Bánh trôi nước - Sách giáo khoa Ngữ Văn 7

Bài thơ bánh trôi nước thuộc thể thơ thất ngôn tứ tuyệt

+ Bốn câu, mỗi câu 7 chữ, ngắt nhịp 4/3

+ Gieo vần: vần được gieo cuối câu 1, câu 2 và câu 4

a, Nghĩa đen: Hồ Xuân Hương miêu tả chiếc bánh trôi nước trong trạng thái được luộc chín:

- Vừa trắng lại vừa tròn

- Bảy nổi ba chìm

- Tùy thuộc vào sự khéo léo của người nặn bánh

- Lòng son: phần nhân đường bên trong chiếc bánh

b, Tác giả diễn tả một cách tài tình phẩm chất và thân phận người phụ nữ trong xã hội xưa

- Từ “thân em” – là cách nói phổ biến trong dân gian- gợi lên hình ảnh thân phận bảy nổi ba chìm của người phụ nữ dưới xã hội phong kiến

- Thái độ ca ngợi, trân trọng vẻ đẹp phẩm chất của người phụ nữ

- Thể hiện tình thương, sự cảm thông, thái độ khẳng định, ca ngợi

⇒ Bánh trôi nước là hình ảnh tượng trưng cho thân phận người phụ nữ dưới xã hội phong kiến dù bị xô đẩy, vùi dập vẫn trắng trong, thủy chung, son sắt

c, Hồ Xuân Hương có những bài thơ tả cảnh, tả vật khác như Cái quạt, Qủa mít, mời trầu

- Đặc điểm chung: Mượn hình ảnh của những sự vật để cất lên tiếng nói thương cảm, bênh vực và nâng đỡ người phụ nữ

- Nghĩa bóng, miêu tả người con gái mới quyết định giá trị của bài thơ.

Những bài bài ca dao bắt đầu với từ “Thân em”

- Thân em như chẽn lúa đòng đòng

Phất phơ dưới ngọn nắng hồng ban mai

- Thân em như hạt mưa rào

Hạt rơi xuống giếng, hạt vào vườn hoa

⇒ Đây đều là những bài ca dao nói về thân phận bếp bênh, vô định của người phụ nữ trong xã hội phong kiến xưa