Luyện tập viết đoạn văn nghị luận (trang 140 sgk Ngữ văn 10 tập 2)

Đề bài: “Sách mở rộng trước mắt ta những chân trời mới. ” (Go-rơ-ki)

Dựa vào dàn ý trong SGK – trang 140, ta viết các đoạn văn ngắn để triển khai các ý trong phần Thân bài như sau:

Phần 1: Sách là sản phẩm tinh thần kì diệu của con người.

a. khi chưa có chữ viết, con người đã có nhiều sáng tác nghệ thuật thông qua truyền miệng, nhưng nền văn minh nhân loại chỉ thực sự bùng nổ từ khi con người bắt đầu có chữ viết, nhất là từ khi sách ra đời và ghi chép, lưu giữ tất cả những giá trị văn minh. Sách là cái thẩn bí trong những điều thần kì mà nhân loại đã sáng tạo nên. Sách là thứ cần thiết để lưu giữ và truyền lại cho thế hệ sau, những hiểu biết của thế hệ đi trước về thế giới xung quanh, những tìm tòi và khám phá về con người, về vũ trụ, cả cả những ý nghĩ, những quan niệm, những mơ ước về cuộc sống cần trao gửi đến thế hệ sau.

b. Sách, đó là kho tàng khổng lồ chứa đựng những vốn hiểu biết của con người đã được khám phá, thử thách, chọn lọc, tổng hợp. Sách là nơi kết tinh các tư tưởng tiến bộ nhất của các thời đại, những hoài bão mạnh mẽ nhất và những tình cảm tha thiết nhất của con người. Chỉ có những điều mà con người cảm thấy bức xúc và cần nói, cần truyền lại, mới được lưu giữ vào sách. Sách chính là thành quả của lao động trí tuệ.

c. Tác động của sách không hề bị giới hạn bởi không gian và thời gian. Con người ngày nay vẫn chưa bao giờ không cảm thấy hứng thú tìm lại những trang sách đã có từ hàng nghìn năm, từ các hình vẽ đầy bí ẩn trên những phiến đất sét, những chữ cái đã được viết từ lâu đã trở nên lạ lùng trên các tấm da cừu, những con chữ tượng hình được viết trên các thẻ tre... Cho tới ngày hôm nay, những cuốn sách được in ấn hàng loạt bằng máy in điện tử vô cùng hiện đại. Một người sống ở một nơi hẻo lánh ở châu Á cũng có thể đọc được cuốn sách của một tác giả từ một đất nước xa xôi ở châu Mĩ viết. Thật sự nói không ngoa rằng: có sách, những thế kỉ và nhưgx dân tộc xích lại gần nhau hơn.

Phần 2: Sách mở rộng những chân trời mới.

a. Mỗi con người đều sinh sống trong một phạm vi không gian nhất định, thời gian đời người là có giới hạn, nhưng khát vọng về kiến thức, hiểu biết của con người lại vô cùng vô tận. Ngay từ khi còn là một đứa bé, con người đã được đến trường để học chữ, từ đó có khả năng tiếp cận với một nguồn tri thức khổng lồ là sách. Những cuốn sách về lĩnh vuecj khoa học tự nhiên giúp trí óc con người khám phá vũ trụ với các bản chất, quy luật sự vật, hiện tượng tự nhiên xung quanh mình. Những cuốn sách khoa học xã hội lại mang lại những hiểu biết về đời sống cộng đồng trên những đất nước khác nhau với các đặc điểm về kinh tế, văn hóa, lịch sử…

b. Sách mang đến cho chúng ta rất nhiều kiến thức về cuộc sống con người qua những thời kì khác nhau. Ta biết được chiến tranh thế giới vô vùng tàn khốc, biết được sự nghèo đói và sự hủy diệt của các cuộc chiến tranh thông qua những trang sách về lịch sử. Ta cũng hiểu được xã hội nguyên thủy săn bắt, hái lượm, ăn lông ở lỗ như thế nào thông qua đọc sách. Thực vậy, sách đã tái hiện lại hiện thực khách quan thông qua thế giới hình tượng. Hơn nữa, thông qua đọc sách, tâm tư và tình cảm, đời sống văn hóa của con người cũng được thể hiện trong sách. Các bộ sử thi, giai thoại cho chúng ta biết được đời sống tín ngưỡng, con người của thời đại đó. Nào là các tác phẩm Truyện Kiều, Chinh phụ ngâm đã làm ta thấu hiểu được thân phận của những người con gái sống dưới chế độ xã hội phong kiến bất công, tàn nhẫn ra sao…

c. Sách giúp con người tự khám phá dân tộc mình. Thông qua lời kể của những nhà sử gia, các tác phẩm văn học mà người Việt Nam ta biết được đất nước mình đã từng gian nan như thế nào để đánh đuổi giặc ngoại xâm, để giữ nước và bước qua thời gian lịch sử dài đằng đẳng. Cũng nhờ có sách, con người mới có thể tự khám phá bản thân mình, chắp cánh cho những ước mơ, nuôi dưỡng khát vọng. Tự soi mình vào kho tàng tri thức của nhân loại, con người mới có thể nhận ra hiểu biết của mình là thật nhỏ bé giữa đại dương tri thức bao la rộng lớn. Từ đó mà thấy được những mặt tốt – xấu của bản thân mình, các cuốn sách cũng như Hạt giống tâm hồn, Tôi tài giỏi bạn cũng thế… phần nào khích lệ, động viên rất nhiều người dũng cảm dám theo đuổi mơ ước riêng của mình.

Phần 3: Cần có thái độ đúng với sách.

Đọc sách mang lại rất nhiều lợi ích. Nhưng không hẳn là ai cũng biết đọc sách một cách đúng cách. Sách có nhiều loại, có sách tốt và cũng có sách xấu, có những sách phù hợp và sách không phù hợp. Vì vậy, khi đọc sách trước tiên cần phải biết chọn loại sách phù hợp mà đọc. Biết học hỏi và học tập theo những điều tốt đẹp trong sách. Đồng thời, đối với học sinh, chỉ học trong sách vở là chưa đủ, kiến thức cần phải được tiếp thu cả trong thực tế.