Chương trình địa phương phần tiếng việt - Sách giáo khoa Ngữ Văn 9 Tập 1

a, Môi: chỉ cái muôi, thìa múc canh

Nhút: chỉ món ăn làm từ xơ mít

Bá: người anh/ chị lớn tuổi hơn cha mẹ mình.

b, Đồng nghĩa, khác âm

Phương ngữ Bắc bộ	Phương ngữ Trung	Phương ngữ Nam
Dứa	Thơm	Thơm
Bố	Bọ/ ba	Ba
Mùi tàu	Mùi tàu	Ngò gai
Lạc	Lạc	Đậu phộng

c. Giống âm khác nghĩa với phương ngữ khác hay ngôn ngữ toàn dân.

- Miền Bắc: Hòm làm bằng gỗ hoặc kim loại có đậy nắp.

- Miền Trung và Miền Nam: Hòm là quan tài

- Những từ ngữ địa phương xuất hiện ở địa phương này, nhưng không xuất hiện ở địa phương khác

- Sự xuất hiện từ ngữ địa phương cho thấy Việt Nam là đất nước có sự khác biệt giữa các vùng, miền, tự nhiên về tâm lý, phong tục tập quán

Phương ngữ Bắc bộ dùng phổ biến trong ngôn ngữ toàn dân

Vì vậy từ: ngã, ốm là hai từ thuộc về ngôn ngữ toàn dân

- Từ ngữ địa phương có trong bài Mẹ Suốt: chi, rứa, nờ, tui, cớ răng, ưng, mụ.

Những từ này thuộc phương ngữ Trung, sử dụng chủ yếu ở vùng miền Bắc Trung Bộ

- Việc sử dụng từ ngữ địa phương khắc họa được hình ảnh mẹ Suốt trở nên chân thực, sinh động, đậm chất Trung Bộ