Chuẩn mực sử dụng từ - Sách giáo khoa Ngữ Văn 7
I. Sử dụng từ đồng âm, đúng chính tả
- Hầu hết đều sai phụ âm đầu
- Sửa lại: dùi- vùi; tập tẹ - bập bẹ; khoảng khắc – khoảnh khắc
II. Sử dụng từ đúng nghĩa
- Các từ sử dụng sai: sáng sủa, cao cả, biết
- Sửa lỗi:
+ Đất nước ta ngày càng tươi đẹp.
+ Cha ông ta đã để lại cho chúng ta nhiều câu tục ngữ quý báu để chúng ta vận dụng vào thực tế.
+ Con người phải có lương tâm.
III. Sử dụng từ đúng tính chất ngữ pháp của từ
- Các từ sử dụng sai: hào quang (danh từ, không thể đóng vai trò như một tính từ)
+ Ăn mặc (động từ, không thể sử dụng như danh từ)
+ Thảm hại (tính từ, không thể dùng như danh từ
+ Giả tạo phồn vinh (sai về trật tự kết hợp)
- sửa thành:
+ Nước sơn giúp cho đồ vật thêm hào nhoáng.
+ Cách ăn mặc của chị thật giản dị.
+ Bọn giặc chết thảm hại… bỏ mạng.
+ Đất nước phải giàu mạnh thực sự chứ không phải là sự phồn vinh giả tạo.
IV Sử dụng đúng sắc thái biểu cảm, hợp phong cách
Các từ in đậm sử dụng sai so với sắc thái biểu cảm
- Từ lãnh đạo mang sắc thái sang trọng, tôn trọng
Sửa lại: Quân Thanh do Tôn Sĩ Nghị cầm đầu sang xâm lược nước ta.
- Từ chú hổ: mang ý nghĩa thân thiện, đáng yêu
Sửa: Con hổ dùng những cái vuốt nhọn hoắt cấu vào người, vào mặt Viên. Nhưng Viên vẫn ráng sức quần nhau với con hổ
V. Không lạm dụng từ địa phương, từ Hán Việt
Sử dụng từ địa phương trong ngữ cảnh không phù hợp sẽ gây khó hiểu cho người nghe, người đọc. Trong các tác phẩm văn học để tạo nên sắc thái riêng biệt thì cần phải có chú thích để không gây khó khăn cho người đọc.