Đọc thêm: Tào Thào uống rượu luận anh hùng (trích hồi 21 - Tam quốc diễn nghĩa) (trang 83 sgk Ngữ văn 10 tập 2)
Bố cục:
Phần 1 - (từ đầu đến "tiểu đình uống rượu"): Việc Lưu Bị lấy việc làm vườn để qua mắt Tào Tháo và giới thiệu hoàn cảnh của tiệc rượu.
Phần 2 - (phần còn lại): Cuộc luận bàn về anh hùng của Lưu Bị và Tào Tháo trong tiệc rượu
Câu 1: Tính cách và tâm trạng Lưu Bị khi phải ở nhờ Tào Tháo:
- Hành xử rất cẩn trọng, sợ Tào Tháo sẽ tìm cách để cản trở hoặc hãm hại.
- Khôn ngoan, trầm tĩnh, khéo che đậy tâm trạng, tình cảm thật của bản thân trước kẻ thù.
Câu 2: Tính cách nhân vật Tào Tháo:
- Tham vọng, có tư tưởng và tham vọng làm bá chủ thiên hạ: có mưu cao, có tài, chí lớn.
- Bản tính gian hùng: có tài thao lược nhưng là người mưu mô xảo quyệt, dùng mọi thủ đoạn để đạt được mục đích, kiêu ngạo, đa nghi nên chủ quan bị Lưu Bị qua mặt.
Câu 3: Điểm khác giữa tính cách Tào Tháo và Lưu Bị:
Tào Tháo (gian hùng) | Lưu Bị (anh hùng) |
- Đang có quyền có thế, có quân, lợi dụng vua Hán để khống chế các chư hầu. - Bản lĩnh, tự tin, thông minh, hiểu biết - Chủ quan, đắc chí, xem thường người khác nên bị Lưu Bị qua mặt nhẹ nhàng. |
- Đang bại trận, mất đất, mất quân, phải sống nhờ nơi kẻ thù hiểm ác. - Lo lắng, sợ hãi, cố che giấu suy nghĩ, tình cảm. - Khôn ngoan, linh hoạt che giấu được hành động của mình. |
Câu 4:
Cách kể chuyện hấp dẫn vì tình huống truyện tự nhiên, gay cấn, kết thúc đơn giản, ngắn gọn và ý nghĩa. Thái độ của tác giả trong việc khen chê khá rõ ràng, hai phía điển hình và mẫu mực.
Bài trước: Hồi trống Cổ Thành (trích hồi 28 - Tam quốc diễn nghĩa) (trang 79 sgk Ngữ văn 10 tập 2)