I. Mục tiêu bài học
1. Kiến thức
- Nắm được những đặc điểm cơ bản của đô thị hoá ở đới ôn hoà
- Nắm được những vấn đề phát sinh trong quá trình đô thị hoá ở các nước phát triển.
- Hiểu được sự phát triển và mở rộng quá nhanh của các đô thị đã gây ra những hậu quả xấu đối với môi trường ở đới ôn hoà
2. Kĩ năng
- Nhận biết đô thị mới và đô thị cổ qua ảnh.
- Phân tích ảnh địa lí về ô nhiễm không khí và ô nhiễm nước ở đô thị.
3. Thái độ
- Ủng hộ các chủ trương, biện pháp nhằm hạn chế sức ép của các đô thị tới môi trường.
4. Định hướng phát triển năng lực
- Năng lực chung: Năng lực tự học, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực sáng tạo, năng lực tính toán.
- Năng lực chuyên biệt: Tư duy tổng hợp theo lãnh thổ, sử dụng bản đồ.
* Tích hợp Giáo dục môi trường
II. Chuẩn bị của Giáo viên & Học sinh
1. Chuẩn bị của giáo viên
- Bản đồ dân cư và đô thị thế giới. Ảnh một vài đô thị lớn của các nước phát triển ở đới ôn hòa. Ảnh về người thất nghiệp, các khu dân nghèo thành thị ở các nước phát triển đới ôn hòa.
2. Chuẩn bị của học sinh
- Sách giáo khoa, một số tranh ảnh về khu dân cư nghèo, ô nhiễm môi trường
III. Tổ chức các hoạt động học tập
1. Hoạt động khởi động
- Giáo viên giao nhiệm vụ cho học sinh: - Vì sao nói công nghiệp ở đới ôn hoà rất phát triển, có cơ cấu ngành đa dạng?
- Đới ôn hòa có các cảnh quan công nghiệp phổ biến nào?
- Học sinh trình bày hiểu biết của mình- học sinh khác nhận xét, bổ sung.
- Giáo viên chốt kiến thức và dẫn vào bài mới: - Đới ôn hòa không chỉ phát triển công nông nghiệp mà mức độ đô thị hóa cũng xếp vào loại cao nhất thế giới. Đô thị hóa vừa là niềm tự hào vừa là nỗi lo về kinh tế – xã hội và môi trường phức tạp. Bài học hôm nay chúng ta sẽ nghiên cứu về vấn đề đô thị đới ôn hòa.
2. Hoạt động hình thành kiến thức
| Hoạt động của giáo viên và học sinh | Nội dung cần đạt |
|---|
+ Hoạt động 1: Tìm hiểu đô thị hóa ở đới ôn hòa (Cá nhân) - Hiện nay tình hình đô thị hóa ở đới ôn hòa như thế nào? - Đới nóng hiện đang xuất hiện quá trình thu hút, tập trung dân cư vào các thành phố lớn đới ôn hòa có như vậy không? - Nguyên nhân nào cuốn hút người dân vào sống trong các đô thị ở đới ôn hoà? -Vì sao cùng với việc phát triển công nghiệp hoá, các siêu đô thị cũng phát triển theo? - Học sinh suy nghĩ, trả lời. Học sinh khác nhận xét, bổ sung. - Giáo viên chuẩn xác kiến thức. - Giáo viên cho học sinh quan sát bản đồ dân cư và đô thị thế giới. - Hoạt động công nghiệp tập trung trên địa bàn phù hợp thì các đô thị có sự phát triển tương ứng như thế nào? - Điều kiện của sự phát triển đó là gì?. - Quan sát hình 16.1,16.2. Rút ra kết luận gì?. - Đô thị hoá cao ảnh hưởng như thế nào tới phong tục tập quán, đời sống tinh thần của dân cư? - Những vấn đề phát sinh khi đô thị hoá phát triển quá nhanh? - Học sinh trả lời. Học sinh khác nhận xét, bổ sung. - Giáo viên chuẩn xác kiến thức. | 1. Đô thị hoá ở mức độ cao: - Hơn 75 % dân cư đới ôn hoà sống trong các đô thị. - Các đô thị được tiến hành theo quy hoạch - Nhiều đô thị mở rộng, kết nối với nhau thành chuỗi đô thị hoặc chùm đô thị - Lối sống đô thị đã trở thành phổ biến. |
+ Hoạt đông 2: Hoạt động 2: Tìm hiểu các vấn đề của đô thị (nhóm, cặp bàn) - Giáo viên cho học sinh quan sát hình 16.3,16.4. - Thảo luận nhóm- bàn- 3’. + Bàn 1,2: Dân cư tập trung quá đông vào đô thị sẽ làm phát sinh những vấn đề gì về môi trường và ảnh hưởng đến giao thông ra sao?. + Bàn 3.4: Dân cư đô thị tăng nhanh sẽ làm phát sinh những vấn đề gì đối với xã hội? - Học sinh trình bày – nhận xét – Giáo viên chuẩn xác. - (Tích hợp giáo dục môi trường) - Liên hệ Việt Nam. - Để giải quyết vấn đề xã hội trong các đô thị cần có những giải pháp gì? - Để xoá bỏ ranh giới nông thôn – thành thị, giảm các động lực phát triển dân số trong các đô thị cần có giải pháp gì? - Các nước phát triển đới ôn hòa đã có biện pháp gì để giải quyết các vần đề phát sinh nêu trên? - Những vấn đề đặt ra cho đô thị hoá ở đới ôn hoà cũng chính là vấn đề nước ta đang gặp phải và đang cố gắng giải quyết - Học sinh suy nghĩ, trả lời. Học sinh khác nhận xét, bổ sung. - Giáo viên chuẩn xác | 2. Các vấn đề của đô thị: + Ô nhiễm môi trường. + Ùn tắt giao thông. + Thất nghiệp, thiếu nhà ở …. - Biện pháp giải quyết: + Quy hoạch lại đô thị theo hướng “phi tập trung”. + Xây dựng thành phố vệ tinh. + Dịch chuyển công nghiệp đến vùng mới. + Phát triển đô thị hóa nông thôn. |
3. Hoạt động luyện tập
Câu 1: Đới ôn hoà có tỉ lệ dân đô thị cao.
a. 100% dân cư sinh sống ở đô thị.
b. 60% dân cư sinh sống ở đô thị.
c. Trên 80% dân cư sinh sống ở đô thị.
d. Trên 75 % dân cư sinh sống ở đô thị.
Câu 2: Nhiều nước đã giải quyết những vấn đề xã hội trong các đô thị bằng cách quy hoạch lại đô thị theo hướng “Phi tập trung”:
a. Xây dựng nhiều thành phố vệ tinh.
b. Dịch chuyển các hoạt động công nghiệp, dịch vụ đến các vùng mới.
c. Đẩy mạnh đô thị hoá nông thôn.
d. Kết hợp các biện pháp trên.
4. Hoạt động vận dụng
- Nêu các vấn đề xã hội phát sinh khi các đô thị phát triển quá nhanh và hướng giải quyết?
5. Hoạt động tìm tòi mở rộng
- Học sinh học bài cũ, trả lời các câu hỏi trong sách giáo khoa
- Chuẩn bị bài 17 “Ô nhiễm môi trường ở đới ôn hòa”
- Sưu tầm các tranh ảnh về ô nhiễm không khí, ô nhiễm nước
- Tiềm hiểu về hiện tượng “thủy triều đỏ” và “thủy triều đen”, “mưa axít”