I. Mục tiêu bài học
1. Kiến thức
- Nắm được nguyên nhân của di dân và đô thị hoá.
- Hiểu được hậu quả của sự di cư tự do và đô thị hóa tự phát đối với môi trường đới nóng
- Thấy được sự cần thiết phải tiến hành đô thị hóa gắn liền với phát triển kinh tế và phân bố dân cư hợp lí.
2. Kĩ năng
- Bước đầu giúp học sinh luyện tập cách phân tích sự vật hiên tượng địa lí (Các nguyên nhân của sự di dân).
- Củng cố thêm kĩ năng đọc và phân tích ảnh địa lí, bản đồ địa lí, và các biểu đồ hình cột.
- Phân tích ảnh địa lí về vấn đề môi trường đô thị ở đới nóng.
3. Thái độ
- Không đồng tình với hiện tượng di dân tự do làm tăng dân số thành phố quá nhanh và dẫn đến những hậu quả nặng nề cho môi trường.
4. Định hướng phát triển năng lực
- Năng lực chung: Năng lực tự học, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực sáng tạo, năng lực tính toán.
- Năng lực chuyên biệt: Tư duy tổng hợp theo lãnh thổ, sử dụng bản đồ.
* Tích hợp: Giáo dục môi trường
II. Chuẩn bị của Giáo viên & Học sinh
1. Chuẩn bị của giáo viên
- Bản đồ dân số và đô thị thế giới. Hình 3.3 phóng to. Hình ảnh siêu đô thị hiện đại.
2. Chuẩn bị của học sinh
- Sách giáo khoa.
III. Tổ chức các hoạt động học tập
1. Hoạt động khởi động
- Giáo viên giao nhiệm vụ cho học sinh: - Tình hình dân số ở đới nóng? Dân số tăng nhanh ảnh hưởng gì đến tài nguyên môi trường?
- Để giảm bớt sức ép dân số ở đới nóng chúng ta cần phải làm gì?
- Học sinh trình bày hiểu biết của mình, học sinh khác nhận xét, bổ sung.
- Giáo viên chốt kiến thức và dẫn vào bài mới.
2. Hoạt động hình thành kiến thức
Bài học hôm nay chúng ta tìm hiểu về “ Sự di dân và bùng nổ đô thị ở đới nóng “
| Hoạt động của giáo viên và học sinh | Nội dung cần đạt |
|---|
+ Hoạt động 1: Tìm hiểu sự di dân (cá nhân) - Giáo viên yêu cầu học sinh sách giáo khoa trả lời câu hỏi: Em hiểu di dân là gì? - Học sinh suy nghĩ, trình bày. Học sinh khác nhận xét, bổ sung - Giáo viên chuẩn xác kiến thức. - Dựa vào mục 1, sách giáo khoa và hiểu biết bản thân cho biết: - Vì sao lại nói bức tranh di dân của đới nóng “đa dạng và phức tạp”? - Giáo viên yêu cầu học sinh làm việc theo cặp 2 phút, viết nhanh ra giấy: - Nêu các nguyên nhân di dân của đới nóng? - Di dân có tổ chức là gì? - Nêu các tác động tích cực do di dân có tổ chức mang lại? - Cần có những biện pháp gì để khắc phục những hậu quả trên? - Học sinh suy nghĩ, trình bày. Học sinh khác nhận xét, bổ sung .Giáo viên chuẩn hóa kiến thức | 1. Sự di dân: - Là nơi có làn sóng di dân cao, rất đa dạng và phức tạp. + Di dân tự do: Là sự di dân tự phát, do chiến tranh, thiên tai. + Di dân có tổ chức: Là hình thức di dân tích cực, có kế hoạch nhằm phát triển kinh tế. - Nguyên nhân: thiên tai, chiến tranh, đói nghèo, thiếu việc làm, xung đột sắc tộc, tôn giáo… |
+ Hoạt động 2: Tìm hiểu đô thị hóa (cá nhân, cặp) .Giáo viên yêu cầu học sinh nghiên cứu sách giáo khoa và trả lời câu hỏi: - Tình hình đô thị hóa ở đới nóng hiện nay diễn ra như thế nào? - Học sinh suy nghĩ, trình bày. Học sinh khác nhận xét, bổ sung - Giáo viên nhận xét, bổ sung và chuẩn hóa kiến thức. - Giáo viên giới thiệu nội dung hình 11.1 và 11.2 - Mô tả nội dung 2 bức ảnh? - Ảnh nào là đô thị hoá có kế hoạch? Ảnh nào là đô thị hoá không có kế hoạch? - Nêu những tác động xấu do đô thị hóa tự phát ở đới nóng gây ra? - Hãy nêu các giải pháp khắc phục? Liên hệ bản thân của mỗi học sinh cần có nhiệm vụ gì để xây dựng cảnh quan đô thị và cảnh quan trường văn hoá? - Học sinh suy nghĩ, trình bày. Học sinh khác nhận xét, bổ sung - Giáo viên nhận xét, bổ sung và chuẩn xác kiến thức. ( Tích hợp giáo dục môi trường) - Giới thiệu vài nét về quá trình đô thị hoá ở Việt Nam. - Tình hình đô thị hóa ở địa phương như thế nào? - Học sinh suy nghĩ, trình bày. Học sinh khác nhận xét, bổ sung | 2. Đô thị hóa: - Những năm gần đây có tốc độ đô thị hoá cao. - Tỉ lệ dân thành thị tăng nhanh và số siêu đô thị càng nhiều. - Tuy nhiên, đô thị hoá tự phát đã để lại những hậu quả xấu cho môi trường. |
3. Hoạt động luyện tập
Câu 1: Nguyên nhân dẫn đến làn sóng di dân ở đới nóng.
a. Thiên tai, mất mùa liên tục.
b. Xung đột, chiến tranh, đói nghèo.
c. Do yêu cầu phát triển nông nghiệp, công nghiệp, dịch vụ.
d. Tất cả các câu trả lời trên đều đúng.
Câu 2: Hậu quả của đô thị hoá tự phát.
a. Ô nhiễm môi trường, huỷ hoại cảnh quan, đời sống bấp bênh.
b. Ách tắc giao thông, tệ nạn xã hội phát triển, thất nghiệp.
c. Cải thiện đời sống người nông dân khi lên thành phố.
d. Các ý trên đều sai.
4. Hoạt động vận dụng
- So sánh sự khác nhau giữa đô thị tự phát và đô thị có kế hoạch?
- Nêu những tác động xấu do đô thị hóa tự phát mang lại?
5. Hoạt động tìm tòi mở rộng
- Giáo viên dặn dò học sinh về nhà học bài, làm bài tập 2 và 3 sách giáo khoa trang 38.
- Chuẩn bị bài mới “ Thực hành: Nhận biết đặc điểm môi trường đới nóng”.
Ôn lại đặc điểm của 3 môi trường ở đới nóng.