Trang chủ > Lớp 10 > Soạn văn 10 (siêu ngắn) > Soạn bài: Cảnh ngày hè (Nguyễn Trãi) (trang 118 sgk Ngữ văn 10 tập 1)

Soạn bài: Cảnh ngày hè (Nguyễn Trãi) (trang 118 sgk Ngữ văn 10 tập 1)

Câu 1:

Miêu tả cảnh ngày hè, tác giả đã dùng các tính từ, từ láy, động từ giàu hình tượng và gợi cảm giác.

- Ở câu 2,3,4,5,6 là những từ: giương, phun, đùn đùn, đỏ, lao xao, tiễn, dắng dỏi

+ Đùn đùn: sắc xanh thẫm của những tán hòe lớp lớp, liên tiếp tuôn ra.

+ Giương: rộng ra

+ Phun: gợi sự bắt mắt, nổi bật của màu đỏ hoa lựu

+ Tiễn (ngát, nức): gợi tả sức lan tỏa rộng khắp của hương sen.

+ Âm thanh: dắng dỏi, chợ cá, lao xao, cầm ve: âm thanh râm ran, rộn ràng.

=> Sự vật vốn tĩnh trở nên động.

=> Tái hiện bức tranh với màu sắc tươi sáng, rực rỡ. Bức tranh mùa hè hiện lên một cách rực rỡ, đầy màu sắc, âm thanh tươi vui, đầy sức sống.

Câu 2:

Cảnh ngày hè hiện ra thật sinh động, đầy sức sống với các chi tiết cụ thể:

- Tán hòe xanh thẫm che rợp.

- Thạch lựu bên hiên nhà còn phun màu đỏ.

- Sen hồng trong ao ngát mùi hương.

- Tiếng lao xao vọng lại từ làng chài.

- Tiếng ve như tiếng đàn vang dội lên.

=> Màu sắc và âm thanh, con người và cảnh vật như có sự kết hợp hài hòa trong sự vận động của quy luật sinh sôi.

Câu 3:

- Nhà thơ đã sử dụng các giác quan để cảm nhận:

+ Xúc giác: hóng mát.

+ Thị giác: màu xanh của cây hòe, màu đỏ của lựu, màu hồng của sen.

+ Khứu giác: hương của hoa sen.

+ Thính giác: tiếng lao xao của chợ cá, tiếng ve.

- Tấm lòng của tác giả:

+ Tha thiết yêu thiên nhiên, đất nước.

+ Tìm thấy trong tình yêu thiên nhiên có nguồn cội của tình yêu cuộc sống, cuộc đời, yêu nhân dân.

Câu 4:

- Tấm lòng của Nguyễn Trãi: Ước mong nhân dân tất cả các nơi được sống cuộc sống yên bình, ấm no, hạnh phúc => Tư tưởng nhân nghĩa.

- Âm điệu câu thơ lục ngôn: Số chữ: 6 chữ => phá cách.

+ Âm điệu: ngắn gọn, đột ngột, súc tích => sự dồn nén cảm xúc của bài thơ.

+ Điểm kết tụ: người dân.

=> Dòng thơ cuối có giọng điệu tha thiết, sâu lắng thể hiện tấm lòng yêu nước và thương dân cùng với ước mong và hoài bão cao đẹp của nhà thơ.

Câu 5:

Cảm hứng chủ đạo của bài thơ là:

Bài thơ thể hiện vẻ đẹp tâm hồn yêu thiên nhiên đồng thời thể hiện ước vọng về một cuộc sống thái bình, ấm no và hạnh phúc cho nhân dân.

=> Thể hiện Nguyễn Trãi là một người có tâm hồn chan chứa tình yêu đời, yêu nước, yêu dân.

II. Luyện tập

Câu 1:

Vẻ đẹp của thiên nhiên và tâm hồn Nguyễn Trãi

Gợi ý:

- Vẻ đẹp thiên nhiên:

+ Hình ảnh: Hoè lục (đùn đùn, rợp giương), thạch lựu – phun thức đỏ, hồng liên – tịnh mùi hương.

+ Âm thanh: Lao xao, cầm ve

=> Bức tranh mùa hè với nhiều màu sắc rực rỡ, âm thanh tươi vui và tràn đầy sức sống.

- Tâm hồn Nguyễn Trãi:

+ Yêu thiên nhiên và yêu đời.

+ Nỗi niềm thầm kín, tấm lòng yêu thương nhân dân, đất nước cao cả và sâu sắc.

=> Tư tưởng nhân nghĩa

=> Lí tưởng cao đẹp và tiến bộ