Soạn bài: Lập dàn ý bài văn thuyết minh (trang 169 sgk Ngữ văn 10 tập 1)
Câu 1:
Bố cục bài văn thuyết minh gồm có 3 phần:
- Mở bài: giới thiệu đối tượng được thuyết minh
- Thân bài: Đặc điểm của đối tượng được thuyết minh
- Kết bài: Cảm nghĩ về đối tượng được thuyết minh.
Câu 2:
Bố cục ba phần có phù hợp với đặc điểm của loại văn bản thuyết minh, bởi vì văn thuyết minh chủ yếu là để cung cấp thông tin về sự vật,sự việc cho người đọc.
Câu 3:
So sánh phần mở bài và kết bài của bài văn thuyết minh và tự sự
- Mở bài
+ Điểm giống nhau: đều có chức năng giới thiệu về đối tượng
+ Điểm khác nhau:
• Mở bài trong kiểu văn bản thuyết minh: giới thiệu đối tượng và mục đích là thuyết minh
• Mở bài trong văn bản tự sự là giới thiệu địa điểm, thời gian xảy ra câu chuyện, nhân vật chính…
- Kết bài
+ Điểm giống nhau: phần cuối của nội dung chính
+ Điểm khác nhau:
• Văn bản tự sự: là cảm xúc và suy nghĩ khi kết thúc câu chuyện.
• Văn bản thuyết minh: chừng nào người đọc cảm thấy đã tiếp nhận hết được những thông tin cần thiết của đối tượng.
Câu 4:
Các trình tự sắp xếp ý (cho phần thân bài):
- Trình tự thời gian
- Trình tự không gian
- Trình tự nhận thức của con người
- Trình tự chứng minh – phản bác.
II. Lập dàn ý bài văn thuyết minh
III. Luyện tập
Câu 1: Giới thiệu về một tác giả văn học
a. Mở bài: Giới thiệu chung về tác giả
b. Thân bài
- Cuộc đời và sự nghiệp sáng tác.
+ Hoàn cảnh sinh ra, truyền thống gia đình và học vấn.
+ Các giai đoạn sáng tác và những tác phẩm nổi bật.
+ Phong cách nghệ thuật.
+ Các mảng đề tài.
+ Nội dung sáng tác.
C. Kết bài: Đánh giá vị thế của tác giả đó trong tiến trình lịch sử phát triển của văn học dân tộc và thế giới.
Câu 2:Giới thiệu về một tấm gương học sinh chăm ngoan
a. Mở bài: Dẫn dắt để giới thiệu ra một bạn học tập tốt (anh chị em, bạn bè, nhân vật lịch sử…)
b. Thân bài
- Hoàn cảnh xuất thân
- Quá trình học tập
+ Phương pháp học tập của bạn đó có gì đáng học hỏi?
+ Hiệu quả của phương pháp học tập của bạn đó?
- Em và các bạn học tập được điều gì ở bạn đó?
c. Kết bài:
- Khẳng định bạn học sinh đó là một tấm gương học tập tốt
- Rút ra bài học cho chính bản thân và mọi người.
Câu 3: Giới thiệu về một phong trào của lớp (hoặc của trường) mình
a. Mở bài: Giới thiệu khái quát về phong trào.
b. Thân bài
- Lý do phát động phong trào đó.
- Phong trào đó đã được khai triển như thế nào?
+ Nội dung của phong trào.
+ Những thành phần tham gia phong trào này.
- Phong trào đã đạt được kết quả ra sao?
c. Kết bài: Ý nghĩa của phong trào đó đối với từng cá nhân tham gia.
Câu 4: Trình bày một quy trình sản xuất (hoặc các bước để đạt được kết quả học tập tốt)
a. Mở bài: Giới thiệu chung về một quy trình sản xuất (hoặc những bước của một quá trình học tập)
b. Thân bài
- Các nét cơ bản về quy trình sản xuất và học tập: sản xuất (học tập) cái gì? Tại sao chúng ta phải sản xuất/học tập các sản phẩm/môn học đó?
- Mô tả quá trình sản xuất (hoặc những bước của một quá trình học tập: bắt đầu như thế nào, diễn biến các khâu, các bước, giai đoạn?
- Sản phẩm của quy trình sản xuất (hay từng bước của một quá trình học tập) là gì? Giá trị ra sao?
c. Kết bài: Nhận xét về quy trình sản xuất (hay những bước của một quá trình học tập) và rút ra bài học, ý nghĩa gì cho bản thân?
Bài trước: Soạn bài: Các hình thức kết cấu của văn bản thuyết minh (trang 168 sgk Ngữ van 10 tập 1) Bài tiếp: Soạn bài: Phú sông Bạch Đằng (Trương Hán Siêu) (trang 7 sgk Ngữ văn 10 tập 2)