Trang chủ > Lớp 10 > Soạn văn 10 (siêu ngắn) > Soạn bài: Tóm tắt văn bản tự sự (trang 121 sgk Ngữ văn 10 tập 1)

Soạn bài: Tóm tắt văn bản tự sự (trang 121 sgk Ngữ văn 10 tập 1)

- Tóm tắt văn bản tự sự theo nhân vật chính là: kể hoặc viết lại một cách ngắn gọn và đấy đủ các sự việc cơ bản trong văn bản tự sự theo lời của nhân vật chính.

II. Cách tóm tắt văn bản dựa theo nhân vật chính

a. Nhân vật chính của truyện "An Dương Vương và Mị Châu - Trọng Thủy" là: An Dương Vương, Trọng Thủy và Mị Châu.

b. Tóm tắt truyện dựa theo nhân vật An Dương Vương:

An Dương Vương là vua của nước Âu Lạc, nhiều lần khởi công xây thành nhưng đều thất bại. Nhờ rùa vàng giúp đỡ nên vua đã xây được thành kiên cố và chế nỏ giữ nước. Triệu Đà nhiều lần đem quân sang tấn công nhưng thất bại, đã nghĩ ra mưu kế: cầu hôn Mị Châu - con gái An Dương Vương cho con trai của mình là Trọng Thủy. Trọng Thủy xin ở rể để tìm ra bí mật nỏ thần. Triệu Đà có được nỏ thần liên cất binh sang xâm lược, cậy có nỏ thần nên An Dương Vương chủ quan khinh địch, cuối cùng bị mất nước. Đến đường cùng, nhà vua đưa Mị Châu chạy về phía biển đông, cầu cứu Rùa Vàng. An Dương Vương rút gươm ra chém chết Mị Châu, leo lên lưng Rùa vàng rẽ nước xuống biển.

c. Tóm tắt truyện dựa theo nhân vật Mị Châu:

Mị Châu là con gái của Vua An Dương Vương nước Âu Lạc, . Nhân việc Triệu Đà bại trận xin cầu hoà và xin được cưới Mị Châu cho con trai Trọng Thủy. Mị Châu được vua cha thuận ý gả cho Trọng Thuỷ. Trọng Thủy ở rể với mục đích tìm ra bí mật giúp vua An Dương Vương thắng trận. Mị Châu vì hết mực yêu chồng nên đã vô ý tiết lộ bí mật về nỏ thần với chồng. Sau khi tránh cắp nỏ thần, Trọng Thuỷ xin về quê nhà thăm cha. Trọng Thuỷ cùng cha đem quân đội sang chiếm đánh Âu Lạc. Loa Thành đại bại, Mị Châu theo vua cha cưới ngựa chạy xuống phương Nam. Vừa đi nàng vừa rắc lông ngỗng để làm dấu cho Trọng Thuỷ. Chạy ra đến bờ biển vua cha biết được Mị Châu là người tiết lộ bị mật nỏ thần nên nổi giận tuốt gươm ra chém. Mị Châu chết, máu nàng chảy xuống biển. Loài trai sò ăn phải máu của Mị Châu đều biến thành hạt châu. Xác của nàng được Trọng Thuỷ đem về mai táng tại Loa Thành, Trọng Thuỷ vì thương tiếc Mị Châu đã lao đầu xuống giếng mà chết. Người đời sau mò được ngọc ở biển Đông mang về giếng ở Loa Thành mà rửa thì ngọc càng thêm sáng.

d. Cách tóm tắt văn bản dựa theo nhân vật chính:

Bước 1: Đọc thật kĩ văn bản, xác định nhân vật chính và những diễn biến của sự việc đó.

Bước 2: Chọn những sự việc cơ bản xảy ra với nhân vật chính và diễn biến của sự việc đó.

Bước 3: Tóm tắt lời nói, tâm trạng, hành động của nhân vật theo diễn biến của sự việc.

III. Luyện tập

Câu 1:

a/

- Bản tóm tắt 1: tóm tắt toàn bộ câu chuyện

+ Mục đích làm sáng tỏ cốt truyện. Dựa theo những sự kiện cơ bản đã xảy ra với nhân vật chính và diễn biến của sự việc đó.

- Bản tóm tắt 2: bắt đầu từ chàng “Trương đi đánh giặc” đến “thì không kịp nữa”. Đoạn tóm tắt này được sử dụng để làm dẫn chứng để làm sáng tỏ 1 ý kiến.

+ Ghi chép tài liệu với mục đích minh họa một ý kiến.

+ Dựa theo diễn biến của cốt truyện có thể dẫn nguyên văn câu nói của đứa bé.

b/ Bản tóm tắt 1: tóm tắt đầy đủ cả câu chuyện.

Bản tóm tắt 2: chỉ lựa chọn một số sự việc, chi tiết tiêu biểu để phục vụ cho việc làm sáng tỏ một ý kiến.

Câu 2:

Sau lần đem quân xâm lược Âu Lạc nhưng đều thất bại, Triệu Đà đã lập mưu muốn kết duyên với Âu Lạc. Triệu Đà hỏi cưới Mị Châu cho con trai Trọn Thủy. An Dương Vương đồng ý lời cầu hôn của Triệu Đà. Trọng Thủy xin ở rể và dụ dỗ Mị Châu để nàng tiết lộ bí mật về nỏ thần. Trọng Thủy đánh cắp được nỏ thần, xin vua An Dương Vương được về nước thăm cha và hứa hẹn sẽ đi tìm Mị Châu. Triệu Đà có nỏ thần nên đem quân sang xâm lược Âu Lạc, An Dương Vương vì chủ quan khinh địch nên mất thành. Trọng Thủy lần theo dấu lông ngỗng để tìm Mị Châu. Đến bờ biển thì thấy xác của Mị Châu nên chỉ biết khóc thương và mang xác về Loa Thành an táng. Vì quá thương nhớ vợ, Trọng Thủy gieo mình xuống giếng chết. Người đời sau mò được ngọc trai ở biển Đông thì đem rửa bằng nước giếng Loa Thành thì thấy ngọc sáng hơn.

Câu 3:

Tấm mồ côi cha từ bé, nàng sống với mẹ ghẻ và em Cám. Mẹ con Cám thường xuyên bắt Tấm phải làm nhiều công việc vất vả. Một lần hai chị em đi bắt cá, Cám trút hết giỏ tôm cá của Tấm, trong giỏ chỉ còn sót mỗi con cá Bống, Tấm mang về thả xuống giếng nuôi. Mẹ con Cám nhân lúc Tấm ra ngoài thì bắt thịt cá Bống. Nhà vua mở hội, mẹ con Cám không cho Tấm đi hội mà bắt nàng ở nhà nhặt thóc gạo trộn lẫn, được Bụt giúp đỡ nên Tấm được đi chơi hội, trên đường đi Tấm vô ý đánh rơi hài. Nhà vua nhặt được và ra lệnh tìm người con gái đi vừa chiếc hài sẽ lấy làm vợ. Tấm đi vừa hài nên trở thành hoàng hậu. Mẹ con Cám vì ghen tị nên lập mưu giết Tấm, Tấm biến thành chim Vàng Anh, cây xoan đào, khung cửi, quả thị. Cuối cùng Tấm gặp lại nhà vua và sống một cuộc sống hạnh phúc đến suốt đời.