Trang chủ > Lớp 10 > Soạn Văn 10 (ngắn nhất) > Hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ (trang 14 sgk Ngữ văn 10 tập 1)

Hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ (trang 14 sgk Ngữ văn 10 tập 1)

Câu 1: Đọc văn bản và trả lời câu hỏi

a. Hoạt động giao tiếp trong các văn bản trên diễn ra giữa vua Trần Nhân Tông (người lãnh đạo đất nước) và các vị bô lão (đại diện cho dân chúng).

Các nhân vật giao tiếp đứng ở các vị thế khác nhau nên ngôn từ sử dụng trong giao tiếp cũng có sự khác nhau: các vị bô lão dùng từ xưng hô biểu thị thái độ tôn kính như “bệ hạ”, “xin thưa”; nhà vua thì dùng các câu nói tỉnh lược chủ ngữ trong giao tiếp trực diện.

b. Lượt vua Trần hỏi thì các vị bô lão là người lắng nghe, vua Trần là người nói. Khi các vị bô lão trả lời, vua Trần là người đóng vai người nghe, các vị bô lão là vai người nói. Người nói thực hiện hành động là tạo ra lời nói còn người nghe thì thực hiện hành động lắng nghe để tiếp thụ thông tin để phản hồi.

c. Hoạt động giao tiếp trên thực hiện tại điện Diên Hồng, khi nước ta đang bị xâm lược bởi giặc Nguyên – Mông hung hãn. Lúc này, vua tôi nhà Trần cùng nhau bàn bạc cách chống giặc.

d. Hoạt động giao tiếp trên đưa ra tình hình của đất nước và hướng vào việc bàn bạc sách lược đối phó với quân xâm lược.

e. Cuộc giao tiếp có mục đích là bàn bạc để thống nhất sách lược đối phó với quân giặc. Cuộc giao tiếp đem lại kết quả là sự thống nhất về hành động (mọi người đều hô “đánh”) vậy nên cuộc giao tiếp này đã đạt được mục đích.

Câu 2: Anh (chị) vừa học bài Tổng quan văn học Việt Nam. Hãy trả lời các câu hỏi dưới đây

a. Nhân vật giao tiếp trong hoạt động giao tiếp này chính là người viết cuốn Sách giáo khoa và học sinh lớp 10 (người đọc). Người viết là những người đã lớn tuổi, có nhiều kinh nghiệm sống, có trình độ hiểu biết cao và sâu rộng (đặc biệt là về văn học), hầu hết là họ đã có rất nhiều năm giảng dạy và nghiên cứu văn học. Còn người đọc là những bạn học sinh lớp 10, trẻ tuổi hơn, có trình độ hiểu biết và vốn sống chưa cao.

b. Hoạt động giao tiếp này thường được tiến hành trong môi trường sư phạm nên thường có tính có kế hoạch và quy thức cao.

c. Nội dung của giao tiếp thuộc lĩnh vực văn học. Đề tài là những nét "Tổng quan văn học Việt Nam".

- Nội dung giao tiếp trên gồm có các vấn đề cơ bản là:

+ Những bộ phận hợp thành nền văn học Việt Nam

+ Quá trình phát triển của nền văn học Việt Nam

+ Con người Việt Nam trong văn học.

d. Sự giao tiếp (thông qua văn bản) có mục đích:

- Xét trên phương diện của người viết: Cung cấp những kiến thức văn học Việt Nam một cách tổng quan cho đối tượng là học sinh.

- Trên phương diện người đọc: Lĩnh hội và tiếp thu được vốn kiến thức ban đầu về nền văn học Việt Nam trong tiến trình lịch sử, từ đó có thể rèn luyện và nâng cao những kĩ năng và nhận thức cũng như đánh giá hiện tượng văn học, đồng thời học được cách để xây dựng và tạo lập một văn bản.

e. Phương tiện và cách thức giao tiếp: Sử dụng nhiều thuật ngữ văn học, nhiều câu có đặc điểm của văn bản khoa học (cấu tạo bằng nhiều thành phần, nhiều vế nhưng rõ ràng và chặt chẽ), kết cấu của văn bản mạch lạc, hệ thống luận điểm lớn và nhỏ được đánh dấu bằng chữ cái, chữ số và có sự liên kết với nhau.