Tổng kết phần văn học (tiếp theo) - Sách giáo khoa Ngữ Văn 9 Tập 2

Văn học dân gian và văn học viết:

Ảnh hưởng của văn học dân gian với văn học viết

- Tác giả dùng thành ngữ, tục ngữ của văn học dân gian trong lời văn, lời thơ: Bảy nổi ba chìm (Hồ Xuân Hương), bướm lả ong lơi (Truyện Kiều- Nguyễn Du)…

- Sử dụng thể thơ Lục bát của dân tộc

- Sử dụng, mượn cốt truyện dân gian. Ví dụ: Chuyện người con gái Nam Xương…

- Tác giả viết bằng cảm hứng gợi từ văn học dân gian. Ví dụ: Con cò- Chế Lan Viên

Tinh thần yêu nước là một đề tài nổi bật trong ba thời kì văn học: chủ nghĩa yêu nước, tinh thần yêu nước luôn là đối tượng, là nguồn cảm hứng sáng tác của nhiều tác giả

- Trung đại (thế kỉ X- XIX): diễn tả các áng thơ: Sông núi nước Nam, Phò giá về kinh, Bình Ngô đại cáo, Hịch tướng sĩ…

- Đầu thế kỉ XX- Cách mạng tháng Tám 1945: diễn tả thông qua các tác phẩm của Phan Bội Châu, Phan Chu Trinh, Hồ Chí Minh…

- Sau cách mạng tháng Tám, tinh thần yêu nước diễn tả qua các tác phẩm: Làng, Lặng lẽ Sa Pa, Bài thơ về tiểu đội xe không kính, Những ngôi sao xa xôi, Đoàn thuyền đánh cá…

Biểu hiện của tư tưởng nhân đạo:

- Ngợi ca, khẳng định những giá trị tốt đẹp của con người

- Tố cáo, lên án những thế lực đen tối, phản động, giày xéo lên phẩm chất và nhân cách con người

- Tin tưởng vào bản tính tốt đẹp, thiện lương của con người

- Bảo vệ bênh vực quyền sống, quyền hạnh phúc của con người, nhất là phụ nữ và trẻ em