Trang chủ > Lớp 10 > Soạn Văn 10 (ngắn nhất) > Đại cáo bình Ngô - Phần 1: Tác giả Nguyễn Trãi (trang 13 sgk Ngữ văn 10 tập 2)

Đại cáo bình Ngô - Phần 1: Tác giả Nguyễn Trãi (trang 13 sgk Ngữ văn 10 tập 2)

Câu 1: Nguyễn Trãi là một nhân vật lịch sử vĩ đại vì nhiều đóng góp to lớn của ông trên các bình diện khác nhau:

- Dân tộc và tư tưởng: Là vị quân sư số một của chủ tướng Lê Lợi trong cuộc khởi nghĩa Lam Sơn, là một thiên tài về chính trị, quân sự, ngoại giao… đưa cuộc khởi nghĩa đến chiến thắng vang dội. Ông là người đi đầu trong công cuộc kiến thiết đất nước với tư tưởng nhân nghĩa dẹp cường bạo.

- Văn chương: Nguyễn Trãi là một hình tượng văn học kết tinh giữa truyền thống văn hóa Lí và Trần, tiên phong cho giai đoạn phát triển mới. Một nhà thơ lớn, nhà văn kiệt xuất và là danh nhân văn hóa thế giới, có nhiều đóng góp to lớn cho nền văn hóa, văn học.

Câu 2:

- Một số tác phẩm của Nguyễn Trãi: Đại cáo bình Ngô, Cảnh ngày hè, Cây chuối, Dục Thúy Sơn, Tùng, Côn Sơn ca, Bạch Đằng hải khẩu,Thư lại dụ Vương Thông, ... .

+ Côn Sơn ca: là một khúc ca về bức tranh thiên nhiên tuyệt mĩ, cảnh trí Côn Sơn với nhà thơ như là một người bạn tâm giao. Âm điệu thảnh thơi, khỏe khoắn, song cơ bản, âm hưởng chủ đạo vẫn là tiếng than thở dài bi thiết về kiếp nhân sinh.

+ Cây chuối: bộc lộ cốt cách đa tình của nhà thơ. Nó là một loại tình yêu nhưng tình yêu đó chẳng qua chỉ là một chút hương lòng, hương xuân thầm kín mà thôi.

+ Cảnh ngày hè: Tình yêu đất nước, yêu thiên nhiên và lòng thương dân.

+...

Câu 3: Vẻ đẹp tâm hồn của Nguyễn Trãi:

- Hai câu cuối bài "Cảnh ngày hè":

Dễ có Ngu cầm đàn một tiếng

Dân giàu đủ khắp đòi phương

- Tuy tác giả đón nhận cảnh mùa hè với tư thế ung dung trong một ngày nhàn rỗi nhưng ông vẫn luôn lo lắng, suy nghĩ cho nước, cho dân. Cảm nhận cảnh ngày hè nhưng nhà thơ vẫn quan tâm tới cuộc sống của nhân dân. Thế nên ông vẫn tĩnh lại lắng tai nghe âm thanh lao xao, tấp nập của làng chài. Chính vì thế, ông ước mong gì mình có một cây đàn của vua Ngu Thuấn. Với cây đàn đó, ông có thể mang đến cho đất nước và nhân dân cuộc sống ấm no, hạnh phúc. Ấy là một giấc mơ, và cả một học thuyết nhân sinh đã được ấp ủ bật ra thành lời.

- 2 câu thơ đầu bài Côn Sơn ca:

Côn Sơn suối chảy rì rầm

Ta nghe như tiếng đàn cầm bên tai.

- Khung cảnh thiên nhiên được mở ra hết sức nhẹ nhàng, nên thơ tạo cho ta cảm thấy sự tĩnh tại trong mỗi câu từng chữ. Nơi Côn Sơn yên tĩnh, vắng vẻ để cho tiếng suối chảy róc rách cũng trở nên êm dịu, vang vọng đi vào lời thơ trong trẻo như tiếng đàn cầm. Tâm hồn thi nhân vô cùng tinh tế, để tiếng suối róc rách kia khẽ khàng chạm vào sợi dây rung cảm. Nguyễn Trãi có lẽ không chỉ có tình yêu mến thiên nhiên mà còn xem thiên nhiên như một người bạn tâm tình và có mong muốn hòa mình vào thiên nhiên để cảm nhận từng hơi thở của âm thanh, của cành cây hoa lá.

Câu 4:

- Nội dung thơ văn: Hội tụ 2 nguồn cảm hứng lớn yêu nước – nhân đạo.

- Nghệ thuật văn chương: sáng tác chữ Nôm dân tộc, thể loại văn chính luận.