lỗi
- Tìm ý, sắp xếp:
+ Cảm xúc khi đọc thư của bố
+ Tình cảm đối với mẹ
+ Sự hối hận của bản thân về sai lầm của mình
+ Hứa sẽ sửa chữa sai lầm của mình