Tóm tắt văn bản tự sự (dựa theo nhân vật chính) (trang 121 sgk Ngữ văn 10 tập 1)

Câu 1:

a. Xác định phần tóm tắt văn bản "Chuyện người con gái Nam Xương". Mục đích tóm tắt ở (1) và (2) có điểm gì khác nhau?

- Bản tóm tắt 1 (truyện thơ Tiễn dặn người yêu) là tóm tắt toàn bộ câu chuyện để người đọc có thể nắm bắt và ghi nhớ được cốt truyện.

- Bản tóm tắt 2 (Chuyện Người con gái Nam Xương) được bắt đầu từ "Chàng Trương đi đánh giặc... đến không kịp nữa" được dùng để làm dẫn chứng để làm sáng rõ ý kiến.

b. Cách tóm tắt ở (1) và (2) khác nhau như thế nào, tại sao?

- Tùy vào mục đích mà có thể tóm tắt lại toàn bộ hay chỉ tóm tắt một đoạn cần thiết. Bản tóm tắt (1) tóm tắt nội dung của toàn bộ truyện, còn bản tóm tắt (2) thì chỉ tóm tắt một đoạn của truyện.

Câu 2: Tóm tắt Truyện An Dương Vương và Mị Châu - Trọng Thuỷ dựa theo nhân vật Trọng Thuỷ:

Ta là Trọng Thủy, là con trai của Triều Đà. Sau khi cha ta mang quân sang đánh Âu Lạc nhưng thất bại, ông trở về bàn với ta về việc xin cưới Mị Châu – con gái diệu của An Dương Vương với mục đích tìm hiểu bảo vật giúp An Dương Vương đánh thắng quân Triệu Đà.

Sau khi kết hôn, ta và Mị Châu chung sống rất hòa thuận. An Dương Vương không hề nghi ngờ về việc ta có mưu đồ. Một ngày kia, trong khi nói chuyện, ta đã thuyết phục được Mị Châu cho xem nỏ thần và rồi nhân lúc nàng sơ ý, ta đã trộm nỏ rồi xin về phương Bắc thăm cha.

Sau khi nhận được nỏ thần từ ta, cha ta đã lập tức điều quân sang đánh Âu Lạc lần nữa. Quân thần Âu Lạc lúc này vì chủ quan nên không đề phòng, vua An Dương Vương vì cậy có nỏ thần nên mặc nhiên ngồi đánh cờ.

Đến khi quân của cha ta tràn vào thành thì An Dương Vương trở tay không kịp. An Dương Vương đưa Mị Châu cùng chạy trốn. Nhớ lời Mị Châu dặn sẽ đem theo chiếc áo lông ngỗng bên mình và rải lông ngỗng trên đường đi, ta đã đuổi theo dấu vết lông ngỗng và tìm thấy cha con họ. Đến sát bờ biển, một con Rùa Vàng nổi lên và chỉ vào Mị Châu nói nàng là giặc, phản bội đất nước nên An Dương Vương đã rút gươm ra chém đầu nàng rồi theo Rùa Vàng xuống biển.

Ta mang xác Mị Châu về chuẩn bị an táng trong thành Cổ Loa. Lúc đó ta mới cảm thấy thực sự đau xót và hối hận về việc làm của mình. Nhớ đến lời Mị Châu nói trước khi chết rằng nếu nàng trong sạch thì xác nàng sẽ hóa thành ngọc thạch, nếu nàng có tội bán nước thì phải hóa cát bụi. Và, ngay khi về tới nơi, xác Mị Châu đã hóa ngọc thạch, máu của nàng chảy xuống biển được loài trai ăn phải thì biến thành ngọc trai. Nhận ra những sai lầm của mình, ta đau khổ và tự sát bên giếng xưa.

Từ đó trở đi, khi người ta lấy ngọc trai ở biển mang rửa dưới nước giếng này thì thấy ngọc càng trong và sáng hơn.

Câu 3: Tóm tắt Truyện Tấm Cám dựa theo nhân vật Tấm

Tôi là Tấm, từ nhỏ tôi đã mồ côi mẹ. Từ khi cha lấy vợ mới, tôi phải sống chung với hai mẹ con dì. Khi cha mất, hai mẹ con họ ngày càng trở nên độc ác, luôn bắt tôi chịu thiệt muôn phần. Đi bắt tôm tép, Cám đã lừa lấy hết giỏ cá của tôi rồi mang về để được dì thưởng cho quần áo mới. Tôi đã khóc rất nhiều, và lần nào cũng được Bụt giúp đỡ. Họ giết cá bống, không cho tôi đi hội, giết tôi để thay thế Cám vào cung với vua. Tôi biến thành chim vàng anh, cây xoan đào, khung cửi để được gần và bảo vệ vua khỏi tay mẹ con họ. Năm lần bảy lượt bị mẹ con Cám hãm hại nhưng tôi đều vượt qua. Cuối cùng, sau khi biến thành quả thị rồi về chung sống với một bà lão hàng nước. Sau khi bà biết tôi biến ra từ quả thị, giúp bà làm việc nhà thì bà nhận tôi làm con gái. Một ngày, khi vua ghé hàng nước của hai mẹ con tôi, chàng đã nhận ra miếng trầu cánh phượng tôi têm. Hai vợ chồng gặp lại nhau và tôi được trở lại cung. Lần này, tôi đã trừng trị mẹ con Cám vì những tội ác họ đã gây ra. Cuối cùng, tôi được sống một cuộc sống hạnh phúc bên nhà vua.