Trang chủ > Lớp 10 > Soạn Văn 10 (ngắn nhất) > Tam đại con gà (trang 79 sgk Ngữ văn 10 tập 1)

Tam đại con gà (trang 79 sgk Ngữ văn 10 tập 1)

Câu 1: Mâu thuẫn trái với tự nhiên ở nhân vật “thầy” (anh học trò dốt nát làm thầy dạy trẻ)

- “Thầy” liên tiếp bị đặt vào những tình huống khó xử:

+ Là một anh học trò học hành dốt nát nhưng lại làm thầy đồ đi dạy chữ nhưng lại “thấy mặt chữ có nhiều nét rắc rối, không biết là chữ gì”. Học trò hỏi gấp thì thầy đáp liều

+ Chủ nhà phát hiện là thầy dạy sai thì thày ra sức bao biện để giấu dốt

- Cách xử lý tình huống của “thầy”

+ Tình huống thứ nhất: “thầy” chọn cách “nói liều”, sợ sai nên bảo học trò đọc nhỏ và sau đó thay vì hỏi người biết chữ “thầy” lại khấn thổ công

+ Tình huống thứ 2: khi chủ nhà phát hiện thầy dạy sai, “thầy” vẫn tìm lý do để bao biện, “lí sự cùn”, giấu dốt, không chịu thừa nhận mình sai.

- Dù cho cái dốt bị đặt vào những tình huống khó xử thì thầy vẫn cố gắng hết sức để che giấu để rồi càng che giấu thì lại càng lộ rõ bản chất dốt nát. ở đây ta có thể thấy được sự phi lí trong cả hành động và lời nói của “thầy”. Đây là một thủ pháp nghệ thuật được vận dụng hợp lý.

Câu 2: Ý nghĩa phê phán của truyện:

Câu chuyện không chỉ mỉa mai anh học trò dốt nát mà còn phê phán tật xấu giấu dốt, không chịu học hỏi của một bộ phận người dân. Câu chuyện còn khuyên nhủ mọi người đặc biệt là những người đang đi học: không nên giấu dốt, hãy thừa nhận cái sai của bản thân và mạnh dạn học hỏi từ những người xung quanh.

Truyện chỉ dừng lại ở mức phê phán nhưng cũng tạo ra tiếng cười mang tính chất sảng khoái, không mang tính chất đả kích gay gắt.

Luyện tập

Thủ pháp gây cười thông qua câu chuyện chính là thủ pháp tăng tiến trong cả miêu tả và lời nói của nhân vật.

- Những hành động của thầy đồ:

+ Tỏ ra thận trọng khi bảo học trò nói nhỏ, rồi cúng tổ công xin đài âm dương.

+ Tỏ ra đắc trí khi ngồi bệ vệ trên đường rồi bảo học trò đọc to.

+ Những lời nói của thầy có chứa sự phi lí “dủ dỉ là con dù dì”, “dủ dỉ là chị con công, con công là ông con gà” => dạy đến tận tam đại con gà.