Soạn bài: Chuyện chức phán sự đền Tản Viên (Nguyễn Dữ) (trang 60 sgk Ngữ văn 10 tập 2)
Câu 1:
Việc làm của Ngô Tử Văn có nhiều ý nghĩa khác nhau:
- Thể hiện sự chính trực, khẳng khái và dũng cảm muốn trừ hại cho nhân dân.
- Thể hiện tinh thần dân tộc mạnh mẽ thông qua việc dũng cảm diệt trừ hồn tên giặc xâm lược hung bạo, bảo vệ Thổ thần của người Việt, người từng có công trợ giúp Lí Nam Đế chống giặc ngoại xâm.
- Câu (a) chỉ đúng một phần bởi vì Ngô Tử Văn chỉ đả phá sự ngu tín của người dân khi họ hoàn tin vào cả thần ác, thần bất chính chứ không đả phá phong tục tập quán thờ thần linh nói chung.
- Câu (c) sai hoàn toàn vì Ngô Tử Văn không đốt đền một cách không có căn cứ.
⇒ Đáp án xác đáng nhất chính là sự kết hợp của cả 2 phương án (b) và (d).
Câu 2:
Ý nghĩa chi tiết Diêm Vương xử kiện ở dưới âm phủ được diễn đạt qua tất cả 4 ý: (a), (b), (c), (d).
Câu 3:
Chi tiết Ngô Tử Văn được phong làm phán sự đền Tản Viên có ý nghĩa sau:
- Là thưởng công trạng xứng đáng, có ý nghĩa đề cao việc chính nghĩa diệt trừ cái ác để người sau noi theo.
- Khích lệ mọi hãy người dũng cảm đấu tranh chống lại cái ác, bảo vệ công lí và công bằng xã hội.
Câu 4:
Nghệ thuật kể chuyện hấp dẫn và đặc sắc của Nguyễn Dữ:
- Sự kết hợp thành công bút pháp kì ảo và bút pháp hiện thực.
- Kết cấu truyện giàu kịch tính với các chi tiết lôi cuốn:
+ Câu chuyện được mở đầu dựa trên các chi tiết Tử Văn châm lửa đốt đền. Chi tiết này đã thu hút sự chú ý của người đọc và dự báo các diễn biến sau của câu chuyện. ⇒ Cách mở đầu hấp dẫn và gây sự tò mò.
+ Câu chuyện thắt nút và đã được nối tiếp sau đó là các xung đột cứ dần căng thẳng và sau đó được đẩy lên cao trào.
+ Câu chuyện được mở nút thắt khi sự thật được phơi bày, tên hung thần phải đến lúc đền tội, người dũng cảm và lương thiện được sống lại và được đền đáp.
Câu 5:
Chủ đề của truyện:
- Đề cao tinh thần trượng chính nghĩa, dám đấu tranh để vạch mặt cái xấu và dũng cảm diệt trừ hại cho dân của Ngô Tử Văn.
- Thể hiện niềm tin ở công lí, lẽ phải, thiện thắng ác, chính thắng tà.
II. Luyện tập
Câu 1:
Với yêu cầu viết đoạn kết của truyện, các em có thể đưa ra ý kiến của mình là đồng tình hay không đồng tình với kết thúc như đã có và có thể đưa ra một cách kết thúc khác. Điều quan trọng là có thể giải thích một cách phù hợp và thuyết phục về ý kiến của mình.
Câu 2:
Ngô Tử Văn tên Soạn, là người huyện Yên Dũng đất Lạng Giang tính tình nóng nảy, khảng khái, thấy sự gian tà không thể chịu được. Trong làng có một ngôi đền thiêng nhưng vào cuối thời nhà Hồ, quân Ngô sang lấn cướp, tên Bách hộ họ Thôi là một tướng giặc thua trận bị chết ở đó rồi làm yêu làm quái trong dân gian. Tử Văn tức giận nên đốt đền để làm hồn của tên tướng giặc Ngô không có chốn nương náu. Hồn của tên tướng giặc bèn hiện trong mơ đe doạ nhưng Tử Văn không sợ. Chiều tối có một người tự xưng là thổ công đến kể chuyện bị cướp đền, tạm lánh ở đền Tản Viên và bày cho chàng cách để ứng phó khi bị bắt xuống Minh ti. Đến đêm, Tử Văn bị quỷ sứ dẫn đi. Chàng cứng cỏi vượt qua mọi áp lực, cản trở để phơi bày sự thật và nỗ lực của chàng đã khiến Diêm Vương sinh nghi nên đã sai người đến đền Tản Viên chứng thực. Đúng như lời Tử Văn đã nói nên Diêm Vương đã xử tội tên tướng giặc và cho Tử Văn được sống lại. Thổ Công vô cùng cảm kích, hiện về mời Tử Văn nhận chức phán sự đền Tản Viên. Chàng vui vẻ nhận lời và rồi thu xếp việc nhà và sau đó không bệnh mà mất.
Bài trước: Soạn bài: Viết bài làm văn số 5: Văn thuyết minh (trang 53 sgk Ngữ văn 10 tập 2) Bài tiếp: Soạn bài: Luyện tập viết đoạn văn thuyết minh (trang 62 sgk Ngữ văn 10 tập 2)