Mùa xuân của tôi - Sách giáo khoa Ngữ Văn 7
Đọc hiểu văn bản
Câu 1 (Trang 177 Sách giáo khoa ngữ văn 7 tập 1)Bài văn miêu tả cảnh sắc và không khí mùa xuân ở Hà Nội
+ Nêu hoàn cảnh và tâm trạng của tác giả:
+ Tác giả viết khi đang sống xa quê hương, ở Sài Gòn trước 1975 dưới sự kiểm soát của Mĩ Ngụy
+ Tình cảm thương nhớ da diết của một người con xa quê hương miền Bắc
Câu 2 (Trang 177 Sách giáo khoa Ngữ Văn 7 Tập 1)
Bài văn có thể chia làm 3 đoạn:
+ Phần 1 (từ đầu… mê luyến mùa xuân): Những cảm nhận về quy luật tình cảm của con người đối với mùa xuân
+ Phần 2 (tiếp… mở hội liên hoan): Những rung động, cảm nhận tinh tế của tác giả về cảnh sắc, không khí mùa xuân ở Hà Nội, đất Bắc
+ Phần 3 (còn lại): Không khí và cảnh sắc mùa xuân sau ngày rằm tháng giêng.
Mạch cảm xúc: đi từ quy luật tình cảm chung của con người đến những cảm nhận riêng về mùa xuân, cuối cùng là cảm nhận về tháng giêng, mạch cảm xúc được phát triển một cách tự nhiên, logic
Câu 3 (Trang 177 Sách giáo khoa Ngữ Văn 7 Tập 1)
Cảnh sắc của mùa xuân Hà Nội, mùa xuân của đất trời:
+ Màu sắc đặc trưng: dòng sông xanh, núi tím say mộng ước
+ Đường nét, hình khối: Mưa liêu riêu, gió lành lạnh, đường sá không lầy lội, một cái rét ngọt ngào
+ Âm thanh đặc trưng của mùa xuân: tiếng nhạn kêu, tiếng trống chèo, tiếng hát của những cô gái huê tình
+ Hình ảnh con người:
+ Các nghi lễ đón xuân: thắp nến trên bàn thờ Phật Thánh, bàn thờ tổ tiên
+ Gia đình: sum vầy, tụ họp, trên kính dưới nhường
+ Lòng người trong ngày xuân: cảm thấy ấm áp, tươi vui
→ Những nét đẹp trong cuộc sống tình nghĩa của con người, đó là nét đẹp trong văn hóa của người Hà Nội
b, Tác giả nêu bật lên sức sống của con người trong mùa xuân bằng những hình ảnh giàu sức gợi cảm, với các hình ảnh so sánh cụ thể: “ Ngồi yên không chịu được… nhựa sống của con người căng lên như máu, những cặp uyên ương đứng cạnh”
+ Cảm nhận rõ ràng về cái rét: “cái rét ngọt ngào, không tê buốt căm căm nữa”
c, Ngôn ngữ của đoạn văn được tác giả chọn lọc tinh tế, kĩ càng. Hình ảnh so sánh cụ thể, mới mẻ, cũng cách cảm nhận, cách nghĩ sáng tạo, kết hợp với giọng điệu vừa sôi nổi vừa thiết tha tạo nhiều ấn tượng.
Câu 4 (Trang 177 Sách giáo khoa Ngữ Văn 7 Tâp 1)
Ở đoạn văn còn lại, tác giả đặc tả những đặc điểm riêng biệt của trời đất, thiên nhiên, không khí của mùa xuân sau ngày rằm tháng giêng
- Cảnh sắc thiên nhiên:
+ Đào hơi phai nhưng nhụy vẫn còn phong
+ Cỏ: không xanh mướt nhưng nức hương thơm man mác
+ Mưa xuân: thay thế cho mưa phùn
+ Bầu trời: hiện lên những làn sáng hồng hồng
- Không gian sinh hoạt:
+ Bữa cơm: trở về sự với dự giản dị thường ngày, thịt mỡ, dưa hành đã hết
+ Cánh màn điều treo trên bàn thờ treo ở bàn thờ ông bà ông vải đã được hạ xuống
+ Các trò vui ngày Tết: tạm chấm dứt nhường chỗ cho cuộc sống thường nhật
→ Hoạt động của con người dần trở về nhịp sống thường nhật, cảnh vật có chút biến chuyển, đổi thay nhưng vẫn đẹp say mê lòng người bởi sự mới mẻ
Việc tái hiện cảnh sắc, không khí mùa xuân nhằm khẳng định tình yêu, nỗi nhớ nhung luôn thường trực trong lòng tác giả, làm dâng lên nhiều nỗi niềm trong tâm hồn tác giả bằng ngòi bút tinh tế, nhạy cảm
Câu 5 (Trang 178 Sách giáo khoa Ngữ Văn 7 Tập 1)
Nỗi nhớ da diết của người con xứ Bắc xa quê được tác giả đã diễn tả một cách chân thực với cảnh sắc mùa xuân miền Bắc và những ấn tượng chân thật, yên bình, ngọt ngào.
+ Những cảm nhận sâu sắc, tinh tế chỉ có được ở những con người yêu quê hương thiết tha
+ Cảnh mùa xuân trên đất Bắc là sự giao thoa trọn vẹn của trời đất, con người.
Luyện tập
Bài 1 (Trang 178 Sách giáo khoa Ngữ Văn 7 Tập 1)
Đọc diễn cảm lại bài thơ
Bài 2 (Trang 178 Sách giáo khoa Ngữ Văn 7 Tập 1)
Ngày xuân con én đưa thoi
Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi
Cỏ non xanh tận chân trời
Cành lê trắng điểm một vài bông hoa
(Cảnh ngày xuân- Nguyễn Du)
Bài 3 (Trang 178 Sách giáo khoa Ngữ Văn 7 Tập 1)
Mùa xuân luôn là mùa đẹp nhất trong năm, đây cũng là thời điểm được mong chờ nhất sau những ngày làm việc mệt mỏi suốt một năm dài. Mùa xuân, thời tiết băt đầu có sự đổi thay, cái rét không còn căm căm nữa, thay vào đó là những cơn mưa phùn nhỏ xuất hiện giăng mắc trên cành cây, phiến lá. Bầu trời có phần trong sáng hơn chứ không còn một màu xám xịt, u ám như mùa đông. Những đàn chim đi tránh rét từ đâu bay về ríu rít trên những ngọn cây cao. Nhịp sống con người cũng hối hả hơn, vừa để kết thúc một năm đã qua vừa để chuẩn bị đón một năm mới đang cận kề. Những đứa trẻ tíu tít mong chờ cha mẹ sắm sửa quần áo mới… Mùa xuân là sự hòa quyện của tất cả những gì say mê nhất trong mỗi người.