Soạn bài: Khái quát văn học Việt Nam từ thế kỉ 10 đến hết thế kỉ 19 (trang 111 sgk Ngữ văn 10 tập 1)
Câu 1:
Các điểm chung và các điểm khác nhau của 2 bộ phận văn học chữ Nôm và văn học chữ Hán
- Điểm chung:
+ Văn học viết của người Việt
+ Có đặc điểm của văn học trung đại Việt Nam
+ Có các thể loại được tiếp thu từ Trung Quốc.
- Điểm khác:
| Văn học chữ Hán | Văn học chữ Nôm |
|
- Ra đời vào thế kỉ X - Được viết bằng chữ Hán - Thể loại văn học chủ yếu được tiếp thu từ Trung Quốc. - Bao gồm văn xuôi và thơ. |
- Ra đời vào khoảng cuối thế kỉ XIII - Được viết bằng chữ Nôm - Vừa sáng tạo ra một số thể loại khác vừa tiếp thu từ Trung Quốc. - Hầu hết là thơ. |
Câu 2:
Bảng khái quát tình hình phát triển của văn học Việt Nam thời trung đại:
| Giai đoạn văn học | Nội dung | Nghệ thuật | Sự kiện văn học, tác giả, tác phẩm |
| Từ thế kỉ X – hết thế kỉ XIV | Yêu nước và mang âm hưởng hào hùng | Văn học chữ Hán với một số thể loại tiếp thu từ Trung Quốc | Sông núi nước Nam (Lí Thường Kiệt), Hịch tướng sĩ (Trần Quốc Tuấn), Chiếu dời đô (Lí công Uẩn), Tỏ lòng (Phạm Ngũ Lão),… |
| Từ thế kỉ XV – hết thế kỉ XVII | Phản ánh và phê phán hiện thực | Văn học chữ Nôm, chữ Hán phát triển với các thể loại phong phú | Quân trung từ mệnh tập (Nguyễn Trãi), Bình Ngô đại cáo, Truyền kì mạn lục (Nguyễn Dữ),… |
| Từ thế kỉ XVIII – nửa đầu thế kỉ XIX | Đòi quyền được sống, quyền hạnh phúc và đấu tranh với mục tiêu giải phóng con người | Văn vần, văn xuôi, văn học chữ Nôm và chữ Hán đều phát triển | Cung oán ngâm khúc, Chinh phụ ngâm, Truyện Kiều, thơ Hồ Xuân Hương, Hoàng Lê nhất thống chí, … |
| Nửa cuối thế kỉ XIX | Yêu nước, có âm hưởng bi tráng |
-Chữ quốc ngữ xuất hiện -Chữ Hán và chữ Nôm đóng vai trò chủ đạo |
Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc (Nguyễn Đình Chiểu), thơ Nguyễn Khuyến, Truyện Lục Vân Tiên, Tú Xương. |
Câu 3:
Các tác phẩm văn học đã được học trong chương trình THCS thể hiện nội dung tiêu biếu của văn học Việt Nam từ thế kỉ X đến hết thế kỉ XIX:
- Nội dung cảm hứng yêu nước: Chiếu dời đô, Sông núi nước Nam, Hịch tướng sĩ, …
- Nội dung nhân đạo: Truyện Kiều, Chuyện người con gái Nam xương, Bánh trôi nước, …
- Nội dung thế sự: Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh, Truyện Lục Vân Tiên, …
Câu 4:
- Các đặc điểm lớn về nghệ thuật của nền văn học Việt Nam từ thế kỉ thứ X đến hết thế kỉ XIX:
+ Tính quy phạm và sự phá vỡ tính quy phạm.
+ Xu hướng bình dị và khuynh hướng trang nhã
+ Tiếp thu và dân tộc hóa những tinh hoa văn học nước ngoài.
- Văn học trung đại đề cập nhiều đến đạo lí, chí khí trong cách ứng xử trong cuộc sống hằng ngày của con người.
- Văn học hiện đại đi sâu vào thế giới nội tâm của con người, đời sống riêng tư.
Bài trước: Soạn bài: Ôn tập văn học dân gian Việt Nam (trang 100 sgk Ngữ văn 10 tập 1) Bài tiếp: Soạn bài: Phong cách ngôn ngữ sinh hoạt (trang 113 sgk Ngữ văn 10 tập 1)